Γράφει: Παναγιώτης Σκορδάς
Προκόπης Ι. Παπάλας, Τα γλυπτά της Λέσβου, Μυτιλήνη 2012, σελ. 590
Ο Προκόπης Παπάλας (Ασώματος 1958) μας έχει δώσει στο παρελθόν μερικές πολύ ενδιαφέρουσες και πρωτότυπες εργασίες όπως «Εκκλησιαστικά χαρτονομίσματα της Λέσβου», «Σχέσεις Λέσβου με το Άγιο Όρος», «Λέσβος η πνευματική 1994-1997», «Λέσβος η πνευματική 1998» και «Ιστορία του αγάλματος της Ελευθερίας στη Μυτιλήνη».
Με τα Αγάλματα, τα Ηρώα, και Μνημεία Πεσόντων, τα Γλυπτά του νησιού μας ασχολείται εδώ και 20 χρόνια. Με συστηματική έρευνα σε όλη τη Λέσβο κατέγραψε και φωτογράφισε όλα τα γλυπτά, μαρμάρινα και ορειχάλκινα που βρίσκονται σε υπαίθριους καθώς και σε δημόσιους χώρους. Κατόπιν συγκέντρωσε τα ιστορικά στοιχεία που σχετίζονται με αυτά, μελετώντας αρχεία τοπικών εφημερίδων, αρχεία Κοινοτήτων και Δήμων, βιβλιογραφία ενώ αναζήτησε και προφορικές μαρτυρίες.
Καρπός αυτής της επίπονης προσπάθειας ο παρών πολυσέλιδος τόμος που πλουτίζει τη λεσβιακή βιβλιογραφία, αφού μια τέτοια ολοκληρωμένη μελέτη δεν είχαμε μέχρι τώρα στη διάθεσή μας.
Η περιδιάβαση σ’ αυτό τον ξεχωριστό κόσμο των γλυπτών, ξεκινά με τη Μυτιλήνη και συνεχίζεται χωριό-χωριό σε όλο το νησί. Για κάθε γλυπτό ο συγγραφέας μας δίνει τη φωτογραφία του, μια κατατοπιστική περιγραφή, το ιστορικό της τοποθέτησής του, το γλύπτη που το φιλοτέχνησε και οτιδήποτε είναι γραμμένο επάνω του καθώς και τα γραπτά ντοκουμέντα που σχετίζονται μ’ αυτό.
Ακολουθεί ένα ειδικό κεφάλαιο 40 σελίδων όπου παρουσιάζονται με φωτογραφίες και εργογραφικά σημειώματα όλοι οι γλύπτες που έχουν φιλοτεχνήσει τα γλυπτά της Λέσβου. Από τον Γεώργιο Ιακωβίδη, το Βάσο Καπάνταη, το Θανάση Λημναίο, τους Χατζηδιάκους μέχρι τη Μαρία Καλλιπολίτη, τον Αριστείδη Πατσόγλου και τον Λουκά Λουκίδη.
Σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία στο βιβλίο παρουσιάζονται 75 Ηρώα Πεσόντων, 14 Μνημεία, 5 Αφιερωματικές στήλες, 4 Ανδριάντες, 6 Αγάλματα, 74 Προτομές, 10 Διακοσμητικά γλυπτά.
Προλογίζει ο Παναγιώτης Παρασκευαΐδης. Ένα βιβλίο ευκολοδιάβαστο που προσφέρει ιστορική γνώση, ιστορική αυτογνωσία, πατριδογνωσία και αποτελεί μια πολύτιμη παρακαταθήκη.
--------------------------------
