Απάντηση του Επιτρόπου Oettinger στην ερώτηση του Ν. Χρυσόγελου για τα πυρηνικά σχέδια της Τουρκίας
Ιδιαίτερα προβληματισμένος εμφανίζεται ο αρμόδιος Επίτροπος Ενέργειας Oettinger για τα σχέδια εγκατάστασης πυρηνικών εργοστασίων στην Τουρκία απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων Νίκου Χρυσόγελου σχετικά με τα σχέδια ανέγερσης 23 πυρηνικών μονάδων έως το 2023 σε τρεις περιοχές της Τουρκίας, ώστε να αντιμετωπισθούν οι αυξανόμενες ενεργειακές της ανάγκες.
Από την απάντηση του Επιτρόπου γίνεται φανερό ότι η ΕΕ επιθυμεί να στρέψει την σεισμογενή Τουρκία προς κατευθύνσεις εντελώς διαφορετικές από αυτές της ανάπτυξης πυρηνικών εργοστασίων σύμφωνα και με τον πρόσφατα ολοκληρωμένο Οδικό Χάρτη για την Ενέργεια 2050.
Πιο συγκεκριμένα, ο Επίτροπος αναφέρει την έναρξη συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής και της Τουρκίας γύρω από ενεργειακά ζητήματα της γειτονικής χώρας. Ειδικότερα για το ζήτημα της πυρηνικής ασφάλειας, η ανησυχία του Επιτρόπου είναι έκδηλη. Δεδομένου ότι η Τουρκία δεν είναι κράτος μέλος της ΕΕ και δεν υποχρεώνεται σε συμμόρφωση με την oδηγία 2009/71/Ευρατόμ για την ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων, ο κ. Oettinger προτίθεται να αναπτύξει τα κατάλληλα νομικά πρότυπα και το ενδεδειγμένο διοικητικό πλαίσιο όσον αφορά την πυρηνική ασφάλεια ειδικά για την Τουρκία.
Ενθαρρυντική είναι η έναρξη συνεργασίας της ΕΕ με την Τουρκία και σε ζητήματα εξοικονόμησης ενέργειας αλλά και προώθησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Σαν αποτέλεσμα, διαμορφώνεται δεσμευτικό σχέδιο σύμφωνα με το οποίο προβλέπεται μείωση κατά 15 % της ζήτησης όσον αφορά τον πρωτογενή ενεργειακό εφοδιασμό της Τουρκίας χάρις σε μέτρα ενεργειακής απόδοσης. Η εφαρμογή μιας τέτοιας πολιτικής εξοικονόμησης ενέργειας θα αποτελέσει το πρώτο βήμα για αντιστροφή της ως τώρα τάσης ενεργειακής κατανάλωσης στην Τουρκία η οποία από 92 MToe τo 2006 έφτασε σε 126 MToe το 2010 (αύξηση 37%), ενώ με βάση κάποιες εκτιμήσεις, προβλεπόταν να φτάσει τους 222 MToe το 2020 (αύξηση 141% σε σχέση με το 2006). Επίσης το σχέδιο περιλαμβάνει και αύξηση του ποσοστού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ στο 30 % μέχρι το 2023, που πρέπει και μπορεί να γίνει πιο φιλόδοξο όχι μόνο για να αποτρέψει τα πυρηνικά σχέδια της Τουρκίας αλλά και για να την εναρμονίσει με τους ελάχιστους στόχους των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Οι προκαταρκτικές ενέργειες της ΕΕ και του Επιτρόπου Oettinger σε ό,τι αφορά την ενεργειακή πολιτική της Τουρκίας, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση για να αντιμετωπίσουν τη δικαιολογημένη ανησυχία των πολιτών για τα πυρηνικά σχέδια της Τουρκίας», δήλωσε ο Νίκος Χρυσόγελος. «Εντούτοις, η συνεργασία της ΕΕ με την Τουρκία αποτελεί αναγκαία άλλα όχι και ικανή συνθήκη για να αποφευχθεί ο κίνδυνος πυρηνικού ατυχήματος στην περιοχή. Η ασφάλεια θα εξασφαλιστεί μόνο όταν ματαιωθούν τα πυρηνικά σχέδια της Τουρκίας και η γειτονική χώρα συνειδητοποιήσει ότι η μακροχρόνια ενεργειακή της ασφάλεια καθώς και η περιβαλλοντική και οικονομική της βιωσιμότητα εξασφαλίζονται πολύ καλύτερα με αποφασιστική στροφή στις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας. Σε αυτή την κατεύθυνση απαιτούνται ακόμα πιο δυναμικές και συντονισμένες προσπάθειες της ΕΕ σε συνεργασία με τους επιστημονικούς φορείς της Τουρκίας, περιβαλλοντικές οργανώσεις με ειδική γνώση πάνω στο θέμα καθώς και εκπροσώπους της ενεργειακής πολιτικής των γειτονικών χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Μια πυρηνική καταστροφή δεν γνωρίζει σύνορα. Αντίθετα, ο τομέας των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στις οποίες η ευρύτερη περιοχή είναι ιδιαίτερα προικισμένη, προσφέρει πολλές ευκαιρίες συνεργασίας που μπορούν να συμβάλλουν στην εδραίωση μακροχρόνιας σταθερότητας και ειρηνικής συνύπαρξης στην περιοχή με πολύ σημαντικά οφέλη τόσο για το περιβάλλον αλλά και για τις οικονομίες και των 2 χωρών.»
(Ακολουθεί η ερώτηση του Ν. Χρυσόγελου και η απάντηση του Επιτρόπου Oettinger)
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης
προς την Επιτροπή
Άρθρο 117 του Κανονισμού
Nikos Chrysogelos (Verts/ALE)
Θέμα: Σχέδια για πυρηνικά εργοστάσια στην Τουρκία
Κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και την Ευρασία στην Κωνσταντινούπολη, ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Τουρκίας Τανέρ Γιλντίζ ανακοίνωσε την πρόθεση της Τουρκίας να προχωρήσει στην ανέγερση 23 πυρηνικών μονάδων έως το 2023 σε τρεις περιοχές της, ώστε να αντιμετωπισθούν οι αυξανόμενες ενεργειακές της ανάγκες, οι οποίες από 92 MToe τo 2006 έφτασαν σε 126 MToe το 2010, ενώ προβλέπεται να φτάσουν τους 222 MToe το 2020 [1]. Είναι γεγονός ότι η Τουρκία ταλανίζεται από συχνούς σεισμούς με πιο πρόσφατο αυτόν ύψους 5,8 Ρίχτερ που συνοδεύτηκε από 60 τραυματίες [2] και πιο πολύνεκρο αυτόν της Νικομήδειας το 1999 που είχε 17 000 νεκρούς. Εντούτοις, και παρά την αναφορά στο ολέθριο ατύχημα της Φουκοσίμα, ο κ. Γιλντίζ συσχέτισε την ανάπτυξη με την πυρηνική ενέργεια. Από την άλλη, σύμφωνα και με τα συμπεράσματα της τεχνικής ανάλυσης που συνοδεύει τον Οδικό Χάρτη για την Ενέργεια 2050 [3], η αξιοπιστία του συστήματος εξασφαλίζεται το ίδιο καλά με το σενάριο 100 % ΑΠΕ για την Ευρώπη. Το ίδιο θα μπορούσε να ισχύει και για την Τουρκία, όπως τονίζουν και επιστημονικοί φορείς της χώρας [4]. Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Σε τι ενέργειες προτίθεται να προβεί ώστε να εξασφαλίσει την ασφάλεια των χωρών μελών της ΕΕ ως προς τον κίνδυνο πυρηνικού ατυχήματος στην Τουρκία, με δεδομένο ότι η Τουρκία δεν είναι κράτος μέλος της ΕΕ και δεν υποχρεώνεται σε συμμόρφωση με την oδηγία 2009/71/Ευρατόμ για την ασφάλεια πυρηνικών εγκαταστάσεων, πράγμα που σε συνδυασμό με τη γεωγραφική της εγγύτητα σε κράτη μέλη της ΕΕ και το σεισμογενή χαρακτήρα των εδαφών της, καθιστά τα πυρηνικά σχέδια της Τουρκίας ως μια ιδιαίτερη απειλή για την ΕΕ;
2. Έχει ενημέρωση για τυχόν σχέδια της Τουρκίας για εξοικονόμηση ενέργειας και προώθηση των ΑΠΕ καθώς και γενικότερα για την ενεργειακή πολιτική που σκέφτεται να ακολουθήσει η Τουρκία ώστε να μειώσει την ολοένα και αυξανόμενη κατανάλωση ενέργειας;
3. Δεδομένων των κινδύνων πυρηνικού ατυχήματος που αυξάνονται σε μια σεισμογενή χώρα, όπως έδειξε και το ατύχημα στην Φουκουσίμα, είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με την Τουρκική κυβέρνηση προτείνοντας στην υπό ένταξη αυτή χώρα πάγωμα της εγκατάστασης πυρηνικών εργοστασίων και εναλλακτικά ενεργειακά σχέδια βασισμένα στην εξοικονόμηση και στις ΑΠΕ;
[1]http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/european_energy_policy/turkeys_energy_strategy_en.pdf
[2] http://www.tanea.gr/kosmos/article/?aid=4728477
[3] http://www.roadmap2050.eu/attachments/files/Volume1_ExecutiveSummary.pdf
[4] http://www.eurosolar.org.tr/eng/?page_id=69
Απάντηση του κ. Oettinger εξ ονόματος της Επιτροπής
Η Επιτροπή παραπέμπει το Αξιότιμο Μέλος του Κοινοβουλίου στις απαντήσεις της σε προηγούμενες ερωτήσεις E-7057/2011 της κας Hassi και E-5692/2012 του κ. Κουμουτσάκου [1].
Επιπλέον η Επιτροπή κάνει συνεχείς προσπάθειες για την εμβάθυνση της ενεργειακής συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Στις 14 Ιουνίου 2012 τα μέλη της Επιτροπής που είναι αρμόδια για την ενέργεια και τις πολιτικές διεύρυνσης και γειτονίας και οι τούρκοι υπουργοί Bağış και Yildiz προέβησαν σε κοινή δήλωση [2] σχετικά με την εμβάθυνση των ενεργειακών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανόμενης της πυρηνικής ασφάλειας και της ακτινοπροστασίας. Η πρωτοβουλία αυτή αναμένεται, μεταξύ άλλων, να συμβάλει στην ανάπτυξη των κατάλληλων νομικών προτύπων και του ενδεδειγμένου διοικητικού πλαισίου όσον αφορά την πυρηνική ασφάλεια στην Τουρκία.
Η Τουρκία εφαρμόζει πολιτική για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση στο πλαίσιο της οποίας προβλέπεται μείωση κατά 15 % της ζήτησης όσον αφορά τον πρωτογενή ενεργειακό εφοδιασμό χάρις σε μέτρα ενεργειακής απόδοσης και αύξηση του ποσοστού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο 30 % μέχρι το 2023. Μέχρι τότε επιδιώκεται επίσης το εγκατεστημένο δυναμικό παραγωγής αιολικής ενέργειας να έχει ανέλθει σε 20 000 MW. Η Τουρκία έχει θέσει σε εφαρμογή μηχανισμό κινήτρων και εκδίδει άδειες που επιτρέπουν την ταχεία ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Η επιλογή της σύνθεσης των χρησιμοποιούμενων ενεργειακών πηγών, συμπεριλαμβανόμενης και της χρήσης της πυρηνικής ενέργειας, αποτελεί απόφαση που εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια κάθε χώρας. Η ΕΕ, ωστόσο, υποστηρίζει την Τουρκία στις προσπάθειες που καταβάλει για ανάπτυξη του δυναμικού της στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στην προαναφερόμενη κοινή δήλωση αναφέρεται επίσης ότι συμφωνήθηκε να επικεντρωθούν οι καταβαλλόμενες προσπάθειες στην προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στην ενεργειακή αποδοτικότητα και στις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας στο πλαίσιο της εμβάθυνσης των ενεργειακών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
[1] http://www.europarl.europa.eu/QP-WEB/
[2] http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=MEMO/12/434&type=HTML
