O Οικολογικός Άνεμος στο Βόρειο Αιγαίο για την παγκόσμια ημέρα υγροτόπων
Σήμερα 2 Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, είναι μια ευκαιρία να στοχαστούμε σχετικά με τις αξίες των υγροτοπικών οικοσυστημάτων και να δράσουμε για να περιορίσουμε τα πλήγματα που δέχονται (ρυπάνσεις, αποξηράνσεις, καταπατήσεις). Ακόμη και σε στενά οικονομικούς όρους η προστασία των υγροτόπων κοστίζει λίγο και αποδίδει πολλαπλάσια, διαφυλάσσοντας αποθέματα πόσιμου νερού, προστατεύοντας από πλημμύρες, στηρίζοντας πολύτιμα για την γεωργία είδη. Σε άλλες χώρες εκτιμούν σε πολλά δισεκατομμύρια τις υπηρεσίες που μας προσφέρουν οι υγρότοποι: εκτιμήσεις για 63 εκ. εκτάρια υγροτόπων παγκοσμίως υπολογίζουν συνεισφορά φυσικών πόρων αξίας 3,4 δις δολαρίων σε ετήσια βάση .
Οι υγρότοποι του Αιγαίου είναι πολλοί σημαντικοί και αποτελούν ένα δίκτυο οικοσυστημάτων τεράστιας σημασίας και δέχονται έντονες πιέσεις υποβάθμισης. Σε σχετικό πρόγραμμα καταγραφής των υγροτόπων του Αιγαίου το WWF έχει καταγράψει 122 υγροτόπους μόνο στα νησιά του Βορείου Αιγαίου!!!! Ενώ καθυστερεί η ολοκλήρωση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) για τις περιοχές Natura του Βορείου Αιγαίου, οι υγρότοποι δέχονται μεγάλες πιέσεις και ανησυχούμε για την μη αντιστρεπτή πορεία της κατάστασης, με ανυπολόγιστες συνέπειες στα οικοσυστήματα. Ακόμη και οι υγρότοποι μικρής κλίμακας, έχουν μεγάλη σημασία για τη βιοποικιλότητα και τη διαθεσιμότητα νερού. Αποτελούν χώρους διατροφής και αναπαραγωγής για είδη απειλούμενα ή ενδημικά, όπως και ζωτικής σημασίας σταθμούς για μεταναστευτικά πουλιά. Πολλοί από αυτούς βρίσκονται εκτός των ορίων των περιοχών NATURA, αλλά συμβάλλουν ουσιαστικά στην οικολογική συνοχή τους. Ωστόσο, κινδυνεύουν από ασύνετες ανθρώπινες επεμβάσεις, ενώ η κλιματική αλλαγή και η απειλούμενη άνοδος της στάθμης της θάλασσας αναμένεται να επιτείνει την απώλεια και την υποβάθμισή τους.
Ιδιαίτερη σημασία για τη βιοποικιλότητα έχουν οι υγρότοποι σε όλα τα νησιά του Β. Αιγαίου, η Χορταρολίμνη στη Λήμνο, οι υγρότοποι της Καλλονής στη Λέσβο, το έλος Καλαμωτής στη Χίο, οι Αλυκές στη Σάμο οι εκβολές του Χάλαρη στην Ικαρία κλπ. Οι υγρότοποι αυτοί συχνά καταστρέφονται ή υποβαθμίζονται, με παρεμβάσεις όπως καθαρισμό με βαρέα μηχανήματα, καταστροφές στη βλάστηση, εγκιβωτισμό, τσιμεντοποίηση ή και κάλυψη, αντί για τις ενδεδειγμένες παρεμβάσεις «πράσινης μηχανικής» και αναβάθμισης της φυσικής βλάστησης. Τον χειμώνα αυτό παρουσιάστηκαν πολλές πλημμύρες στην Ικάρια, τη Χίο, τη Σάμο αλλά και τη Λέσβο, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη προστασίας των υγροτόπων καθώς μια από τις βασικές τους λειτουργίες είναι η προστασία από τις πλημμύρες.
Ο Οικολογικός Άνεμος στο Β. Αιγαίο με τις παρεμβάσεις του στο περιφερειακό συμβούλιο θα θέσει σε πρώτη προτεραιότητα την προστασία των υγροτόπων στα νησιά μας και θα κινηθεί προς κάθε κατεύθυνση για την εκπόνηση ΕΠΜ για όλες τις περιοχές Natura του Βορείου Αιγαίου. Το ενδιαφέρον μας για τις ΕΠΜ δεν είναι όψιμο (όπως εμφανίστηκε προσχηματικά από πολλούς φορείς για να εναντιωθούν στα μέτρα για τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης στις Περιοχές Natura) αλλά αποτελεί χρόνιο αίτημα μας με σκοπό την διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών στο Αιγαίο και την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που μας δίνονται απλόχερα από τη φύση.
