Το δίκτυο μουσείων τεχνολογικής παράδοσης και τοπικών προϊόντων του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς βραβεύτηκε από τη Europa Nostra
Οι υδροκίνητες βιοτεχνικές εγκαταστάσεις της Δημητσάνας, η μεταξουργία του Σουφλίου, η τεχνολογία της ελαιοπαραγωγής της Λέσβου, η εξέλιξη της πλινθοκεραμοποιίας του Βόλου, η τεχνολογία μαρμάρου της Τήνου, τα παραδοσιακά επαγγέλματα της Στυμφαλίας Κορινθίας, οι «όψεις» της ελιάς και του λαδιού της Σπάρτης. Κάθε τόπος και μια διαφορετική παραγωγική διαδικασία. Αυτή τη λιγότερο φωτισμένη πτυχή της τοπικής ιστορίας έχει αποφασίσει να στηρίξει το Πολιτιστικό Ιδρυμα του Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ). Αποτέλεσμα, τα επτά θεματικά μουσεία που έχει ιδρύσει να αποτελούν μια ισχυρή τονωτική «ένεση» στην ελληνική περιφέρεια.
Και εφέτος ο διεθνής φορέας Europa Nostra, με 50ετή δράση στον τομέα του πολιτισμού (πρόεδρός του είναι ο διάσημος τενόρος Πλάθιντο Ντομίνγκο), αποφάσισε να βραβεύσει το ΠΙΟΠ στην κατηγορία «Ειδικές υπηρεσίες» - κατόπιν σχετικής πρότασης του ελληνικού τμήματος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM).
Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου δικτύου μουσείων που του χάρισαν αυτή τη σημαντική διάκριση; Οτι στρέφει το βλέμμα του σε ένα ολοζώντανο κομμάτι της ιστορίας του τόπου, σε αυτήν που έχει να κάνει με την οικονομική, βιομηχανική και βιοτεχνική δράση. «Πρόκειται για επτά θεματικά μουσεία της ελληνικής περιφέρειας προσανατολισμένα συνειδητά σε περιοχές εκτός Αθηνών» εξηγεί η πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς κυρία Σοφία Στάικου. «Επτά μουσεία σε περιοχές που σχετίζονται άμεσα με τα εκθέματα τα οποία αναδεικνύουν. Στόχος μας είναι να συνδέσουμε το καθένα από αυτά με την ιστορία του τόπου». Το Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού στη Σπάρτη, το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα, το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας στη Μυτιλήνη, το Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα στον Βόλο, το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας στην Τήνο, το Μουσείο Μετάξης στο Σουφλί και το Μουσείο Περιβάλλοντος της Στυμφαλίας συγκαταλέγονται στο δίκτυο.
Ποια είναι η επισκεψιμότητά τους; «Αλλα παρουσιάζουν μεγάλη επισκεψιμότητα, άλλα μικρότερη» απαντά η κυρία Στάικου. «Τα παλαιότερα, όπως της Δημητσάνας, έχουν κερδίσει ήδη το κοινό. Κάποια άλλα απολαμβάνουν το προνόμιο των πολλών επισκέψεων λόγω του δημοφιλούς τουριστικού προορισμού στον οποίο βρίσκονται, όπως το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας της Τήνου, και κάποια άλλα λόγω της θέσης τους σε πολυσύχναστη περιοχή, όπως το Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα στον Βόλο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα επτά μουσεία του δικτύου έχουν ωφελήσει τον τουρισμό και έχουν προσφέρει στην περιφέρεια έμμεση οικονομική και άμεση πολιτιστική στήριξη δικαιώνοντας τους στόχους μας».
Για να κρατηθούν «ζωντανά» τα μουσεία αυτά, λοιπόν, διοργανώνονται πολλαπλές δράσεις, κυρίως πολιτιστικού ενδιαφέροντος, όπως εκθέσεις, σεμινάρια κτλ. «Μία από τις τελευταίες πρωτοβουλίες για τις οποίες είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι είναι η συνεργασία μας με την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών» λέει η κυρία Στάικου. «Ομάδες τελειοφοίτων της ΑΣΚΤ σε συνεργασία με τους καθηγητές τους καλούνται να επισκεφθούν τα μουσεία και να δημιουργήσουν έργα εμπνεόμενοι από το περιεχόμενό τους». Η πρώτη έκθεση θα φιλοξενείται ως τη Δευτέρα 2 Απριλίου στο Μουσείο Περιβάλλοντος της Στυμφαλίας.
Νέες «είσοδοι»
Δύο νέα πολιτιστικά ιδρύματα έρχονται τώρα να προστεθούν στο δίκτυο των επτά: το Μουσείο Αρχυροτεχνίας των Ιωαννίνων και το Μουσείο Μαστίχας Χίου.
Το πρώτο διαπραγματεύεται την τεχνολογία της αργυροτεχνίας στην προβιομηχανική περίοδο εστιάζοντας κυρίως στην ιστορία της αργυροτεχνίας της Ηπείρου. Η μόνιμη έκθεση παρουσιάζει την τεχνολογία μέσα από τη διαχρονική της διάσταση και περιγράφει το πλέγμα εργαλειακού εξοπλισμού και τεχνικών. Ταυτόχρονα αναδεικνύει το πλαίσιο στο οποίο αναπτύχθηκαν τα τοπικά εργαστήρια. Το Μουσείο Μαστίχας Χίου στοχεύει να αποτυπώσει και να διασώσει την τεχνική της παραδοσιακής καλλιέργειας της μαστίχας και της εκμηχάνισης της επεξεργασίας της, να αναδείξει την κουλτούρα της μαστίχας και την επίδρασή της στην ιστορία του νησιού.
«Το ενδιαφέρον είναι ότι πρόκειται για δύο διαφορετικούς χώρους» σχολιάζει η κυρία Στάικου. «Το Μουσείο Αρχυροτεχνίας των Ιωαννίνων στεγάζεται σε ένα παλιό φρούριο στο οποίο χρειάστηκε να γίνουν κάποιες εργασίες αναστήλωσης, ενώ το Μουσείο Μαστίχας φιλοξενείται σε ένα σύγχρονο κτίριο που σκοπό έχει να αναδείξει τη μοναδικότητα αυτού του προϊόντος: η μαστίχα Χίου δεν παράγεται πουθενά αλλού, όπως γνωρίζετε». Σύμφωνα με την πρόεδρο του ΠΙΟΠ, οι εργασίες για την ανέγερση των δύο μουσείων ξεκίνησαν το 2012 και θα παραδοθούν στο κοινό πιθανότατα εντός του 2014.
πότε & που:
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ - ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ
* Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού - Σπάρτη
* Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης - Δημητσάνα
* Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας - Μυτιλήνη Αγία Παρασκευή
* Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα - Βόλος
* Μουσείο Μαρμαροτεχνίας - Τήνος
* Μουσείο Μετάξης - Σουφλί
* Μουσείο Περιβάλλοντος - Στυμφαλία
πηγη: Το ΒΗΜΑ
