H Ναυτική Πολιτιστική Κληρονομιά του Αιγαίου στο Πλωμάρι
Mε μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έκθεσης με θέμα «Ναυτική Παράδοση στο Αιγαίο: Ταρσανάδες & σκαριά» την Παρασκευή 31 Ιουλίου 2015, από τον Γενικό Γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Ιωάννη Γιαννέλη- Θεοδοσιάδη στο Πολύκεντρο Πλωμαρίου
Στην έκθεση αυτή της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής όπου παρουσιάζονται εξαιρετικής κατασκευής ομοιώματα, όπως αυτά του πλοίου της Κερύνειας και το πιστό αντίγραφο της Αθηναϊκής Τριήρους, αλλά και φωτογραφίες σκαφών τα οποία χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι του Αιγαίου για τις εμπορικές και μεταφορικές τους ανάγκες, προβάλλεται η διαχρονική σχέση των Αιγαιοπελαγιτών με την θάλασσα και αποτελεί ένα ύμνο στην Ελληνική ναυτοσύνη.
Η 1η γραπτή περιγραφή ναυπήγησης πλοίου στην ανθρώπινη ιστορία., ήταν η ναυπήγηση της σχεδίας του Οδυσσέα στο νησί της Καλυψώς, ενώ χιλιετίες πριν από την εποχή της Οδύσσειας οι νησιώτες του προϊστορικού Αιγαίου κατασκεύασαν τα πρώτα πλωτά μέσα , γεγονός που αποδεικνύεται από τη μεταφορά των εργαλείων του οψιδιανού Την εποχή του Ομήρου οι Έλληνες χρησιμοποιούν πλέον πλοία με πανιά, ώστε να μετακινούνται με τη δύναμη του ανέμου. Στην έκθεση παρουσιάζονται επίσης οι τριήρεις, γρήγορα και ευέλικτα πλοία, με τις οποίες τον 5ο αιώνα π.Χ. η Αθήνα γίνεται η μεγαλύτερη ναυτική δύναμη της Μεσογείου.
Τα εγκαίνια της έκθεσης τίμησαν με την παρουσία τους ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ιάκωβος, ο Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Ιωάννης Γιαννέλης- Θεοδοσιάδης, οι σεβαστοί πατέρες του Πλωμαρίου Πάτερ Ευστάθιος Μεταξής, και Δημήτριος Γιαμμουγιάννης, ο Δ/ντής Νησιωτικής Πολιτικής κ. Βαγγέλης Τσιφτσής, η Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Πλωμαρίου κ. Λίτσα Βάμβουρα, και Γιώργος Μιχαλέλλης αντίστοιχα, ο Πρόεδρος των Επιμελητηρίων Νήσων Αιγαίου κ. Θράσος Καλογρίδης, Ο Πρόεδρος του Φορέα Πλωμαρίου κ. Γαβριήλ Χαλδέζος και εντυπωσιακός αριθμός κατοίκων και επισκεπτών από το Πλωμάρι, ιδιαίτερα από τη Μυτιλήνη και τη Γέρα.
Ο Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Ιωάννης Γιαννέλης- Θεοδοσιάδης, εγκαινιάζοντας την έκθεση τόνισε μεταξύ των άλλων στη σπουδαιότητα της έκθεσης που αποδεικνύεται από το γεγονός ότι έχει παρουσιαστεί στην Αυστραλία, Καναδά, Ευρώπη, στην Αθήνα, σε πολλά νησιά του Αιγαίου και εδώ στο Πλωμάρι, στον ίδιο χώρο για δεύτερη φορά. Επίσης, αναφέρθηκε στη ναυτική πολιτιστική κληρονομιά των νησιών του Αιγαίου από την Προϊστορική εποχή μέχρι σήμερα και τα επιτεύγματα της όπως αυτό με τις τριήρεις με 370 κωπηλάτες. Τόνισε δε τη σπουδαιότητα της Πλωμαρίτικης ναυπηγικής παράδοσης και τη μοναδικότητα της μέσα στο Αιγαίο. Αναφέρθηκε στο διατηρητέο κτήριο (παλιό ραφινερί) που έχει αγοραστεί από το Υπουργείο Αιγαίου για τη δημιουργία Μουσείου Ναυπηγικής τέχνης και Ναυτικής παράδοσης του Αιγαίου και την αναγκαιότητα συνέχισης των μελετών προκειμένου να ολοκληρωθεί το έργο. Ενώ με έμφαση εξέφρασε την αντίθεση του στη Ευρωπαϊκή επιταγή της απόσυρσης - αφανισμό των αλιευτικών παραδοσιακών σκαφών, πολλά απ΄αυτά ανεκτίμητης ναυπηγικής αξίας και τεκμήρια της ναυτικής μας παράδοσης.
Ακολούθησε χαιρετισμός από τον Αντιδήμαρχο Πλωμαρίου κ. Μανώλη Αρμενάκα, ο οποίος αφού καλωσόρισε τους παρευρισκομένους. αναφέρθηκε μεταξύ των άλλων στην ιστορία, την παράδοση και τη σημερινή κατάσταση του Πλωμαρίου, την αναγκαιότητα και τις προσπάθειες της Αντιδημαρχίας για τη διατήρηση και προβολή αυτών, όπως έκανε με το φωτισμό του παλιού κτηρίου (ραφινερί Ξυπτερά) και της ιστορικής καμινάδας. Ευχαρίστησε τη Γεν. Γραμ. Αιγαίου για τη χρηματοδότηση αυτών των δράσεων καθώς και για το ποσό των 50000 € για τις προαπαιτούμενες μελέτες της ένταξης του στο ΕΣΠΑ. Τόνισε δε, ότι τα παραδοσιακά σκάφη όχι μόνο πρέπει να σταματήσουν να καταστρέφονται αλλά να δοθούν κίνητρα δημιουργίας ξύλινων σκαριών και η συνέχιση της μεγάλης τέχνης του καραβομαραγκού.
Η Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Πλωμαρίου «Το Πόλιον» κ. Μ. Βαρτή – Ματαράγκα καλωσόρισε τους προσκεκλημένους και αφού αναφέρθηκε, μεταξύ των άλλων, στην προϊστορία και ιστορία της Ναυτικής παράδοσης του αιγαιοπελαγίτικου πολιτισμού τόνισε τη ναυτοσύνη και τη μοναδικότητα στο Αιγαίο της ναυπηγικής τέχνης των καραβομαραγκών του Πλωμαρίου. «..Ο εμπορικός στόλος του Πλωμαρίου αριθμούσε περισσότερα από 200 πλοία, στις αρχές του 20ου αιώνα. Η πλωμαρίτικη τεχνική με τα «μισομόδελα» είναι μοναδική στην αιγαιοπελαγίτικη παράδοση, » όπως χαρακτηριστικά ανέφερε
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο ιστορικό της αγοράς -από το Υπουργείο Αιγαίου για το Δήμο Πλωμαρίου, το 2003- του σαπωνοποιείου Ξυπτερά με προορισμό να στεγάσει το Ναυτικό- Ναυπηγικό Μουσείο Αιγαίου και την αναγκαιότητα ολοκλήρωσης του σημαντικού αυτού έργου με οφέλη για όλο το νησί, όπως: - Διάσωση της πολύ σημαντικής ναυτικής και ναυπηγικής παράδοσης του Πλωμαρίου και όλης της Λέσβου και του Αιγαίου, συνέχιση και διατήρηση της παράδοσης της μεγάλης τέχνης του καραβαμαραγκού , δημιουργία εργαστηρίου μελέτης, επισκευής και αποκατάστασης σπάνιων παραδοσιακών σκαφών του Αιγαίο, σημαντικό ζωντανό κύτταρο για τη διαφύλαξη και ανάδειξη της ναυτικής πολιτιστικής κληρονομιάς του Αρχιπελάγους, θα εμπλουτίσει σημαντικά την αιγαιοπελαγίτικη ναυτική παράδοση, θα είναι εκπαιδευτικός και ερευνητικός προορισμός των παιδιών, νέων, φοιτητών και ερευνητών και φυσικά πόλος έλξης και τουριστών σε συνδυασμό με τα Μουσεία Ελαιουργίας του Βρανά, σαπωνοποιίας και ούζων στο Πλωμάρι.
Επίσης, αναφέρθηκε στο γεγονός ότι η ξυλοναυπηγική τέχνη ανήκει στον Εθνικό κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και γίνεται προσπάθεια ένταξης της στον παγκόσμια κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, στις προσπάθειες που πρέπει να γίνουν για να σταματήσει η καταστροφή των σκαριών και της ναυπηγικής μας παράδοσης, πολλά απ΄αυτά έργα τέχνης φτιαγμένα από τους καραβομαραγκούς με γνώση και μεράκι.
Τέλος, ευχαρίστησε θερμά , Γενικό Γραμματέα κ. Γιάννη Γιαννέλλη, τον κ. Ηρακλή Κουντουρέλλη, ο οποίος συνέβαλε αποφασιστικά στην υλοποίηση της, τον κ. Βαγγέλη Τσιφτσή Δ/ντή Νησιωτικής Πολιτικής, την προϊσταμένη κ. Μάγδα Αλβανού, τον κ. Αρίωνα Λαϊνά και Θοδωρή Κουρογιέννη, τον Αντιδήμαρχο Κ. Μανώλη Αρμενάκα, την Πρόεδρο κ. Λιτσα Βάμβουρα, τον κ. Δημήτρη Βελούτσο, τον κ. Γιώργο Αράμπουγλο και τόσους άλλους που συνέβαλαν στη διοργάνωση των εγκαινίων καθώς και δημιουργούς αυτής της σημαντικής έκθεσης τον Κ. Νίκο Σηφουνάκη και κ. Κώστα Δαμιανίδη και όλους όσοι τίμησαν με την παρουσία τους τα εγκαίνια της έκθεσης.
Η διάρκεια της έκθεσης θα είναι 31 Ιουλίου έως 31 Αυγούστου και οι ώρες λειτουργίας της, πρωί 10.00 – 13.00 και απόγευμα 18.30 – 21.30.
