Η κατανομή των εδρών στο Αιγαίο - Τα μυστικά του εκλογικού Νόμου
Ο διαχωρισμός των νησιών του Αιγαίου σε δύο (αυτοδιοικητικές) περιφέρειες - Βορείου και Νοτίου Αιγαίου - ουδέποτε τεκμηριώθηκε επαρκώς με ιστορικά, οικονομικά ή χωροταξικά κριτήρια. Το πιθανότερο είναι να προέκυψε από τοπικιστικές αντιπαλότητες, γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και πολιτικοοικονομικές φιλοδοξίες. Αλλωστε το κοινό χαρακτηριστικό και των δύο αυτών αυτοδιοικητικών περιφερειών είναι οι σημαντικές εσωτερικές τους ανομοιογένειες, ιδιαίτερα έντονες όσον αφορά τις πολιτικές παραδόσεις και τις κομματικές προτιμήσεις.
Αποτέλεσμα πολλαπλασιασμών και διαιρέσεων είναι η κατανομή των εδρών. Και δεν πρόκειται να ξεκαθαρίσει το τοπίο χωρίς να έχει καταμετρηθεί και η τελευταία ψήφος....
Η κατανομή των βουλευτικών εδρών που θα προκύψουν από την εκλογική διαδικασία της 6ης Μαΐου 2012 θα γίνει σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο του Προκόπη Παυλόπουλου. Βασικά, ο νόμος αυτός είναι ίδιος με τον νόμο του Κώστα Σκανδαλίδη, βάση του οποίου έγιναν οι εκλογές του 2004, με μοναδική διαφορά ότι το bonus για το πρώτο κόμμα είναι τώρα 50 έδρες ενώ στις προηγούμενες εκλογές ήταν 40 έδρες.
Και εδώ είναι που αρχίζουν τα προβλήματα, που ούτε οι ίδιοι οι υποψήφιοι βουλευτές δεν τα φαντάζονται. Ο υπάρχων νόμος λειτούργησε καθώς βασίστηκε στην πολιτική κατάσταση που επικρατούσε την εποχή της δημιουργίας του.
Όταν δηλαδή τα δύο κόμματα πλησίαζαν το 80% και είσοδο στη Βουλή διεκδικούσαν τέσσερα με πέντε.
Η εικόνα αυτή, εικόνα που επαναλήφθηκε στην αναμέτρηση του 2009 δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τη σημερινή.
Σήμερα ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία διεκδικούν ποσοστό εξαιρετικά χαμηλό και άλλα οκτώ κόμματα διεκδικούν την είσοδό τους στη Βουλή. Οι συνέπειες αυτής της κατάστασης στην κατανομή των εδρών στις διάφορες εκλογικές περιφέρειες θα προκαλέσει μεγάλες ανατροπές.
Ειδικά το πρώτο κόμμα θα έχει μεν το bonus των 50 εδρών, αλλά το πού ακριβώς θα πάρει έδρες μόνο η κάλπη το ξέρει. Όσο για το δεύτερο κόμμα, τα πράγματα είναι χειρότερα. Μπορεί σε ορισμένες σημαντικές περιφέρειες να μη βγάλει βουλευτή.
Η πρώτη κατανομή των εδρών γίνεται με βάση το εκλογικό μέτρο. Αυτές είναι και οι μόνες σίγουρες έδρες που παίρνει ένα κόμμα. Για παράδειγμα στην Α΄ Αθηνών εκλέγονται 17 βουλευτές και το μέτρο είναι 100/17 = 5,88%. Για κάθε 5,88% που έχει ένα κόμμα εκλέγει 1 βουλευτή. Αφού γίνει η πρώτη κατανομή σε όλες τις περιφέρειες, αρχίζει το μοίρασμα των υπολοίπων εδρών βάσει των αχρησιμοποίητων υπολοίπων των κομμάτων. Πρώτη επιλογή στις έδρες έχει το κόμμα που συγκέντρωσε το ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ποσοστό και εκλέγει βουλευτές. Αυτό λοιπόν το κόμμα θα παίρνει έδρες από όσες περιφέρειες υπάρχουν αδιάθετες έδρες (μία από κάθε περιφέρεια) μέχρι να συμπληρωθούν οι έδρες που δικαιούται βάσει του ποσοστού που συγκέντρωσε στην επικράτεια. Αν δηλαδή πήρε 4%, δικαιούται 10 έδρες και θα τις πάρει από τις περιφέρειες που έχει τη μεγαλύτερη δύναμή του. Η ίδια διαδικασία επαναλαμβάνεται για το κόμμα που πήρε το αμέσως επόμενο ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ποσοστό. Δηλαδή, προτεραιότητα στην προσκύρωση των εδρών έχουν τα μικρότερα κόμματα, τα οποία θα παίρνουν έδρες μέχρι να συμπληρώσουν τον αριθμό των εδρών που δικαιούνται. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο τα δύο μεγάλα κόμματα θα πάρουν τις έδρες που τους αναλογούν εκεί που απομένουν.
Με δεδομένο ότι τα μικρά κόμματα, τα οποία εν γένει έχουν ισχυρή παρουσία στα μεγάλα αστικά κέντρα, θα έχουν εξαντλήσει τις έδρες, τα δύο μεγάλα θα παίρνουν έδρες εκεί που δεν το περιμένουν. Θα δούμε δηλαδή να βγαίνει κάποιος βουλευτής με 1.000 σταυρούς και θα μένει έξω κάποιος άλλος (του ιδίου κόμματος) με πολλές χιλιάδες σταυρούς.
Οι παρενέργειες που μπορεί να προκύψουν από την ακραία πριμοδότηση του πρώτου κόμματος, αν επαληθευτεί στην κάλπη ο δημοσκοπικός κατακερματισμός των κομματικών δυνάμεων, ενδέχεται να είναι κραυγαλέες. Πράγματι, ο Ν. 3231/2004, που δεν έχει αλλάξει σε αυτό το σημείο, προβλέπει ένα σύστημα προστασίας για τις 26 ολιγοεδρικές περιφέρειες (1-3 έδρες όπως είναι η Λέσβος), ώστε η ανάδειξη των βουλευτών σε αυτές να συμβαδίζει με το τοπικό εκλογικό αποτέλεσμα. Έτσι, το δεύτερο πανελλαδικά κόμμα, ακόμη και αν δεν κερδίσει καμία από τις 8 μονοεδρικές, θα εξασφαλίσει σχεδόν σίγουρα 18 έδρες από τις 6 διεδρικές και τις 12 τριεδρικές περιφέρειες.
Τελείως διαφορετική είναι όμως η εικόνα στις 16 αμέσως μεγαλύτερου μεγέθους εκλογικές περιφέρειες (τετραεδρικές και πενταεδρικές), ιδιαίτερα αν το δεύτερο κόμμα βρεθεί πανελλαδικά περί το 20% των ψήφων, αφού μόνον σε λίγες από αυτές θα έχει ξεπεράσει το αντίστοιχο εκλογικό μέτρο. Στις περιφέρειες αυτές μάλιστα μόνο κατ' εξαίρεση θα μπορεί να επανέλθει κατά την τελευταία φάση κατανομής των εδρών με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων. Γιατί οι έδρες που θα έχει συγκεντρώσει, με βάση το εκλογικό μέτρο, στις 14 μεσαίες και μεγάλες περιφέρειες, μαζί με τις έδρες των ολιγοεδρικών περιφερειών και τις έδρες Επικρατείας, φυσιολογικά συμπληρώνουν τον αριθμό των βουλευτικών εδρών που δικαιούται ένα κόμμα περί το 20% (51 έως 55).
Και βέβαια συμπέρασμα δεν βγαίνει πριν το εκλογικό αποτέλεσμα.
---------------
πηγη: ΤΑ ΝΕΑ
