Ομιλία Γαληνού στη Βουλή για οικονομικά του Δήμου και Χωροταξικό Καλλικράτη - Βίντεο

Ενώπιον της ολομέλειας του κοινοβουλίου ο βουλευτής Λέσβου κ. Σπύρος Γαληνός έθεσε δυναμικά το ζήτημα της χρηματοδότησης του Δήμου Λέσβου, ανέδειξε τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η χωροταξική διάσταση του σχεδίου Καλλικράτης στην Λέσβο και για άλλη μία φορά καυτηρίασε την δογματική και άκαμπτη στάση που αντιμετώπισε από την προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου.

Ο κ. Γαληνός έκλεισε την δευτερολογία του τονίζοντας: «Η Λέσβος απαιτεί να χορηγήσετε έκτακτη οικονομική ενίσχυση για την κάλυψη των επιτακτικών λειτουργικών αναγκών του δήμου. Απαιτεί να δεσμευτείτε σε άμεση εκταμίευση. Απαιτεί να εξετάσετε τα προβλήματα από τους επτά μήνες εφαρμογής του Καλλικράτη και να προχωρήσετε σε επανασχεδιασμό του χωροταξικού για το νησί μας.

Πρέπει να το καταλάβετε: στη Λέσβο, μας έχει γίνει ο βίος αβίωτος».

Στο αίτημα που πιεστικά έθεσε ο κ. Γαληνός για έκτακτη οικονομική επιχορήγηση στον Δήμο Λέσβου ο Υφυπουργός κ. Κουκουλόπουλος απάντησε ότι η  οικονομική βοήθεια που θα λάβει ο Δήμος θα έχει την μορφή της προκαταβολής και όχι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης.  Ο υφυπουργός υποστήριξε ότι με βάση τα εργαλεία που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο του προγράμματος εξυγίανσης από το τέλος Αυγούστου ο Δήμος Λέσβου θα μπορεί να  δώσει απάντηση στα χρέη που έχει παραλάβει. Χαρακτηριστικά  δήλωσε ότι: «προβλήματα όπως αυτά που αντιμετωπίζει ο Δήμος της Λέσβου θα έχουν πολύ συγκεκριμένη αντιμετώπιση με αρχή, μέση και τέλος, τις αμέσως επόμενες εβδομάδες.»

Ιδιαίτερα θετικό είναι ότι από την συζήτηση διεφάνει η πρόθεση της νέας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου να εξετάσει τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στην τοπική κοινωνία καθώς και το ευρύτερο ζήτημα  της χωροταξικής διάστασης του Σχεδίου Καλλικράτης για την Λέσβο.

ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΓΑΛΗΝΟΣ: Κύριε Υπουργέ, με την ευκαιρία να σας συγχαρώ για την ανάληψη των καθηκόντων σας και να σας ευχηθώ καλή επιτυχία, προσθέτοντας ακόμη ότι οι τοπικές κοινωνίες στηρίζουν πολλά σε σας για να διορθώσετε λάθη των προκατόχων σας.

Κύριε Υπουργέ, με απόφαση των προκατόχων σας το Φεβρουάριο του 2011 εγκρίθηκε έκτακτη οικονομική ενίσχυση για κάλυψη επιτακτικών αναγκών ύψους 4.000.000 ευρώ στο Δήμο Αθηναίων. Αντίστοιχες αποφάσεις πάρθηκαν και υπάρχουν για τα ποσά των 3.000.000 ευρώ για τους Δήμους Πειραιώς και Θεσσαλονίκης. Αντίστοιχες, όμως, και εξίσου σημαντικές ανάγκες έχουν οι Δήμοι-κυβερνεία που κατασκευάσατε στα μεγάλα νησιά του Αιγαίου και ιδιαίτερα η Λέσβος.

Η Λέσβος, στην οποία ο Δήμος ο οποίος προέκυψε από συνενώσεις δεκατριών Καποδιστριακών Δήμων είναι ο μεγαλύτερος σε έκταση Δήμος της ελληνικής επικράτειας. Εκεί υπάρχουν ανάγκες τις οποίες οι προκάτοχοί σας επιδεικτικά αγνόησαν, είτε εξίσου επιδεικτικά αρνήθηκαν να υλοποιήσουν.

Η άσχημη οικονομική κατάσταση του Δήμου απεικονίζεται σε σωρεία επιστολών που έχει στείλει ο Δήμαρχος της Λέσβου. Σε απάντηση του προκατόχου σας σε ερώτηση που κατέθεσα, απέφυγαν να μου απαντήσουν επιμελώς με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, ενώ τα εκρηκτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Δήμος της Λέσβου οδηγούν σε στάση εργασιών, η οποία δεν επιδέχεται ασάφειες ως προς την απάντηση, αλλά συγκεκριμένες δεσμεύσεις και χρονοδιάγραμμα.

Η ικανοποίηση του αιτήματος για τους μεγάλους δήμους των μεγάλων αστικών κέντρων δημιουργεί βέβαια το προηγούμενο για την ικανοποίηση και αντίστοιχων αιτημάτων των μεγάλων δήμων των μεγάλων νησιών που αντιμετωπίζουν εξίσου επιτακτικές ανάγκες και θα έλεγα ότι ιδιαίτερες ανάγκες αντιμετωπίζουν αυτά τα μεγάλα νησιά. Γι’ αυτό το λόγο και στις ερωτήσεις, αλλά και στην επερώτηση που έχω καταθέσει, θέτω ένα και μοναδικό σαφές ερώτημα: Είναι  μέσα στις προθέσεις του Υπουργείου να στηρίξει το Δήμο Λέσβου με έκτακτη επιχορήγηση για την αντιμετώπιση των επιτακτικών, λειτουργικών του αναγκών;

ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΚΟΥΚΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών):

Η απάντηση είναι πολύ συγκεκριμένη και σαφής, αγαπητέ συνάδελφε. Το Υπουργείο Εσωτερικών στηρίζει το Δήμο της Λέσβου, όσο και καθένα δήμο, αλλά με μια μέθοδο που έχει σχέση με καθένα δήμο χωριστά, γιατί κάθε δήμος έχει τη δική του ιδιαιτερότητα, αλλά από την άλλη η πολιτική μας πρέπει να ανταποκρίνεται και σε κάποιες γενικές αρχές.

Ξεκίνησα έτσι για να σας πω ότι για το θεσμό των έκτακτων επιχορηγήσεων που ο καθένας καταλαβαίνει –νομίζω ότι δεν χρειάζεται να φέρω επιχειρήματα γι’ αυτό- πως όσο πιο αφειδώς δίνονται, τόσο μεγαλύτερο πρόβλημα δημιουργούμε στην επιχορήγηση των δήμων γενικά, στη χρηματοδότησή τους γενικά, να πω καλύτερα. Άρα, πρέπει να αποφεύγονται και πρέπει να δίνονται με ιδιαίτερη φειδώ, γι’ αυτό και ονομάζονται «έκτακτες επιχορηγήσεις».

Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο ο ν. 3852, πιο γνωστός ως ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ, προβλέπει στο άρθρο 259 παρ. 6 ότι οι έκτακτες επιχορηγήσεις θα πρέπει να προβλεφθούν από υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί μετά από γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων, της ΚΕΔΕ.

Είναι αυτή που θα αντικαταστήσει την ΚΕΔΚΕ σε δύο μήνες το αργότερο, από σήμερα, γύρω στα μέσα Σεπτέμβρη το αναμένουμε. Γι’ αυτό ακριβώς δεν έχουν δοθεί από την αρχή του έτους, εκτός από τις τρεις που έχετε σημειώσει και εσείς στην επερώτησή σας, για να μην πάω στα προηγούμενα, γιατί έχετε μία αλληλογραφία και εσείς και ο Δήμος Λέσβου. Έχουν δοθεί τρεις έκτακτες επιχορηγήσεις στους τρεις μεγαλύτερους δήμους της χώρας, δηλαδή Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πειραιά, ένα ποσό συνολικά 10εκατομμυρίων, 4.000.000 ευρώ, 3.000.000 ευρώ και 3.000.000 ευρώ και είναι οι μοναδικές έκτακτες επιχορηγήσεις που δόθηκαν στην αρχή του χρόνου. Προφανώς αξιολογήθηκε ότι η οξύτητα του προβλήματος και των τριών δήμων –δεν υπάρχει κάποιο άλλο κριτήριο, εύκολα κανείς μπορεί να αποκλείσει άλλα κριτήρια υποκειμενικά- είναι το μέγεθος του δήμου, άρα και του συνακόλουθου προβλήματος που θα δημιουργήσει μία στάση πληρωμών από αυτούς του δήμους.

Σας διαβεβαιώνω απόλυτα υπεύθυνα ότι δεν υπήρξε άλλη έκτακτη επιχορήγηση. Αυτό μας διαβεβαίωσε η προηγούμενη πολιτική ηγεσία όταν παραλαμβάναμε μετά τον ανασχηματισμό, αυτό μας διαβεβαιώνουν και οι υπηρεσίες και δεν πρόκειται και ούτε έχει δοθεί φυσικά και από την παρούσα πολιτική ηγεσία καμία έκτακτη επιχορήγηση ακριβώς γιατί έχουμε δώσει έμφαση στο να εκδοθεί γρήγορα η Υπουργική Απόφαση που με βάση κριτήρια και όχι υποκειμενικά κριτήρια ή προσεγγίσεις θα αντιμετωπίζει τέτοια ζητήματα.

Στη συνέχεια θα σας πω, όσο το επιτρέπει ο χρόνος, τι έχουμε κάνει για το Δήμο Λέσβου πολύ συγκεκριμένα. Γιατί περιορίζομαι να πω στην πρώτη απάντησή μου, κύριε Πρόεδρε, ότι έχουμε ασχοληθεί συγκεκριμένα με το Δήμο Λέσβου και θα πω τι συγκεκριμένη απάντηση έχουμε δώσει. Πιστεύω ότι και με την εμπειρία μου, στην οποία κάνατε αναφορά, εκ της οποίας προέρχεται και μία δικαιολογημένη ή και υπερβολική προσδοκία πολλών συλλογικών οργάνων τοπικών κοινωνιών στην οποία εν πάση περιπτώσει προσπαθώ να ανταποκριθώ, γιατί αυτή είναι η εντολή που έχω από τον Πρωθυπουργό πρώτα απ’ όλα και τον αρμόδιο Υπουργό, να ανταποκριθούμε όλοι μαζί σ’ αυτή την προσδοκία για την ανάταση των τοπικών κοινωνιών που θα περάσει μέσα από τον Καλλικράτη.

Θα σας απαντήσω λοιπόν συγκεκριμένα και για το Δήμο Λέσβου στη δευτερολογία μου.

ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΓΑΛΗΝΟΣ:

Προσήλθα σήμερα, κύριε Υφυπουργέ, με την ελπίδα –και δικαίως απ’ ό,τι φαίνεται- πως αυτή τη φορά δεν θα αντιμετωπίσω «ώτα μη ακουώντων», αυτιά τσιμενταρισμένα από δογματισμό και αδιαλλαξία, τοίχους αδιαπέραστους και πόρτες κλειστές, όπως αυτές που επί τρεις και πλέον μήνες χτυπάει ο Δήμαρχος Λέσβου και δεν ανοίγουν ούτε καν για να τον ακούσουν, ούτε καν για να του προσφέρουν την ασύλληπτη πολυτέλεια της ακρόασης από τον κύριο Υπουργό. Αυτό ελπίζω να αλλάξει και πιστεύω ότι θα αλλάξει.

Όλη η Ελλάδα, κύριε Πρόεδρε, ζει μία μεγάλη κρίση, αυτή που παράγεται από την κρίση δανεισμού της χώρας. Η Λέσβος ζει δύο μεγάλες κρίσεις. Η δεύτερη είναι η κρίση που έχει δημιουργηθεί από το χωροταξικό σχεδιασμό του Καλλικράτη για τη Λέσβο. Όλο το νησί ένας δήμος. Το τρίτο μεγαλύτερο νησί της χώρας ένας δήμος που συνενώνει δεκατρείς καποδιστριακούς δήμους, που είναι ο μεγαλύτερος σε έκταση δήμος της χώρας, που πρέπει να διαχειριστεί παράλληλα ένα δύσκολο γεωγραφικό ανάγλυφο.

Απορώ και εξίσταμαι ειλικρινά πώς μπόρεσε το Υπουργείο να κάνει ένα τόσο μεγάλο λάθος, να αντιμετωπίσει τη Λέσβο ως σαν να ήταν η Πάρος ή κάποιο άλλο νησί των Κυκλάδων. Και ακόμη περισσότερο απορώ και εξίσταμαι με τη δογματική αδιαλλαξία των προκατόχων σας. Δεν ήξεραν, τουλάχιστον δεν ρώταγαν; Δεν άκουγαν όλους τους αυτοδιοικητικούς θεσμικούς φορείς της Λέσβου, ανεξαρτήτως κομμάτων, την τοπική κοινωνία που ωρυόταν και προειδοποιούσε; Και εν πάση περιπτώσει, αυτοί δεν τους άκουγαν. Εσείς, κύριε Κουκουλόπουλε, είμαι σίγουρος ότι θα τους ακούσετε. Θα ακούσετε την τοπική κοινωνία και τους φορείς της. Άλλωστε αύριο απ’ ό,τι πληροφορήθηκα ήδη έχετε ένα ραντεβού με τον Δήμαρχο Λέσβου και μία αντιπροσωπεία όλων των παρατάξεων του Δήμου που θα έρθουν να σας συναντήσουν.

Οι διοικητικές δυσλειτουργίες που έχουν δημιουργηθεί εξαιτίας του σχεδιασμού του Υπουργείου, είναι άπειρες και η επιβάρυνση της καθημερινότητας των πολιτών της Λέσβου είναι τεράστια. Είναι εύλογο να υποθέσει κανείς ότι ένα τόσο δύσκολο εγχείρημα θα είχε τουλάχιστον την απαραίτητη οικονομική υποστήριξη.

Δυστυχώς, το εύλογο, όμως, στην Ελλάδα, είναι κάτι το οποίο σπανίζει.

Μία διάσταση των δυσλειτουργιών, που αντιμετωπίζουμε, είναι η ασφυκτική, δυσχερής οικονομική κατάσταση στο Δήμο. Ο δήμος που προέκυψε από τις συνενώσεις κληρονόμησε ένα χρέος στις 31/12 του προηγούμενου έτους, γύρω στα 30 εκατομμύρια. Εισπράττει μηνιαίως από τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους μόνο 1,5 εκατομμύριο ευρώ, όταν το μηνιαίο σύνολο των δαπανών μισθοδοσίας  είναι 1.428.000, οι ετήσιες δαπάνες για μισθώσεις κτηρίων φθάνουν στις 470.000 ευρώ και οι ετήσιες δαπάνες για την κίνηση των οχημάτων στις 600.000. Και η λίστα, βέβαια, συνεχίζεται. Προφανώς, με αυτούς τους όρους δεν μπορεί να υπάρξει ομαλή λειτουργία του δήμου. Δεν μπορεί να υπάρξει τακτική και απρόσκοπτη μισθοδοσία των εργαζομένων, ενώ αυτονόητα συμπιέζονται και οι κοινωνικές υπηρεσίες που ο δήμος οφείλει να παρέχει στους πολίτες του.

Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση θα έπρεπε, κατά την άποψή μου, αλλά και αντικειμενικά, να έχει δοθεί προ πολλού, για να έχει μία στοιχειώδη δυνατότητα ο νέος δήμος να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες. Αντ’  αυτού, η μέχρι τώρα τακτική του υπουργείου ήταν η μετακύλιση του κόστους στην τοπική κοινωνία, στους πολίτες. Μέχρι πότε, κύριε Υπουργέ, θα τιμωρείται η Λέσβος; Μέχρι πότε θα μας τιμωρείτε και γιατί; Επιτέλους, ελπίζουμε ότι κάτι θα αλλάξει.

Το Υπουργείο, σε έγγραφη απάντηση σε ερώτησή μου, δηλώνει γενικώς και αορίστως ότι καταγράφει και επεξεργάζεται τα αιτήματα. Εντάξει, τα καταγράψατε, τα επεξεργαστήκατε. Τόσοι μήνες πέρασαν. Είστε έτοιμοι να απαντήσετε; Είστε έτοιμοι να δεσμευτείτε;  Ελπίζω πως ναι.

Η Λέσβος απαιτεί να χορηγήσετε έκτακτη οικονομική ενίσχυση για την κάλυψη των επιτακτικών λειτουργικών αναγκών του δήμου. Η Λέσβος απαιτεί επίσης, να δεσμευτείτε σε άμεση εκταμίευση. Απαιτεί, ακόμη, να εξετάσετε τα προβλήματα από τους 7 μήνες εφαρμογής του «Καλλικράτη» και να προχωρήσετε σε επανασχεδιασμό του χωροταξικού για το νησί μας.

Κύριε Υπουργέ, πρέπει να καταλάβετε, ότι στη Λέσβο η ζωή μας έχει γίνει, όπως λέει ο απλός πολίτης,  «ο βίος αβίωτος».

ΠΑΡΙΣ ΚΟΥΚΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών):

Συνεχίζοντας, λοιπόν, ο αγαπητός συνάδελφος, κ. Γαληνός, επιμένει για την έκτακτη επιχορήγηση. Θα σας πω για τα στοιχεία της βάσης δεδομένων, που είναι ένα πολύ αξιόπιστο εργαλείο που βρήκαμε στο Υπουργείο από την προηγούμενη ηγεσία. Ας μην είμαστε επιθετικοί και μηδενιστικοί. Δεν ισχύει ότι επειδή άλλαξε η πολιτική ηγεσία  στο Υπουργείο, άλλαξε και η κυβερνητική πολιτική. Η αρχή της συνέχειας είναι η καλύτερη οδός για τη δημοκρατία γενικά, την ελληνική δημοκρατία ειδικότερα και φυσικά για την κυβέρνησή μας ακόμα ειδικότερα και αυτή προτιμούμε να ακολουθούμε στην κυβέρνηση γενικά και ειδικότερα στο Υπουργείο Εσωτερικών. Εμείς συνεχίζουμε μία τεράστια προσπάθεια, ένα μεγάλο εγχείρημα, μέσα από το οποίο προσδοκούμε να υπάρξουν στην ελληνική περιφέρεια, κυρίως –αλλά όχι μόνο εκεί- εκείνοι οι σοβαροί μηχανισμοί και τα απαραίτητα εργαλεία, τα υποκείμενα –ας προτιμήσω καλύτερα τη φράση- τοπικού και περιφερειακού χαρακτήρα για να μπορέσει η Ελλάδα να ζήσει διαφορετικές μέρες. Αυτό βιώνουμε σήμερα. Αυτό ψηφίσαμε πέρυσι τον Μάη στη Βουλή των Ελλήνων με τον «Καλλικράτη» και αυτό προσπαθούμε να βάλουμε στα πόδια του στο αρμόδιο σήμερα Υπουργείο Εσωτερικών.

Ειδικότερα, τώρα, για το θέμα που συζητάμε  -γιατί δεν θέλω να αποφύγω την απάντηση- σας λέω ότι από ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα βάσης δεδομένων, που έχουμε στο Υπουργείο, προκύπτει μία εικόνα του Δήμου Λέσβου, που δεν είναι καθόλου άσχημη σε γενικές γραμμές. Δεν λέω ότι είναι ανθηρά τα οικονομικά του. Όμως, σε θεμελιώδη κριτήρια, με τα οποία αξιολογούνται όλοι οι δήμοι, φαίνεται ότι η Λέσβος δεν ανήκει σε μία κατηγορία κάποιων δήμων που θέλουν ειδική αντιμετώπιση. Έχει ένα ειδικό πρόβλημα, το οποίο έχει αντιμετωπισθεί ήδη. Πιστεύω ότι θα ικανοποιήσει η απάντηση τον δήμαρχο με την αντιπροσωπεία. Υπήρξε δηλαδή ένα πρόβλημα με μία μεγαλύτερη οικονομική βοήθεια, όχι έκτακτη επιχορήγηση, που χρειάζεται για ένα διάστημα.

Έχουμε δώσει μία λύση με τη μορφή της προκαταβολής και όχι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης. Πιστεύω ότι αυτό θα δώσει την προσωρινή ανακούφιση που χρειάζεται ο Δήμος. Από εκεί και πέρα, ο Δήμος της Λέσβου πιστεύω με βάση τα εργαλεία τα οποία αναπτύσσουμε στα πλαίσια του λεγόμενου προγράμματος εξυγίανσης, στο οποίο από τον Πρωθυπουργό έχει δοθεί κατεπείγων χαρακτήρας, είναι μέσα στις εξήντα προτεραιότητες που πρέπει μέχρι 31/8 να έχουν λήξει. Εγώ, λοιπόν, σας λέω ότι αυτό το πρόγραμμα θα είναι από κάθε άποψη πανηγυρικά τελειωμένο στις 31 Αυγούστου. Αυτό δεν αφορά ακριβώς μόνο το Δήμο της Λέσβου, αφορά όμως όλους τους δήμους.

Εγώ, λοιπόν, αγαπητέ συνάδελφε, θέλω να σας πω ότι ο Δήμος Λέσβου όπως και όλοι οι δήμοι στις 31/8 θα έχουν ένα πολύ καλό εργαλείο για να δώσουν μεγάλη απάντηση και στα χρέη που έχουν παραλάβει. Χωρίς να επιβαρυνθούν υπερβολικά οι δήμοι όλης της χώρας θα μπορέσουν να δώσουν μια μεγάλη ανάσα στα οικονομικά τους και κυρίως στην τοπική οικονομία, γιατί εκεί εστιάζεται το συγκεκριμένο πρόγραμμα του Δήμου Λέσβου.

Περισσότερα θα μπορούμε να πούμε συνολικά σε λίγες μέρες, γιατί είναι συνολικό το πρόβλημα και σαφής η εντολή που έχουμε από τον Πρωθυπουργό. Στο Δήμαρχο όμως που θα έρθει από τη Λέσβο αύριο με την αντιπροσωπεία θα πούμε περισσότερες λεπτομέρειες γιατί έτσι πρέπει να πούμε. Τώρα δεν υπάρχει χρόνος. Εγώ μπορώ στη συνέχεια και στο περιθώριο της απάντησης να σας πω και εσάς που είχατε την πρωτοβουλία να κάνετε την ερώτηση για το πώς θα το αντιμετωπίσουμε. Στα πλαίσια του χρόνου που δίνει ο Κανονισμός της Βουλής δεν επιτρέπεται να πω περισσότερα. Μπορώ όμως να σας πω και ιδιαιτέρως περισσότερα, όπως θα πω και αύριο στον κύριο Δήμαρχο. Σε δυο με τρεις εβδομάδες θα μπορούμε να ανακοινώσουμε συνολικά τι γίνεται για όλους τους δήμους της χώρας.

Θέλω να σας πω πάντως ότι προβλήματα όπως αυτά που αντιμετωπίζει ο Δήμος της Λέσβου θα έχουν πολύ συγκεκριμένη αντιμετώπιση με αρχή, μέση και τέλος τις αμέσως επόμενες εβδομάδες. Και για να το κάνουμε αυτό πρέπει να σας πω προσθέσαμε κάποια στοιχεία στο πρόγραμμα εξυγίανσης που βρήκαμε με τον Υπουργό, τον κ. Καστανίδη, όμως πατήσαμε επίσης σε μια δουλειά που είχε γίνει νωρίτερα, γι’ αυτό και σας μίλησα για την αρχή της συνέχειας.