«Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι για την διεξαγωγή του ΠΣ στη Χίο, καθώς με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται το πνεύμα περιφερειακότητας» δήλωσε ο Ηλίας Γιαννίρης, παρουσιάζοντας τις θέσεις του Οικολογικού Ανέμου στο καίριο ζήτημα της αγροτικής ανάπτυξης των νησιών του Βορ. Αιγαίου, κατά τη συνεδρίαση στη Χίο του Περιφερειακού Συμβουλίου (ΠΣ) της 7ης Ιουνίου 2011.
Θεωρήσαμε ότι ήταν δεοντολογικό ατόπημα η αναγραφή στο σχετικό έγγραφο της Περιφέρειας ότι εισηγητής στο Περιφερειακό Συμβούλιο θα είναι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, και δεχθήκαμε τη διορθωτική πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη να εισηγηθεί αυτός το θέμα, και να ακολουθήσει η παρουσίαση του θέματος από τον υπουργό.
Η συνεδρίαση ήταν σε θετικό και δημιουργικό κλίμα. Το ΠΣ και ο υπουργός άκουσαν πρώτα τις απόψεις των φορέων από διάφορα νησιά, και μετά οι περιφερειακοί σύμβουλοι κατέθεσαν τις απόψεις τους.
Ο σύμβουλος Ηλίας Γιαννίρης επισήμανε ότι θα πρέπει οι καλές προθέσεις που εξέθεσε ο υπουργός να μετατραπούν σε εφαρμόσιμες πολιτικές. Τα προϊόντα των νησιών μας ποτέ δεν θα γίνουν ανταγωνιστικά συγκρινόμενα με τα χαμηλότερου κόστους προϊόντα άλλων περιοχών της Ελλάδας ή του εξωτερικού. Το συγκριτικό πλεονέκτημα των νησιών μας σχετίζεται ευθέως με την επιδίωξη κατάκτησης ποιότητας προϊόντων και υπηρεσιών και την αντιμετώπιση του ειδικού χαρακτηριστικού της νησιωτικότητας. Έθεσε στον και στον υπουργό την επιδίωξη-στόχο που θα πρέπει να θέσει η χώρα μας προς την ΕΕ, μετά το 2014 η νέα προγραμματική περίοδος που θα διαδεχθεί το ΕΣΠΑ να έχει ειδικό χρηματοδοτικό μέσο για το νησιωτικό χώρο. Μια εθνική πολιτική για τη νησιωτικότητα πρέπει να περιλαμβάνει ειδικότερες πολιτικές, όπως του μεταφορικού ισοδύναμου, του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά, των επιδοτούμενων μεταφορών και άλλες πολιτικές που σήμερα ασκούνται αποσπασματικά, χωρίς συνέργεια και χωρίς τη μέγιστη προστιθέμενη αξία. Ένα παράδειγμα πολιτικής που δεν ήταν προσαρμοσμένη στα νησιά μας αφορούσε την αλιεία γιατί το μέτρο δεν ήταν προσαρμοσμένο στην ιδιαιτερότητα των νησιών μας με αποτέλεσμα οι παράκτιοι αλιείς να οδηγηθούν αναγκαστικά στο καταστροφικό κόψιμο των σκαφών τους. Άλλο παράδειγμα είναι ότι το ΠΣ δεν μπορεί να ενεργοποιήσει την περιφερειακή επιτροπή διαβούλευσης γιατί ο «Καλλικράτης» δεν προέβλεψε ειδικά κονδύλια για τα έξοδα μετακίνησης των μελών της επιτροπής αυτής, που στο νησιωτικό χώρο είναι υπέρογκα.
Στη συνέχεια, ο σύμβουλος του Οικολογικού Ανέμου στο Β. Αιγαίο επισήμανε ότι θα πρέπει να κυριαρχήσει ένα μοντέλο ανάπτυξης που θα επιδιώκει τη διάχυση του πλούτου στις τοπικές κοινωνίες αντί το σημερινό μοντέλο που συγκεντρώνει και εξάγει κεφάλαια έξω από την περιφέρεια. Για να γίνει αυτό απαιτείται η θωράκιση των νησιών μας απέναντι στα προβλήματα ερημοποίησης, διάβρωσης, πυρκαγιών, ακτομηχανικών αλλαγών, ρύπανσης. Απαιτείται προστασία και ορθή διαχείριση των υδάτων (όλοι ξέρουμε ότι το νερό της Χίου δεν πίνεται). Τα έργα να σταματήσουν να γίνονται για τα έργα, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς προστιθέμενη αξία. Μάλιστα, πολλά είναι κακής ποιότητας (καθίζηση ΧΥΤΑ Α. Σάμου), συχνά ημιτελή επί πολλά χρόνια και άστοχα (βλέπε φράγμα Κόρης Γιοφύρι στη Χίο). Μάλιστα, το μοναδικό πιστοποιημένο εργαστήριο ανάλυσης υδάτων στο Βορ. Αιγαίο (ΤΕΔΚ Λέσβου) και από τα λίγα σε όλη την Ελλάδα οδηγείται σε κλείσιμο αντί να αποτελέσει βασικό εργαλείο για την πολιτική υδάτων στην περιφέρειά μας.
«Πώς λοιπόν, με ποιο τρόπο θα αναδεικνύεται ο κόπος και περίσσευμα ψυχής των ίδιων των νησιωτών που πιστεύουν στον τόπο και τις δυνατότητες του; Δεν μπορούμε να δεχόμαστε στωικά το φαινόμενο να περνάει μια πυρκαγιά ή μια πλημμύρα και να καταστρέφει τα πάντα. Φαινόμενα διάλυσης της κοινωνίας, της τοπικής οικονομίας και των οικοσυστημάτων θα συνεχίσουν να αυξάνονται όσο δρούμε αποσπασματικά και καταφεύγουμε σε εύκολες λύσεις» ανέφερε ο Η. Γιαννίρης και επισήμανε ορισμένες κατευθύνσεις πολιτικής στις οποίες οι κεντρικές πολιτικές δεν δίνουν τη δέουσα προσοχή και που θα πρέπει να είναι ενταγμένες σε ένα επιχειρησιακό σχέδιο ή πρόγραμμα της Περιφέρειας Β. Αιγαίου, σαν αυτό που εισηγείται ο υπουργός.
Η ανάγκη συντήρησής των αναβαθμών, που αποτελούν τον κορμό ύπαρξης των νησιών μας. Θα πρέπει να προβλέπεται και η συμμετοχή των δήμων, συλλόγων και συνεταιρισμών, δράση που θα ενισχύσει την τοπική οικονομία και τους ντόπιους τεχνίτες ενώ θα προστατευθεί η γη και το φυσικό περιβάλλον.
Τα προϊόντα στα νησιά μας χρειάζονται ευέλικτες πολιτικές υποστήριξης. Χρειάζονται προσαρμοσμένες πολιτικές παραγωγής και τυποποίησης προϊόντων. Είναι λάθος η πολιτική απαξίωσης και κατάρρευσης της ΕΑΣ Σάμου, ακολουθώντας την πορεία της Δωδώνης και της ΣΕΚΑΠ.
Η μετατροπή όλης της κτηνοτροφίας του Β. Αιγαίου σε βιολογική θα πρέπει να αποτελεί στόχο. Σήμερα υπάρχουν κατσίκια για τις επιδοτήσεις και όχι για την παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων, όπως παλιά. Η κτηνοτροφία της επιδότησης προκαλεί ερημοποίηση τεράστιων διαστάσεων, και εξίσου τεράστια διάβρωση εδαφών και καταστροφές υποδομών, όπως αυτές που είδαμε φέτος σε Ικάρια, Χίο και Δυτ. Λέσβο. Η εισαγωγή βαμβακόπιτας είναι επίσης βασικός παράγοντας καταστροφής του Ικαριακού δάσους γιατί τα ζώα διψάνε και ξεφλουδίζουν τους κορμούς των δέντρων για να ξεδιψάσουν από το κάψιμο που τους φέρνει η βαμβακόπιτα. Η εισαγωγή βαμβακόπιτας πρέπει να απαγορευτεί και να επανεξετάσουμε την τοπική παραγωγή κτηνοτροφών.
Για την ελαιοπαραγωγή οι δακοπαγίδες είναι πολύ φτηνότερες από την ετήσια εκστρατεία καταπολέμησης του δάκου, που διαμαρτυρόμαστε ότι συνεχώς έχει περικοπές. Πρέπει να φύγουμε από τη χημική γεωργία με στόχο την ολοκλήρωση όλης της παραγωγής μας ως αποκλειστικά βιολογικής καλλιέργειας, με προφανή οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη.
Τα τοπικά προϊόντα θα πρέπει να διατίθενται και για την τοπική τουριστική κατανάλωση αντί για εισαγωγές σε κρέας, βούτυρο, λεμόνια, σπορέλαια κλπ. Επίσης, τα σχολικά κυλικεία θα πρέπει να διαθέτουν τοπικά προϊόντα.
Είναι σημαντική η εφαρμογή πολιτικής γης με τον καθορισμό των γεωργικών και κτηνοτροφικών ζωνών και της σπάνιας, για τα νησιά μας γης υψηλής παραγωγικότητας.
Να σταματήσει η εκτός σχεδίου δόμηση με παράλληλη επάρκεια πολεοδομημένης γης για τις οικιστικές ανάγκες.
Ο Οικολογικός Άνεμος στο Β. Αιγαίο θεωρεί ότι το καλάθι της αγροτικής μας παραγωγής συνδέεται ευθέως με μια εύρωστη κοινωνία, οικονομία, και εύρωστο φυσικό περιβάλλον. Το επιχειρησιακό πρόγραμμα της περιφέρειας, που εισηγήθηκε ο υπουργός πρέπει να δομηθεί πάνω σε αυτή την αρχή.
