Φράγμα Τσικνιά, ένα κλασικό παράδειγμα παλαιοκομματικής τακτικής και κατασπατάλησης οικονομικών και φυσικών πόρων στο νησί της Λέσβου.
Τις τελευταίες ημέρες ήρθε ξανά στην επικαιρότητα το έργο κατασκευής του Φράγματος του Τσικνιά στην κεντρική Λέσβο χωρητικότητας 12 εκατ. κυβικών μέτρων. Πρόκειται για ένα έργο μαμούθ (πενταπλάσιο σε μέγεθος από το φράγμα της Ερεσσού), που συζητείται στο νησί μας εδώ και δεκαετίες και που πολλοί πολιτικοί άντρες του νησιού κατά καιρούς έχουν εξαγγείλει. Ελπίζαμε ότι σε περίοδο μεγάλης οικονομικής κτίσης θα είχαμε βάλει μυαλό και θα είχαμε εγκαταλείψει τέτοιου είδους έργα, αλλά ενημερωθήκαμε ότι με χθεσινή του απόφαση ο Υφυπουργός Υποδομών κ Βορίδης ενέκρινε τη χρηματοδότηση των απαιτούμενων μελετών με προϋπολογισμό 4,1 εκατ. € και μάλιστα από εθνικούς πόρους!! Πρόκειται για ένα έργο που θα κοστίσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ με αμφίβολη χρήση (δεν είναι σίγουρο εάν θα γεμίσει ποτέ το φράγμα με νερό), αμφίβολη σκοπιμότητα (υπάρχουν αυξημένες ανάγκες ύδρευσης της Λέσβου??), ένα έργο με τεχνικά προβλήματα (καθώς βρίσκεται σε σεισμογενή περιοχή που έχει δώσει στο παρελθόν σεισμούς μεγέθους 6 ρίχτερ) αλλά και μεγάλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις καθώς ο χείμαρος Τσικνιάς (όπως το λέει και το όνομα του) αποτελεί τον μεγαλύτερο παροχέα νερού στους υγροτόπους της Καλλονής τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους υγροτόπους στο Αιγαίο. Τέλος σημαντικό ερώτημα αποτελούν επιπτώσεις του φράγματος στο ευαίσθητο οικοσύστημα του κόλπου της Καλλονής με τα ονομαστά πανελλαδικώς αλιεύματα από την αλλαγή της ισορροπίας των υδάτων.
Πρόκειται για το ίδιο έργο που το 1993 είχαν κατατεθεί μελέτες από το Υπουργείο Γεωργίας αλλά είχαν απορριφθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες καθώς υπήρχαν κενά στην τεκμηρίωση τους. Οι τοπικές αρχές επανήλθαν στο ίδιο αίτημα το 2003 (ως Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης πλέον) όπου με απάντηση της η αρμόδια Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ, διαπιστώνοντας ότι δεν είχε πραγματοποιηθεί η παραμικρή μεταβολή στο σχεδιασμό του έργου και τα περιεχόμενα της Μελέτης, προκειμένου να ληφθούν υπόψη τα αποτελέσματα της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης του κόλπου Καλλονής αλλά και να εξεταστεί η ανάγκη η μη επικαιροποίησης, της από το 2001 εκπονηθείσας Μελέτης Σεισμικής Επικινδυνότητας, έκρινε αναγκαία την επιστροφή της προς συμπλήρωση και επικαιροποίηση.
Προκειμένου όμως το έργο να πραγματοποιηθεί και να χρηματοδοτηθεί από την ΕΕ (καθώς σε τέτοιου μεγέθους αρδευτικά έργα η ΕΕ είναι αρνητική) επιλέχθηκε η αλλαγή πλεύσης του χαρακτήρα του έργου με την «υιοθέτηση» του από τη Δνση Έργων Ύδρευσης και Αποχέτευσης του ΥΠΕΧΩΔΕ και μεταβολή του σε υδρευτικό έργο για την κάλυψη των αναγκών ύδρευσης του νησιού της Λέσβου για τα επόμενα 40 χρόνια. Στη σχετική επιχειρηματολογία που είχε παρουσιαστεί πριν 3 χρόνια υπήρχε πρόβλεψη ότι ο πληθυσμός της Λέσβου θα φτάσει τις 140,000 κατοίκους μέχρι το 2030, οπότε ήταν αναγκαία η κατασκευή του φράγματος για τη μεταφορά νερού στην πόλη της Μυτιλήνης με αγωγούς μήκους 52 χλμ!!! Η απογραφή του 2011 έδειξε αυτό που ξέρουμε όλοι, ότι ο πληθυσμός τη Λέσβου μειώνεται αντί να αυξάνεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς όπως πρόβλεπαν οι μελετητές.
Για εμάς τους Οικολόγους Πράσινους το έργο αυτό αποτελεί μια ακόμα απόδειξη της αιτίας των φαινομένων κρίσης που ζούμε τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για κλασική περίπτωση κατασπατάλησης πολύτιμων οικονομικών πόρων της πατρίδας μας προς οφελών μελετητών, κατασκευαστικών εταιριών, μεσαζόντων αλλά και πολιτικών «περασμένης εποχής» που «ωφελούνται» δημαγωγώντας τους πολίτες. Όπως αναφέρει ο Πρύτανης του ΑΠΘ και καθηγητής στον Τομέα Υδραυλικής και Τεχνικής κ. Γιάννης Μυλόπουλος «Ο κίνδυνος της ερημοποίησης των νησιών οδηγεί πολλούς στη λογική “ούτε μια σταγόνα νερού χαμένη”. Αυτή η λογική όμως έχει πλέον ξεπεραστεί επειδή το γλυκό νερό που καταλήγει στη θάλασσα συντελεί στη δημιουργία οικοσυστημάτων πλούσιων σε θαλασσινή ζωή». Όπως εξηγεί ο ίδιος «η ιδανική λύση είναι η κατασκευή μικρών φραγμάτων- επί της ουσίας αναχωμάτων που θα καθυστερούν τη γρήγορη και χειμαρρώδη ροή του νερού. Πρέπει να δούμε τι πραγματικά χρειαζόμαστε χωρίς να καταστρέφουμε το περιβάλλον. Με αυτά τα έργα ενισχύεται ο εμπλουτισμός του υδροφόρου ορίζοντα και μπορούμε να έχουμε νερό στις δύσκολες εποχές».
Ο Μιχάλης Μπάκας, συντονιστής της ΠΚ Λέσβου των Οικολόγων Πράσινων δήλωσε «Για εμάς τους Οικολόγους Πράσινους το συγκεκριμένο έργο είναι εντελώς άκαιρο και αποτελεί ένα κλασικό παράδειγμα πολιτικού ελλείμματος του παρελθόντος και κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος, στοιχεία που μας οδήγησαν στη σημερινή οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση. Για να λυθεί το πραγματικό πρόβλημα της διαθεσιμότητας υδάτων στο νησί μας είναι αναγκαία η εξοικονόμηση των νερού στις καλλιέργειες και η προστασία, συντήρηση και κατασκευή νέων των ξερολιθιών και αναβαθμίδων, ως τεχνική συγκράτησης του νερού και αποτροπής της διάβρωσης και της ερημοποίησης. Η δημιουργία μικρών φραγμάτων από ξερολιθιά στις λεκάνες απορροής των χειμάρρων είναι η πλέον ενδεδειγμένη λύση συγκράτησης του νερού και εμπλουτισμού των πηγών. Με τέτοια έργα μικρής κλίμακας θα μειώσουμε το κόστος, θα δώσουμε δουλειά στους εργάτες των χωριών μας που ερημώνουν και όχι στους μελετητές και τους μεγαλοεργολάβους της Αθήνας. Τέλος βάρος επιτέλους πρέπει να δοθεί στην αντικατάσταση του απαρχαιωμένου δικτύου ύδρευσης της πόλης της Μυτιλήνης αλλά και των χωριών μας καθώς εκεί χάνεται το 50% των αποθεμάτων ύδρευσης. Ένα τέτοιο έργο θα είχε πολύ μικρότερο κόστος, πραγματική αύξηση των υδρευτικών μας αποθεμάτων και θα συνέβαλε πραγματικά στην ποιοτική αναβάθμιση του πόσιμου νερού στο νησί μας.
***Στη φωτογραφία ένας λευκοτσικνιάς, που σε πείσμα όλων των πιέσεων που δέχεται, βρίσκει ακόμα καταφύγιο στον κόλπο της Καλλονής
Μυτιλήνη,Λέσβος, Lesvosnews, Lesvos news
ΠΚ Λέσβου των Οικολόγων Πράσινων
