Έκθεση φωτογραφίας «Οι πρόσφυγες στην Ευρώπη: Ελλάδα, χώρα υποδοχής»

 

Av. Arequipa 1055 - Santa Beatriz, Lima, Λίμα, Περούαπό τις 10 έως τις 23 Μαΐου 2017.

 

 

 

Η Ελλάδα τα τελευταία δύο χρόνια έχει γίνει ο τόπος όπου εξελίσσεται μια από τις μεγαλύτερες μετακινήσεις πληθυσμών της τελευταίας 50ετίας. Οι πόλεμοι στη Συρία και το Ιράκ οδήγησαν τις αιτήσεις ασύλου στον υψηλότερο αριθμό των τελευταίων 22 ετών. Σύμφωνα με νέα έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.), οι συρράξεις, οι διώξεις και η βία έχουν οδηγήσει στον επιπλέον εκτοπισμό τουλάχιστον 3,2 εκατομμυρίων ανθρώπων μέσα στους πρώτους έξι μήνες του 2016. Ταυτόχρονα, οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος (ανάμεσα σ' αυτές και η Ελλάδα) ήταν αυτές που έπαιξαν τον μεγαλύτερο ρόλο στην υποδοχή των εκτοπισμένων όλου του κόσμου.

Εμείς οι φωτογράφοι του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης (ΦΚΘ) και της Φωτογραφικής Εταιρείας Μυτιλήνης (ΦΕΜ) , δύο φωτογραφικών σωματείων με πλούσια δράση, ενώσαμε τις δυνάμεις μας σε μια κοινή φωτογραφική έκθεση, που πρόθεση  έχει,  όχι να εκτεθεί η δυστυχία στην περιέργεια, παρά να μαρτυρηθεί ότι οι άνθρωποι εμποδίζονται να μοιράζονται ειρηνικά τον κόσμο. Με το φακό να μιλά αδιάψευστος καταγραφέας της σκληρής αλήθειας, με την αμεσότητα των συναισθημάτων της φωτογραφικής εικόνας. Αυτής που συντροφεύει τη βάρκα που παλεύει στα κύματα, τους ανθρώπους που φιλούν με λυγμούς τη στεριά, που ικετεύουν το Θεό, που ευγνωμονούν γιατί πέρασαν τη δοκιμασία. Αυτούς που άφησαν πατρίδα για να στριμωχθούν σε σκηνές και στρατόπεδα, που έκαναν το δρόμο κρεβάτι για να ξαποστάσουν μέχρι να συνεχίσουν το ταξίδι χωρίς πυξίδα και ορίζοντα.

Παρακολουθήσαμε, καθηλωμένοι από την συγκίνηση και την αγωνία στην αρχή, γεμάτοι θυμό και αγανάκτηση στην συνέχεια, αυτό το δράμα που εξελίχθηκε στη γειτονιά μας. Συμμετείχαμε με όσα μέσα διαθέταμε, ατομικά και συλλογικά, στη γενική «εθνική» προσπάθεια για την κάλυψη των αναγκών αυτών των κατατρεγμένων ανθρώπων, δουλέψαμε εθελοντικά στις ομάδες υποδοχής, φιλοξενίας  και εστίασης προσφύγων, κουβεντιάσαμε μαζί τους και χαρίσαμε ένα χαμόγελο σ αυτούς και τα παιδιά τους.

Δεν πάψαμε, φυσικά, να είμαστε φωτογράφοι, άρα και να φωτογραφίζουμε, καταγράφοντας αυτό το δράμα που παίχθηκε και συνεχίζει δυστυχώς να παίζετε στις αυλές μας. Πάντα με σεβασμό στη μειονεκτική τους θέση και την προσωπικότητά τους, με μεγάλη διακριτικότητα στην αντιμετώπιση των ανήλικων παιδιών, τα θρησκευτικά πιστεύω και τις συνήθειες τους.

Οι φωτογραφίες μας ταξίδεψαν σε όλο τον κόσμο μέσω των εντύπων και των νέων ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης.

Η ανταπόκρισή του ΦΚΘ και της ΦΕΜ στην πρόταση της Ελληνικής Πρεσβείας του Περού για την παρουσίαση μιας έκθεσης φωτογραφίας πάνω σε αυτή τη θεματική, ήταν άμεση!

Δημιουργήσαμε μία έκθεση για τους πρόσφυγες σε Μυτιλήνη και Ειδομένη, δύο εμβληματικούς σταθμούς των προσφύγων επί Ελληνικού εδάφους.

 

Λέσβος, ένα νησί  του Αιγαίου Αρχιπελάγους «της πρώτης γραμμής», εξ αιτίας της πολύ μικρής απόστασής του από τα Τουρκικά παράλια, ενός νησιού που 'σήκωσε' και 'σηκώνει' το μεγαλύτερο βάρος της υποδοχής των προσφύγων (που φτάνουν με βάρκες από τα παράλια της γείτονος χώρας Τουρκίας) και  Ειδομένη  η έξοδος από τον προσωρινό καταυλισμό στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας.

Μυτιλήνη – Ειδομένη, δύο βασικοί σταθμοί των προσφύγων στη μακρά πορεία τους από την πατρίδα προς την κεντρική Ευρώπη, από τον τόπο τους, όπου ο πόλεμος και όλα τα δεινά, προς τον «ιδεατό» μόνιμο για κάποιους ή  προσωρινό για τους περισσότερους (μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος) τόπο εγκατάστασης.  

Η έκθεση παρουσιάζει τους πρόσφυγες στη Μυτιλήνη, όπου εκτός των άλλων ασκείται ιατρική περίθαλψη στους ταλαιπωρημένους, συμπληρώνονται όλες οι τυπικές γραφειοκρατικές διαδικασίες εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ειδομένη, τελευταίο σταθμό φιλοξενίας επί Ελληνικού εδάφους, που ατυχώς εξελίχθηκε σε κάτεργο, μετά το κλείσιμο των συνόρων για τους πρόσφυγες, με πρωτοβουλία των κρατών της κεντρικής Ευρώπης, την  άνοιξη του 2016 (και μέχρι να μεταφερθούν σε δομές φιλοξενίας σε όλη τη Βόρειο Ελλάδα).

Καθόλου τυχαία, η επιμέλεια δεν θα ήθελε να βάλει υπότιτλους στην κάθε ξεχωριστή φωτογραφία. Θα περιόριζαν, πιστεύουμε, την ευρύτητα του θέματος, της ανθρωπιάς και μέσω τις προκαθορισμένης εντοπιότητας, δεν θα επέτρεπαν στον κάθε θεατή των εικόνων αυτών να βιώσει το αρχαίο Ελληνικό «ενός κακού μύρια έπονται¨, να νοιώσει επάνω του τα «δεινά» του πολέμου, να διαισθανθεί την πιθανότητα, όλοι μας ‘’στα καλά καθούμενα’’, να βρεθούμε πρόσφυγες.

 

Η έκθεση γίνεται στο πλαίσιο του Μήνα της Ευρώπης, που διοργανώνεται στη Λίμα από τις Πρεσβείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και συγκεκριμένα στο πλαίσιο του project "Εuropa movil" της EUNIC -Ένωση Ευρωπαϊκών Μορφωτικών Ινστιτούτων της ΕΕ.