Τα θωρηκτά του ΝΑΤΟ στην αναχαίτιση προσφύγων στο Αιγαίο. O tempora, o mores
Οι Οικολόγοι Πράσινοι δηλώνουν την αντίρρηση και αγωνία τους για τη συμφωνία ανάμεσα σε ΝΑΤΟ, Ελλάδα και Τουρκία (με πρωτοβουλία και της Γερμανίας) για την ανάπτυξη στρατιωτικής επιχείρησης στα θαλάσσια σύνορα των δύο χωρών με δηλούμενο στόχο «τον έλεγχο των προσφυγικών ροών και τη σύλληψη των διακινητών». Η δραστηριοποίηση στρατιωτικών δυνάμεων στα θαλάσσια σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, την περίοδο όπου κλιμακώνεται η πολεμική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή με διεθνή εμπλοκή, συνιστά από μόνη της αιτία ανησυχίας.
Δεν έχει επίσης εξηγηθεί ακόμη ποιος ακριβώς θα είναι ο ρόλος των Νατοϊκών θωρηκτών και αν η εντολή για έρευνα και διάσωση περιλαμβάνει επικίνδυνα μέσα, όπως είναι η απώθηση. Με δεδομένη όμως την ανακήρυξη της Τουρκίας την περασμένη εβδομάδα από την Ελλάδα, ως χώρας «ασφαλούς διέλευσης», είναι μάλλον ξεκάθαρο ότι η πολιτική που επιλέγεται πλέον από την Ευρώπη, είναι αυτή της επαναπροώθησης των προσφύγων πίσω από τα σύνορα. Η Ελλάδα ακολουθεί τις νέες επιλογές των ισχυρών της Ευρώπης, πιεζόμενη για τον έλεγχο των συνόρων της με αυστηρές συστάσεις –κυρώσεις, αλλά και εκβιαζόμενη με την απειλή της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η οποία φέρεται να συναρτάται από τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης.
Η συμφωνία αποτελεί το επιστέγασμα μιας αντιπροσφυγικής ευρωπαϊκής πολιτικής που ενδυναμώνεται τους τελευταίους μήνες, προωθώντας την υλοποίηση της ιδέας της «Ευρώπης φρούριο». Αποδεικνύει με δραματικό τρόπο, ότι η Ευρώπη δε θέλει και δεν μπορεί να εφαρμόσει τις αποφάσεις της για ασφαλή υποδοχή και αναλογική μετεγκατάσταση των προσφύγων στις χώρες μέλη.
Με βάση τα παραπάνω, οι Οικολόγοι Πράσινοι δηλώνουν κατηγορηματικά:
- Η συμφωνία είναι ηθικά ανεπίτρεπτη γιατί επισφραγίζει την απόλυτη παρέκκλιση της Ευρώπης από τις αρχές του ανθρωπισμού και νομικά απαράδεκτη γιατί παραβιάζει με τον πιο ακραίο τρόπο την κορυφαία σύμβαση της Γενεύης για τα δικαιώματα των προσφύγων
- Η επαναπροώθηση των προσφύγων στην Τουρκία -με στρατιωτικά μάλιστα μέσα- συνιστά πράξη παράνομη και εγκληματική και όταν αυτό γίνεται χωρίς καμία πρόβλεψη για δημιουργία δομών και υπηρεσιών στη γείτονα χώρα που να ρυθμίζουν την ασφαλή μετακίνηση αυτών των ανθρώπων προς τον προορισμό τους και εγκληματική. Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής θα είναι η εξώθηση των προσφύγων σε ακόμα σκληρότερα κυκλώματα διακίνησης που θα τους εξασφαλίσουν με κάθε τρόπο τη «σωτηρία για την μετακίνηση τους στην Ευρώπη». Ελπίζουμε να διαψευστούμε αλλά φοβούμαστε ότι αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής θα είναι ακόμα περισσότερα ναυάγια στο Αιγαίο, ακόμα περισσότερα νεκρά παιδιά στις ακτές μας. Η κατασταλτική και αποτρεπτική πολιτική, όπου και όταν εφαρμόστηκε, ήταν αναποτελεσματική και έφερε στο τέλος τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επεδίωκε.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι εκφράζουν επίσης την αντίρρηση τους για τις δηλώσεις του υπουργού ΕΘΑ Παναγιώτη Καμμένου, ότι η «συμφωνία αυτή θα λύσει οριστικά το θέμα της μετανάστευσης». Η όποια υποχώρηση της ελληνικής κυβέρνησης με την υπογραφή αυτής της συμφωνίας δεν μπορεί δεν μπορεί να ωραιοποιηθεί με επίκληση της ανάγκης αντιμετώπισης της «παράνομης μετανάστευσης» και δίωξης των διακινητών, ούτε με αναφορές στο κόστος της αντιμετώπισης του προσφυγικού για τη χώρα, και στην αποφυγή θυμάτων στο Αιγαίο.
Από πλευράς μας θα επιμείνουμε σε συνεργασία με τους Ευρωπαίους Πράσινους αναζητώντας:
- Δρόμους και συνέργειες για τον τερματισμό της ανθρωπιστικής προσφυγικής κρίσης, μέσα από την αντιμετώπιση του προβλήματος στη ρίζα του, με:
ü πρωτοβουλίες για εύρεση λύσης στις εμπόλεμες περιοχές, με τη δημιουργία ευρωπαϊκής συμμαχίας και κινήματος για την ειρήνη.
ü μέτρα αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών προβλημάτων από την κλιματική αλλαγή στις χώρες που πλήττονται απ’ αυτή.
- Πολιτικές συμμαχίες ώστε η αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος να είναι κοινωνικά (ανθρωπιστικά, ηθικά και πολιτισμικά) παραδειγματική, και να εξασφαλίζει την τήρηση των κανόνων του διεθνούς δικαίου για τους πρόσφυγες:
ü Με άνοιγμα των ευρωπαϊκών συνόρων και φραχτών (και στον Έβρο), για την δημιουργία ασφαλών διόδων
ü Με θέσπιση καθεστώτος ανθρωπιστικής βίζας για πρόσφυγες από χώρες όπου αναγνωρίζεται εκ των προτέρων το προσφυγικό καθεστώς
ü Με την εξασφάλιση βασικών στοιχείων επιβίωσης των προσφύγων στις χώρες υποδοχής (Ευρώπη και όχι μόνο) μέσα από πολιτικές στέγασης, εκπαίδευσης κλπ., που θα μπορούσαν να μετατρέψουν το προσφυγικό από πρόβλημα σε λύση. Με την αξιοποίηση διαθέσιμων κτιρίων και χώρων μετατροπή τους σε χώρους υποδοχής και την αποφυγή κλειστών κέντρων κράτησης μεταναστών/στριών και προσφύγων που παραβιάζουν κατάφωρα τα ανθρώπινα δικαιώματα και ενισχύουν εν δυνάμει παραβατικές συμπεριφορές.
ü Με μακροχρόνιο σχεδιασμό και αναπτυξιακές προτάσεις, στα πλαίσια μιας διαφορετικής οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής πολιτικής και προοπτικής στην Ευρώπη.
ü Με ευαισθητοποίηση και στήριξη της κοινωνίας για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αναπόφευκτα προκύπτουν.
Θεματική Ομάδα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα