Ένας "παράξενος επισκέπτης" από τη Λέσβο στη Θεσσαλονίκη
Η έκθεση «ΤΟ ΔΕΙΝΟΘΗΡΙΟ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ» του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη και αποτελεί την πρώτη εκδήλωση που θα παρουσιαστεί στις νέες εγκαταστάσεις του Αριστοτέλειου Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Θεσσαλονίκης στην Προβλήτα 1 στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Η έναρξη λειτουργίας της Έκθεσης θα γίνει με τριήμερο εκδηλώσεων, στις 17, 18 και 19 Μαΐου, στα πλαίσια του εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων. Επιπλέον, θα πραγματοποιηθεί η παράδοση του κτηρίου από τον Δήμο Θεσσαλονίκης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, την Δευτέρα 20 Μαΐου 2019, σε επίσημη εκδήλωση στον χώρο της Έκθεσης.
Η παρουσίαση της έκθεσης «ΤΟ ΔΕΙΝΟΘΗΡΙΟ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ» στην Θεσσαλονίκη αποτελεί συνέχεια των συντονισμένων δράσεων του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου για προβολή του Απολιθωμένου Δάσους και της Λέσβου στη Βόρεια Ελλάδα.
Πρόκειται για μια πρωτότυπη έκθεση που δομείται με κεντρικό έκθεμα το ακριβές πρόπλασμα του Δεινοθηρίου της Λέσβου σε φυσικές διαστάσεις με ηχητικά εφέ και κίνηση.
Η έκθεση παρουσιάζει, με έναν ελκυστικό για το ευρύ κοινό τρόπο, τεκμήρια παλαιοντολογικών ανασκαφών στην περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου που ανασυνθέτουν την εικόνα του παλαιο-περιβάλλοντος και του οικοσυστήματος στο οποίο ανήκει το Δεινοθήριο.
Ειδικότερα, παρουσιάζονται τα φυτά και τα σπονδυλωτά ζώα (μικροθηλαστικά, ερπετά, αμφίβια και ψάρια) που έζησαν στην Λέσβο πριν από 19 εκατομμύρια χρόνια.
Εντυπωσιακά φυτικά απολιθώματα από το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου, πλούσιο φωτογραφικό υλικό και αναλυτικά ενημερωτικά κείμενα βοηθούν τον επισκέπτη να συλλάβει τις γεωλογικές διεργασίες των τελευταίων 20 εκατομμυρίων ετών στον ελληνικό χώρο που διαμόρφωσαν το υπόβαθρο για την ανάπτυξη της ποικιλίας των σύγχρονων οικοσυστημάτων.
Το Δεινοθήριο της Λέσβου
Το Δεινοθήριο της Λέσβου είναι ένα από τα παλαιότερα απολιθώματα θηλαστικών της Ελλάδας, ηλικίας 19 - 18,4 εκατομμυρίων ετών και ανήκει σε κατηγορία ζώων που μετανάστευσαν από την Αφρική στην Ευρασία εκείνη την περίοδο.
Βρέθηκε τον Σεπτέμβριο του 1999, κοντά στο χωριό της βορειοδυτικής Λέσβου Γαβαθάς. Ειδικότερα, βρέθηκαν η κάτω γνάθος με τα μασητικά δόντια και τα οστά που συνέδεαν αυτήν με το κρανίο του ζώου. Το εύρημα βρισκόταν μέσα σε λιμναία ιζήματα τα οποία σκεπάστηκαν από ηφαιστειακά στρώματα που περιέχουν απολιθωμένους κορμούς.
Οι παλαιοντολόγοι που μελέτησαν το απολίθωμα έβγαλαν το συμπέρασμα πως ανήκει σε προβοσκιδωτό, δηλαδή σε ζώο της ομάδας που περιλαμβάνει και τους σημερινούς ελέφαντες. Μετά από τον καθαρισμό του απολιθώματος και τη σύγκρισή του με απολιθώματα από πρωτόγονα ζώα, διαπιστώθηκε ότι ανήκει σε ζώο της οικογένειας των δεινοθηρίων, και, συγκεκριμένα, σε Προδεινοθήριο. Το Προδεινοθήριο του Γαβαθά συγκρίθηκε με Προδεινοθήρια από άλλες χώρες της Ευρώπης και βρέθηκε ότι είναι πιο πρωτόγονο από αυτά. Προέκυψε τελικά το συμπέρασμα πως το ζώο αυτό έζησε πριν από 18,4 -19 εκατομμύρια χρόνια.
Η ανακάλυψη του απολιθώματος του Προδεινοθηρίου στο Γαβαθά της Λέσβου ήταν πολύ σημαντική επειδή:
1. το απολίθωμα αυτό είναι ένα από τα παλαιότερα απολιθώματα σπονδυλωτών ζώων που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα στην Ελλάδα,
2. η ύπαρξη του απολιθώματος σε ιζήματα κάτω από τα πρώτα ηφαιστειακά πετρώματα της Δυτικής Λέσβου υποδηλώνει ότι το ζώο ήταν ένας από τους κατοίκους του υποτροπικού δάσους που υπήρχε στη Λέσβο πριν από τις ηφαιστειακές εκρήξεις που το απολίθωσαν,
3. αποτελεί το παλαιότερο απολίθωμα της ομάδας των δεινοθηρίων στην Ευρώπη και
4. με το εύρημα αυτό αποδεικνύεται η μετακίνηση των δεινοθηρίων από το χώρο προέλευσής τους, την Αφρική, προς την Ευρώπη μέσω της Μικράς Ασίας -Ελλάδας, πριν από περίπου 19 εκατομμύρια χρόνια.
Η Έκθεση θα διαρκέσει έναν μήνα και η είσοδος θα είναι ελεύθερη.
Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με την οργάνωση της έκθεσης και των ξεναγήσεων μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κα. Κατερίνα Βασιλειάδου, Δρ. Γεωλογίας-Παλαιοντολογίας, forest.exhibition@gmail.com).
