«Μουσεία Φυσικής Ιστορίας και Κοινωνία»
Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 19 Μαΐου 2021 η διαδικτυακή εκδήλωση «Μουσεία Φυσικής Ιστορίας και Κοινωνία» που συνδιοργάνωσαν Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης του Πανεπιστημίου Κρήτης και το Αριστοτέλειο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Θεσσαλονίκης.
Τα προαναφερθέντα Μουσεία ανταποκρινόμενα στο φετινό κάλεσμα του ICOM για τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων με θέμα «Το Μέλλον των Μουσείων: Αναστοχασμός και Επανεκκίνηση» οργάνωσαν την εκδήλωση που σκοπό είχε τη διερεύνηση του ρόλου των Μουσείων Φυσικής Ιστορίας στη σύγχρονη κοινωνία και τη συμβολή τους στην εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος.
Χαιρετισμό απηύθυνε η κα Τέτη Χατζηνικολάου, Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων ICOM, κάνοντας μια ιστορική αναδρομή του θεσμού και τονίζοντας παράλληλα τις σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα Μουσεία καθώς βρίσκονται στην φάση της επανεκκίνησης μετά την πανδημία και το ρόλο των Μουσείων Φυσικής Ιστορίας στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για την διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος και της φυσικής κληρονομιάς.
Ο Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους, Νικόλαος Ζούρος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου στην έναρξη της ομιλίας του αναφέρθηκε σε πρόσφατα γεγονότα που αποδεικνύουν ότι η απειλή της κλιματικής αλλαγής δεν είναι υπόθεση αλλά υπαρκτή απειλή. Στην συνέχεια αναφέρθηκε στην σημασία των ευρημάτων των ανασκαφών που πραγματοποιούνται στο Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου για την κατανόηση των συνεπειών των κλιματικών αλλαγών. Τα απολιθώματα αποτελούν πολύτιμο αρχείο για την μελέτη και κατανόηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην διατήρηση των οικοσυστημάτων και την επιβίωση των ειδών.
Ο Δρ. Ηλίας Βαλιάκος παρουσίασε το έργο της ενεργειακής αναβάθμισης του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου που έχει μετατραπεί σε κτήριο σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Ειδικότερα παρουσίασε με στοιχεία την πορεία των αλλαγών που πραγματοποιήθηκαν με στόχο την μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος του Μουσείου παράλληλα με την ανανέωση των εκθεσιακών χώρων προβάλλοντας την συμβολή των πολιτισμικών φορέων στην κατεύθυνση της ανάληψης δράσεων και πρωτοβουλιών για την κλιματική αλλαγή.
Ο Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης - Πανεπιστήμιο Κρήτης Καθηγητής Νίκος Πουλακάκης παρουσίασε την πορεία και το όραμα του Μουσείου, την εξέλιξη στο πέρασμα των ετών και τον εκσυγχρονισμό των εκθεσιακών του χώρων για την προβολή των συλλογών που αποτελούν τον πλούτο του Μουσείου. Τόνισε τους κοινούς στόχους των Μουσείων Φυσικής Ιστορίας που σκοπό έχουν την έρευνα, την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού για το περιβάλλον.
Ο Δρ. Χαράλαμπος Φασουλάς, Έφορος Γεωλογικών Συλλογών του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης-Πανεπιστήμιο Κρήτης παρουσίασε την σημασία των συλλογών του Μουσείου καθώς αποτελούν τα τεκμήρια που διηγούνται τις γεωλογικές και κλιματικές αλλαγές που επηρέασαν καθοριστικά την εξέλιξη της Μεσογείου ευρύτερα και της βιοποικιλότητας που φιλοξενούσε η Κρήτη ειδικότερα.
Ο Χαρίτων-Σαρλ Χιντήρογλου, Καθηγητής Θαλάσσιας Βιολογίας, Κοσμήτορας ΣΘΕ-ΑΠΘ επισήμανε την σημασία της συνεργασίας των Μουσείων Φυσικής Ιστορίας ώστε να μπορούν συντονισμένα να ανταποκριθούν στις σύγχρονες προκλήσεις. Παρουσίασε με στοιχεία το εκθετικά αυξανόμενο πρόβλημα των πλαστικών στις θάλασσες και των πρωτοβουλιών που πρέπει να αναληφθούν για την αντιμετώπιση του.
Ο Δρ. Ευάγγελος Βλάχος, Γεωλόγος – Παλαιοντολόγος, Museo Paleontológico Egidio Feruglio, Παταγονία- Αργεντινή παρουσίασε τον καθοριστικό ρόλο των γεωλογικών - κλιματικών αλλαγών μέσω στοιχείων που προκύπτουν από την μελέτη των απολιθωμάτων των γιγαντιαίων χελωνών δίνοντας πληροφορίες για τα απολιθώματα που έζησαν στο παρελθόν στο περιβάλλον των βάλτων του Θερμαϊκού και των σαβανών της Θεσσαλονίκης.
Ο Σπύρος Παυλίδης, Ομοτ. Καθηγητής του ΑΠΘ και Πρόεδρος του ΑΜΦΙΘ, μέσω μιας συνοπτικής ιστορικής αναδρομής, παρουσίασε την πορεία του Μουσείου και τον ρόλο του στην κοινωνία της Θεσσαλονίκης τονίζοντας την δυναμική που μπορεί να αποκτήσει στην Β. Ελλάδα ευρύτερα.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με συζήτηση και ερωτήσεις από τους συμμετέχοντες. Κοινή διαπίστωση ήταν ο ιδιαίτερα σημαντικός ρόλος που διαδραματίζουν τα Μουσεία Φυσικής Ιστορίας στην ενημέρωση - ευαισθητοποίηση του κοινού για το περιβάλλον καθώς και η συμβολή τους στην κατεύθυνση της προστασίας και της βιώσιμης ανάπτυξης. Η συνεργασία και στήριξη των Μουσείων μπορούν να κάνουν την διαφορά ώστε με συντονισμένες προσπάθειες και δράσεις να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις.