Της Μανταλένας Πίου
Tο Νοέμβριο αναμένεται να κάνει πρεμιέρα με ενάμιση χρόνο καθυστέρηση από τότε που εξαγγέλθηκε για πρώτη φορά, το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ' Oίκον», όπως διαβεβαιώνει ο υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Πρόκειται για το γνωστό πρόγραμμα που αφορά στην ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών και προβλέπει επιδοτήσεις, χαμηλότοκα δάνεια και φορολογικά κίνητρα για την τοποθέτηση διπλών τζαμιών, κουφωμάτων, μονωτικών υλικών κ.λπ. με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας μέσα από τη χρηματοδότηση των παρεμβάσεων στα κτήρια.
Το πρόγραμμα αφορά κτήρια που κατασκευάστηκαν πριν τη θέσπιση του κανονισμού θερμομόνωσης το 1980. Στην Ελλάδα, στην κατηγορία αυτή, υπολογίζεται ότι ανήκει το 89% των κτηρίων, περίπου 3.700.000, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Μείωση κατανάλωσης Με το σύνολο των παρεμβάσεων που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα εκτιμάται ότι μία κατοικία μπορεί να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας ως και 60%. Για παράδειγμα σε μία μονοκατοικία χωρίς μόνωση στη βόρεια Ελλάδα εμβαδού 100 τ.μ. ο ένοικος μπορεί να πετύχει οικονομικό όφελος από την εξοικονόμηση πετρελαίου, που φθάνει μέχρι και το ποσό των 1.500 ευρώ το χρόνο. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενεργειακή αναβάθμιση περισσότερων από 100.000 κατοικιών σε όλη τη χώρα, εξασφαλίζοντας εξοικονόμηση ενέργειας που μπορεί να φτάσει το 1 δισεκατομμύριο kWh, δηλαδή το 1/6 περίπου της συνολικής εξοικονόμησης που προβλέπεται για τον οικιακό τομέα ως το 2016 (5,53 TWh).
Για τη χρηματοδότηση του προγράμματος, δεσμεύτηκαν πόροι από το ΕΣΠΑ ύψους 386 εκατ. ευρώ και δημιουργήθηκε με τη συμμετοχή του Ταμείου Εγγυοδοσίας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων (ΤΕΜΠΜΕ) ένα νέο ειδικό fund, το «Ταμείο Εξοικονομώ Κατ΄ Οίκον», στο οποίο συνεισφέρουν κεφάλαια και οι τράπεζες.
Μάλιστα η ανταπόκριση των τραπεζών στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος του ταμείου ήταν εντυπωσιακή, αφού συμμετείχαν επτά τράπεζες με προσφορές για περίπου 700 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που το ταμείο ζητούσε περί τα 400 εκατ. ευρώ, προκειμένου να διπλασιάσει τον αρχικό του προϋπολογισμό. Την περίοδο αυτή το ΤΕΜΠΜΕ εξετάζει τις προσφορές των τραπεζών, προκειμένου να προχωρήσει στην τελική επιλογή και να υπογράψει τις συμβάσεις με εκείνες που τελικώς θα συμμετάσχουν στο «Ταμείο Εξοικονομώ Κατ' Οίκον».
Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, τότε, θα τρέξει το πρόγραμμα. Μάλιστα, το μεγάλο ποσό, άνω του 1 δισ. ευρώ, που συγκεντρώθηκε μετά την πρόσκληση ενδιαφέροντος έχει τροφοδοτήσει φήμες για επέκταση του προγράμματος, προκειμένου να συμπεριλάβει περισσότερους δικαιούχους απ' όσους είχε σχεδιαστεί αρχικώς.
Ποιους αφορά Το Πρόγραμμα αφορά σε κατοικίες (πολυκατοικίες, διαμερίσματα ή μονοκατοικίες) που έχουν κατασκευαστεί πριν την εφαρμογή του κανονισμού θερμομόνωσης του 1979 και για αυτό παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας. Παράλληλα λαμβάνεται υπόψη και το εισόδημα των ιδιοκτητών. Για τις κατοικίες που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα θα διενεργηθεί ενεργειακή επιθεώρηση πριν και μετά τις παρεμβάσεις.
Αναλυτικότερα, οι ιδιοκτήτες των κατοικιών, προκειμένου να ενταχθούν στο πρόγραμμα θα πρέπει να ανήκουν σε μία από τις τρεις εισοδηματικές κατηγορίες που περιγράφονται παρά κάτω, ενώ τα κίνητρα είναι διαφορετικά για κάθε κατηγορία:
Κατηγορία Α. Ιδιοκτήτες κατοικιών με ατομικό ή οικογενειακό δηλωθέν ετήσιο εισόδημα που δεν ξεπερνά τις 15.000 ευρώ ή τις 25.000 ευρώ, αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή προβλέπεται η χορήγηση άτοκου δανείου και επιχορήγηση του 30% του επιλέξιμου προϋπολογισμού (με τη μορφή απομείωσης δανειακού κεφαλαίου). Για παράδειγμα ένας δικαιούχος που θα λάβει δάνειο 10.000 ευρώ θα αποπληρώσει 7.000 ευρώ άτοκα.
Κατηγορία Β. Ιδιοκτήτες επιλέξιμων, στο πρόγραμμα, κατοικιών με ατομικό ή το οικογενειακό δηλωθέν ετήσιο εισόδημα μεταξύ 15.000 ευρώ και 30.000 ευρώ ή 25.000 ευρώ και 50.000 ευρώ, αντίστοιχα.Για την κατηγορία αυτή, προβλέπεται χορήγηση χαμηλότοκου δανείου και επιπλέον επιχορήγηση για το 15% του επιλέξιμου προϋπολογισμού..
Κατηγορία Γ. Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών με ατομικό ή οικογενειακό δηλωθέν ετήσιο εισόδημα μέχρι 45.000 ευρώ ή 65.000 ευρώ αντίστοιχα.. Το ποσοστό των ωφελούμενων της κατηγορίας αυτής θα καθορισθεί στην Προκήρυξη του Προγράμματος (ως ποσόστωση στο σύνολο των ωφελουμένων). Για την κατηγορία αυτή, το κίνητρο αφορά στη χορήγηση χαμηλότοκου δανείου.
Φορολογικές ελαφρύνσεις. Με τον νέο φορολογικό νόμο 3842/2010 έχει θεσπιστεί μείωση του οφειλόμενου φόρου που μπορεί να φθάσει ως και τα 600 ευρώ για δαπάνες εξοικονόμησης ενέργειας ως 6.000 ευρώ.
Πολυκατοικίες. Στην περίπτωση αίτησης πολυκατοικίας, ως ενιαίο κτήριο, δίνεται η δυνατότητα οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων της κατηγορίας Β να υπαχθούν στην κατηγορία κινήτρων Α, εφόσον το 50% του συνόλου των ιδιοκτητών επιλέξιμων κατοικιών ανήκει στην κατηγορία Α. Για τον πρώτο κύκλο (2010-2012) του προγράμματος στόχος των υπουργείων Περιφερειακής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος ? Ενέργειας είναι να επιτευχθεί συνολική επένδυση στην οικονομία ύψους 1 δισ. ευρώ.
Ενεργειακή Επιθεώρηση Aπαραίτητη προϋπόθεση για να συμμετάσχει ένα κτήριο/κατοικία στο πρόγραμμα είναι να διενεργηθεί προηγουμένως ενεργειακή επιθεώρηση. Το πιστοποιητικό της επιθεώρησης αποτελεί απαιτούμενο δικαιολογητικό για την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα. Με τη λήξη των εργασιών θα πρέπει να γίνει νέα επιθεώρηση με βάση την οποία θα πιστοποιείται η εκτέλεση των εργασιών και η ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας. Τις επιθεωρήσεις διενεργούν πιστοποιημένοι ενεργειακοί επιθεωρητές. Το κόστος των ενεργειακών επιθεωρήσεων για τους δικαιούχους που εμπίμπουν στις κατηγορίες Α και Β θα επιχορηγείται στο 100%.
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι αναλυτικές διαδικασίες για την υποβολή των δικαιολογητικών στις τράπεζες κ.λπ., το επιτόκιο που θα έχουν τα τραπεζικά δάνεια κ.λπ. θα δημοσιοποιηθούν μόλις γίνει η προκήρυξη του προγράμματος.
Σύμφωνα με όλες τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, πάντως, οι ενδιαφερόμενοι, που εμπίπτουν στις κατηγορίες που προαναφέρθηκαν, θα πρέπει μαζί με τα δικαολογητικά του εισοδήματος να προσκομίζουν στις τράπεζες και το πιστοποιητικό ενεργειακής επιθεώρησης. Οι τράπεζες θα προχωρούν στην πρώτη αξιολογηση του φακέλου και αν κριθεί επιλέξιμος τότε θα προχωρούν στη δανειοδότηση του ενδιαφερόμενου.
