Μυλέλια:Οταν το όραμα μετατρέπεται σε επιχείρηση

Γράφει η   κ. Χριστίνα Παντελεημονίτη  ιδρυτής της εταιρείας «Τα Μυλέλια ΕΠΕ».

Θα ήθελα να σας μεταφέρω τις εμπειρίες μου, θεωρώντας ότι κάποιες από αυτές ίσως φανούν χρήσιμες σε όσους σκοπεύουν να ακολουθήσουν τον δρόμο της χειροποίητης παραγωγής παραδοσιακών προϊόντων. Η πατρίδα μας είναι 10% αγροτική – ποσοστό εντυπωσιακά μεγάλο σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης.

Από το 1985 ως σήμερα, ταξιδεύοντας σ΄ όλη την Ελλάδα διαπίστωσα ότι υπάρχει τεράστιος αναξιοποίητος εθνικός πλούτος. Συχνά τα πλούσια δώρα της Ελληνικής φύσης, το Ελληνικό μυαλό που δεν εφησυχάζει και οι κόποι των αγροτών καταλήγουν στη χωματερή. Μόνη λύση:

Προστιθέμενη αξία στην πρώτη ύλη! Και για του λόγου το αληθές σας παραθέτω τη δική μας ιστορία. Το 1992 ολοκληρώσαμε την αναπαλαίωση ενός Νερόμυλου 305 ετών, στο ‘Ιππειος της Λέσβου. Ο Νερόμυλος είχε εγκαταλειφθεί για τουλάχιστον 50 χρόνια – πράγμα που ισχύει για όλα τα βιομηχανικά κτίρια της εποχής εκείνης.

Δημιουργήσαμε ένα χώρο μέσα στον οποίο αλέθουμε περί τα 200 κιλά αλεύρι την ημέρα, τον οποίο μπορεί να επισκεφθεί οποιοσδήποτε επιθυμεί να κάνει ένα ταξίδι πίσω στην εποχή που το άλεσμα γινόταν όταν το νερό γύριζε την ξύλινη φτερωτή, που με την σειρά της γύριζε τις μυλόπετρες. Δεν μείναμε εκεί όμως. Φτιάξαμε ένα παλιό ελαιοτριβείο που η διαδικασία άλεσης της ελιάς γινόταν και αυτή γίνεται ανάμεσα σε μυλόπετρες και με ειδικά τρίχινα φάκελα, τα «τσουπιά». Κτίσαμε κι ένα εκκλησάκι, τον Άγιο Παντελεήμονα, προστάτη των μυλωνάδων και των φουρναρέων και «στήσαμε» ένα παραδοσιακό παντοπωλείο του 18ου αιώνα, που ήταν το κέντρο συνάντησης, ενημέρωσης και αποφάσεων όλου του χωριού, πριν ακόμη κάνουν την εμφάνισή τους τα «καφενεία».

Πιστέψαμε πως όλα αυτά, ήταν μια προσπάθεια που αν έβρισκε μιμητές θα συνέβαλλε στην αναζωογόνηση της υπαίθρου.

Και δεν διαψευστήκαμε! Πριν από 17 χρόνια λοιπόν ξεκινήσαμε να αλέθουμε στάρι για τους επισκέπτες μας -που είχαν αρχίσει εν τω μεταξύ να πληθαίνουν - και παράλληλα μπήκαμε στην παράγωγη ζυμαρικών.

Η ιδέα ήταν να κάνουμε τον μύλο αυτάρκη. Ένα ολοκληρωμένο αγροτουριστικό μοντέλο. Στα ζυμαρικά χρησιμοποιούμε παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής, αλλά στις γεύσεις δώσαμε μια πιο προσωπική «πινελιά». Καλλιεργούμε, σπόρους σκληρού σταριού, παραδοσιακών ποικιλιών, σε υψόμετρο για να αλωνίζονται όψιμα. Προσθέτουμε αυγά και φρέσκα λαχανικά που βράζονται στον ατμό, χρησιμοποιούμε μπρούτζινες μήτρες και το σχήμα δίνεται με το χέρι. Το σημαντικότερο είναι ότι τα ζυμαρικά στεγνώνουν με φυσική ξήρανση ( 4-5 μέρες ) – ΟΧΙ σε φούρνο.

Εξι μαγικές λέξεις μετατρέπουν το ρομαντικό όραμα σε υγιή επιχείρηση: Ιδιωτική Πρωτοβουλία, Αξιοπιστία, Ασφάλεια, Ποιότητα και Φαντασία.

Το μάρκετινγκ έρχεται σαν ένστικτο όταν πιστεύεις σ΄ αυτό που κάνεις και τότε το προϊόν βρίσκει τον δρόμο του:

1. Με την βοήθεια της κατάλληλης ετικέτας που τονίζει και εξηγεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προϊόντος, παρέχει οδηγίες και συνταγές, περιέχει ότι απαιτούν οι προδιαγραφές των Διεθνών Νόμων και εφ΄ όσον η εταιρία προσβλέπει σε εξαγωγές τα στοιχεία αυτά υπάρχουν και σε ξένες γλώσσες.

2. Με την βοήθεια της καλόγουστης συσκευασίας. Το προϊόν πρέπει να δείχνει κομψό αλλά όχι επιτηδευμένο. Πρέπει να αναδεικνύεται η χειροποίητη κατασκευή. Ένα προϊόν που ο καταναλωτής δεν το έχει γευτεί ποτέ, το επιλέγει με βασικό κριτήριο την εμφάνισή του. Ιδιαίτερα όταν προέρχεται από μια επιχείρηση μικρή που δεν μπορεί να επενδύσει σε διαφημίσεις . Το ζητούμενο λοιπόν είναι να το αγοράσει για το απ’ έξω, αλλά να γίνει τακτικός πελάτης για την γεύση – το από μέσα !

3. Με την εξασφάλιση της ποιότητας: Πρωτοεφαρμόσαμε HACCP το 1999 και πιστοποιηθήκαμε το 2002. Παράλληλα με το να είμαστε προσηλωμένοι στις ρίζες μας, πρέπει να είμαστε ενημερωμένοι και συνεπείς στις απαιτήσεις του σήμερα.

4. Με την βοήθεια των πελατών μας, αλλά και με την δική μας προσπάθεια να τους στηρίξουμε. Χρειάστηκε να πείσουμε τους καταστηματάρχες της εποχής εκείνης, ότι «ντελικατέσεν» δεν είναι μόνο ο καπνιστός σολομός και το ροκφόρ που πλέον παρείχαν σε μεγάλη ποικιλία οι αλυσίδες S/M. Τους συστήσαμε, λοιπόν, αγρότες παραγωγούς που έφτιαχναν αληθινούς θησαυρούς γεύσης. ‘Έτσι, δυναμώνοντας τα καταστήματα που συνεργαζόμασταν , δυναμώναμε και εμείς τις ευκαιρίες μας.

5. Με την χάραξη συγκεκριμένης πολιτικής πωλήσεων ως προς το που θα διαθέτουμε τα προϊόντα μας, Επιλέξαμε να μην τα δίνουμε σε μεγάλες αλυσίδες. Προτιμήσαμε να τα διανείμουμε σε μικρά αλλά αξιόλογα καταστήματα όπως το Fortnum and Mason στο Λονδίνο και άλλα ποιοτικά καταστήματα στην Ελλάδα. Η τοποθέτηση αυτή, βοήθησε τα προϊόντα μας να προβληθούν και να καταγραφούν ως «ξεχωριστά», ενώ η τοποθέτησή τους στα Duty Free, βοήθησε τις εξαγωγές μας.

6. Με στόχευση προς τις εξαγωγές: Ενα καλό προϊόν γίνεται πρεσβευτής της χώρας του. Επιτύχαμε οι εξαγωγές μας, να αφορούν στο 60-65% της παραγωγής μας.

7. Με τον εμπλουτισμό της γκάμας μας και την συνεχή δημιουργία καινοτόμων προϊόντων: Σήμερα παράγουμε περισσότερους από 300 κωδικούς, τον καθένα σε μικρές ποσότητες, χωρίς γραμμή παραγωγής, όλα χειροποίητα. Την ίδια ώρα όμως οφείλουμε να διατηρούμε αμείωτο το ενδιαφέρον του καταναλωτή. Είμαστε οι πρώτοι που βάλαμε το λαδοτύρι σε λάδι και γυάλα. Οι πρώτοι που πήραμε το αλάτι από την αλυκή και το βάλαμε ακατέργαστο μέσα σε βάζο με αρωματικά. Οι πρώτοι που βάλανε σε βάζο μεζέδες, οι πρώτοι που δημιουργήσαμε αλμυρές γεύσεις με μαστίχα. Οι πρώτοι που χρησιμοποιήσαμε Κρόκο στα προϊόντα μας σε μια εποχή που ήταν άγνωστος στον περισσότερο κόσμο. Οι πρώτοι που κάναμε σειρά γλυκών και μαρμελάδων χωρίς ζάχαρη, οι πρώτοι που φτιάξαμε και παρουσιάσαμε υποβρύχια σε στρώσεις με φρούτα. Οι πρώτοι που ετοιμάσαμε ριζότο και το βάλαμε σε βάζο... Είμαστε από αυτούς που βλέπουν τις ιδέες τους εφαρμόζονται και από άλλες εταιρείες και χαίρονται. Με άλλα λόγια είμαστε από αυτούς που αντιλαμβάνονται ότι η έμπνευση όταν γίνεται πράξη καταξιώνει και ανοίγει νέους δρόμους.

Το 1995 αναπαλαιώσαμε ένα δεύτερο νερόμυλο στην Ακράτα Αχαΐας. Από το ορεινό συγκρότημα του Χελμού, γκρεμίζεται με δύναμη για να περιστρέψει την φτερωτή του Μύλου, το Νερό της Στυγός. Και οι 2 νερόμυλοι είναι σημαντικοί για μας. Σ’ αυτούς αλέθουμε τα στάρια μας και σ΄ αυτούς, δεχόμαστε τα 35000 παιδιά που έχουν έρθει ως τώρα με τα σχολεία τους. Πάνω απ΄ όλα, αποτελούν παράδειγμα για το πως ένας ταπεινός μύλος – ένα καλυβάκι - μπορεί να μετατραπεί σε ολοκληρωμένο αγροτουριστικό, αυτοχρηματοδοτούμενο και αυτοσυντηρούμενο μοντέλο που προσφέρει 30 περίπου θέσεις εργασίας. Η Αμερικάνικη Oldways – μη κερδοσκοπική εταιρεία τεράστιας εμβέλειας για τη διατήρηση των παραδόσεων στα θέματα διατροφής - αφιέρωσε μια ολόκληρη ημέρα του παγκόσμιου συνεδρίου της στα Μυλέλια. Από έτος 2007, έχουμε επαναλαμβανόμενους φοιτητές 2 Αμερικάνικων Πανεπιστημίων και μαθητές από τον Καναδά. Γι αυτούς οργανώνουμε προγράμματα βασισμένα στην πλούσια ποικιλία των Α΄ υλών της πατρίδας μας και στις τεχνολογίες το παρελθόντος, που ίσως μέρος του να είναι και του μέλλοντος…