Ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης μιλά για το θέατρο και τον έρωτα
Ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης είναι παλιάς κοπής ηθοποιός. Κουβαλά ένα αστείρευτο υποκριτικό ταλέντο, το οποίο ενεργοποιεί απλόχερα και γενναιόδωρα σε ό,τι και αν κάνει. Και τον χαρακτηρίζω παλιάς κοπής καλλιτέχνη, έχοντας στο μυαλό μου τους μεγάλους κωμικούς του ελληνικού κινηματογράφου. Εκείνους τους αθάνατους, που μπορούσαν να παίξουν τα πάντα και, εκτός από την κωμωδία, να μας προσφέρουν τους πιο ειλικρινείς και σπουδαίους δραματικούς ρόλους.
Τώρα που το σκέφτομαι, ο Χρήστος, με τον οποίο έχω γελάσει αβίαστα στη σκηνή και την τηλεόραση, με συγκίνησε δύο φορές τον τελευταίο καιρό. Με καθήλωσε στο κινηματογραφικό «Ταξίδι στη Μυτιλήνη» με τη μεστή, γεμάτη μέτρο και ανθρωπιά συνταρακτική ερμηνεία του. Το ίδιο έκανε και στο θεατρικό έργο «Η θεία κι εγώ».
Προσφέρει στους θεατές έναν μοναδικό χαρακτήρα με επίκεντρο τον άνθρωπο. Γι’ αυτό και ο κόσμος κλαίει με αυτήν την τόσο άμεση και ζεστή παράσταση. Μετά τη συζήτησή μας, έμαθα ακόμη δύο λόγους που κάνουν τον Χρήστο Χατζηπαναγιώτη τόσο αληθινό: προτάσσει την αγάπη στις σχέσεις του και βλέπει το θέατρο σαν παιχνίδι προς εξερεύνηση και τον εαυτό του σαν ένα παιδί που περιβάλλει το παιχνίδι του με αθωότητα…
- Το βραβευμένο έργο του Καναδού Μόρις Πάνιτς «Η θεία κι εγώ» ανέβηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο θέατρο «Βασιλάκου». Θεωρείς ότι η συγκεκριμένη παράσταση είναι ο ορισμός της μαύρης κωμωδίας, επειδή ο κόσμος γελάει και κλαίει;
Σε τρεις γραμμές, ο ιδιόρρυθμος ανιψιός επισκέπτεται την ετοιμοθάνατη θεία του που δεν είναι… ακριβώς ετοιμοθάνατη. Από εκεί και πέρα, αρχίζει ένα παιχνίδι συνύπαρξης, ένα ταξίδι πάνω στις σχέσεις των ανθρώπων, ένα ταξίδι που ο συγγραφέας βρίσκει την ευκαιρία να θέσει ζητήματα ζωής με ένα χιούμορ κοφτερό σαν ξυράφι, αλλά και με βάθος. Δεν ξέρω αν είναι μαύρη κωμωδία. Δεν μου αρέσουν οι ετικέτες.
- Το έργο έχει σαν επίκεντρο τον άνθρωπο. Τι σε συγκινεί περισσότερο στον ρόλο σου;
Ναι, έχει επίκεντρο τον άνθρωπο που έχουμε ξεχάσει στη χαραυγή του 21ου αιώνα. Αυτός ο ρόλος είναι ένα βαθύ ψυχαναλυτικό ταξίδι του συγγραφέα. Οποτε είσαι έτοιμος, σου δίνει την ευκαιρία να κάνεις και εσύ το δικό σου ταξίδι. Οι συγκινήσεις δε είναι μεγάλες και δυνατές, και πολλές φορές με έκπληξη ανακαλύπτω και μια καινούργια συγκίνηση.
- Οπως;
Πράγματα τόσο προσωπικά αλλά και τόσο κοινά, που θα ήταν άδικο να τα περιγράψω με λέξεις.
- Η παράσταση πήρε παράταση. Επαιξε ρόλο ότι οι συντελεστές αποφασίσατε μια γενναία μείωση τιμών στα εισιτήρια;
Για την ακρίβεια, είναι πιθανό να πάμε στη Θεσσαλονίκη στα μέσα Φεβρουαρίου. Τώρα το συζητάμε. Σίγουρα μέχρι τις 12 Φεβρουαρίου θα είμαστε στην Αθήνα. Παίζει ρόλο η μείωση των τιμών. Είναι γεγονός ότι η οικονομική κρίση επιβάλλει να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα. Οσο πιο γρήγορα το καταλαβαίνεις τόσο καλύτερα. Ο επιχειρηματίας μας Κώστας Μπάλας με τη σύμφωνη γνώμη και των υπολοίπων, καθιέρωσε ένα φθηνό εισιτήριο. Για δύο ημέρες την εβδομάδα το εισιτήριο κάνει 15 ευρώ, ενώ για τα γκρουπ φτάνει και τα 10 ευρώ. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι δεν είναι αρκετό ένα φθηνό εισιτήριο για να προσελκύσει τον θεατή.
- Σωστά, γιατί παρά την οικονομική κρίση, οι καλές παραστάσεις φαίνεται ότι παίρνουν αυτό που τους αξίζει…
Ετσι φαίνεται. Ο κόσμος αυτές τις δύσκολες στιγμές έχει μεγάλη ανάγκη από κάτι που θα του ζεστάνει την ψυχή και η παράστασή μας αυτό το προσφέρει. Μέσα από ένα τελείως προσωπικό, όπως είπα και πριν, σχεδόν ψυχαναλυτικό τρόπο μιλάει για τη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου. Μια ζωή, η οποία σχεδόν χειραγωγείται από το πολιτικοχρημ [Το έργο «Η θεία κι εγώ» αναφέρεται στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου. Μια ζωή που σχεδόν χειραγωγείται από το πολιτικοχρηματοπιστωτικό σύστημα.] ατοπιστωτικό σύστημα. Λέει καθαρά ο ήρωας σε μια ωραία σκηνή του έργου που μου αρέσει: «Θα ξαναγύριζα στην τράπεζα αλλά, βλέπεις, δεν είμαι μέρος του χρηματοπιστωτικού συστήματος». Για όλο αυτό το σύστημα είμαστε αριθμοί…
- Συνεργάστηκες για πρώτη φορά με έναν σκηνοθέτη εγνωσμένης αξίας όπως ο Πέτρος Ζούλιας και με την Μπέτυ Βαλάση επί σκηνής. Μίλησέ μας για αυτές τις συνεργασίες.
Χαίρομαι που βρεθήκαμε με τον Πέτρο. Η παράσταση ήταν η αφορμή να γνωριστούμε. Το λέει και ο ίδιος σε σημείωμά του και το προσυπογράφω: «Μ’ αυτό το έργο κάναμε ένα μακρύ ταξίδι που μας έφερε πολύ κοντά». Ελπίζω αυτό να είναι η αρχή και για άλλα ωραία πράγματα στο μέλλον, πρώτα ο Θεός. Οσο για την Μπέτυ, είναι μεγάλη χαρά και τιμή που δουλεύω μαζί με μια γυναίκα με ιστορία και προσφορά.
- Τι είναι πιο δύσκολο, να παίζεις σε μια πιο εναλλακτική επιλογή έργου όπως φέτος ή να είσαι υποχρεωμένος επί τρία χρόνια να γεμίζεις τις σκηνές όλης της Ελλάδας με ένα άκρως εμπορικό έργο όπως το «Συμπέθεροι απ’ τα Τίρανα»;
Ολα τα έργα στα οποία συμμετέχω τα αντιμετωπίζω με τον ίδιο τρόπο και σεβασμό πάντα, είτε παίζω σε ένα άκρως εμπορικό έργο όπως οι «Συμπέθεροι» ή σε μια εναλλακτική σκηνή όπως τώρα. Για μένα η σκηνική πράξη και οι σκηνικοί κανόνες δεν αλλάζουν. Ούτε η δυσκολία και ο αγώνας μέσα από τον ρόλο για να κάνεις τον θεατή να ταξιδέψει. Επίσης, διευκρινιστικά, παρ’ ότι δεν με ρώτησες αυτό, δεν θεωρώ λιγότερο καλή παράσταση τους «Συμπέθερους» από τη «Θεία».
- Πάντως, η σύγχρονη οικονομική πραγματικότητα έχει ανατρέψει τα δεδομένα. Ακόμη και ένας πρωτοκλασάτος ηθοποιός όπως εσύ ζορίζεται πλέον οικονομικά;
Ολοι θα ζοριστούμε οικονομικά. Είμαι της άποψης, πάντα ήμουν, ότι η ζωή δεν είναι μόνο φράγκα. Η ισορροπία και η ευτυχία βρίσκονται αλλο [ Ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης με τον Βασίλη Χαραλαμπόπουλο στην παράσταση «Λυσιστράτη» στην Επίδαυρο.] ύ. Οπως πολύ εύγλωττα λέει και το έργο που παίζω. Η αγάπη είναι ο μόνος τρόπος να διασωθούμε. Εχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλο για να πορευτούμε σε αυτήν τη ζωή. Τα πολλά φράγκα σε κάνουν να το βάζεις στην μπάντα αυτό. Ισως η κρίση ήταν μια καλή ευκαιρία να δούμε με άλλα μάτια τον διπλανό μας και να πορευτούμε εν τέλει στον δρόμο του Θεού.
- Εχεις παίξει σε θρυλικές επιτυχίες στη μικρή οθόνη που πλέον τελεί υπό κρίση.
Η αλήθεια είναι ότι έχω παίξει περισσότερο σε θρυλικές επιτυχίες στο θέατρο (π.χ. «Ο Αϊ-Βασίλης είναι σκέτη λέρα», «Αναμείνατε στο ακουστικό σας», «Σεσουάρ για δολοφόνους», «Οι τελευταίες ημέρες της Πομπηίας», «Σύζυγος αλλεργιολόγου» κ.ά). Εργα που παίχτηκαν από δύο χρόνια και πάνω. Ωστόσο, πράγματι τα «Εγκλήματα» ήταν ένα τρομερό εφαλτήριο για την από εκεί και πέρα θεατρική πορεία μου. Η δύναμη της τηλεόρασης, η αναγνωρισιμότητα -και δεν εννοώ η χαζή αναγνωρισιμότητα- αλλά και η εκτίμηση που μπορεί να κερδίσει ένας ηθοποιός από μια τέτοια σειρά, είναι μεγάλη βοήθεια. Να μου ευχηθείς, αν και είναι δύσκολες οι εποχές, να ξαναπαίξω σε μια τόσο ωραία σειρά.
- Σ’ το εύχομαι…
Μακάρι, γιατί δεν είμαι από αυτούς που λοιδορούν την τηλεόραση. Εχω μάθει να ακολουθώ το «χέρι που σε ταΐζει να μην το δαγκώνεις». Πιστεύω, λοιπόν, στη δύναμή της, είτε για το καλό είτε για το κακό. Είναι στο χέρι μας ως θεατές να επιλέξουμε και σχεδόν να κατευθύνουμε τα πράγματα εκεί που θέλουμε.
- Ησουν επίσης από τους πρώτους ηθοποιούς που απενοχοποίησε τον Ελληνα ομοφυλόφιλο στην τηλεόραση, στη σειρά «Δέκα μικροί Μήτσοι», σπάζοντας ένα ταμπού. Πιστεύεις ότι η Τέχνη πρέπει να σπάει ταμπού ή να έχει όρια;
Κατ’ αρχάς, αυτό οφείλεται στον Λάκη Λαζόπουλο. Εγώ απλώς υπηρέτησα το κείμενό του. Δεν πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχουν όρια σ [Με την Μπέτυ Βαλάση στο θεατρικό έργο «Η θεία κι εγώ».] την Τέχνη. Ο καθένας είναι ελεύθερος να κάνει ό,τι θέλει. Μπορεί να ξεπηδήσουν αριστουργήματα και τερατουργήματα. Οπως έλεγε και ο Τσαρούχης «το πιο πρωτότυπο πράγμα στην Τέχνη είναι ο εαυτός μας». Και εγώ αυτό το ενστερνίζομαι απόλυτα, είτε ως θεατής είτε ως ηθοποιός.
«Η μάχη είναι καθημερινή»
- Εχεις χαρακτηριστεί κορυφαίος κωμικός ηθοποιός…
Από τη στιγμή που ένας ηθοποιός πιστέψει ότι είναι κορυφαίος έχει πεθάνει. Η μάχη είναι καθημερινή. Σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια, αλλά η αγωνία μου και η προσπάθειά μου είναι κερδίσω την εκτίμηση κάθε θεατή που έρχεται στο θέατρο. Το θέατρο είναι η αναπαράσταση της ζωής σε ενεστώτα χρόνο. Το να αποκαλείσαι καλός ηθοποιός είναι μια φήμη και οι φήμες είναι εφήμερες. Μου αρέσει, λοιπόν, αυτό που λες, στον βαθμό που θα επιλέξεις να δεις και την επόμενη δουλειά μου στο θέατρο. Μόνον τότε.
- Ισχύει ότι οι κωμικοί ηθοποιοί είναι μελαγχολικοί εκτός σκηνής;
Δεν υπάρχει γενική απάντηση. Αν ρωτάς για μένα προσωπικά, νομίζω πως είμαι ένας κανονικός άνθρωπος με τις μελαγχολίες του, τα πεσίματά του, τις χαρές του, τις επιθυμίες του… Και έτσι πορεύομαι.
- Ξεκίνησες από τη Μυτιλήνη. Εχουν περάσει αρκετά χρόνια, αλλά θυμάσαι τι ήταν εκείνο που ενεργοποίησε το θεατρικό ένστικτο και το ταλέντο σου;
Ημουν τεσσάρων-πέντε ετών, όταν με ρώτησε κάποιος «τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;» και του είπα «ηθοποιός». Και επειδή γέλασε και με κορόιδεψε, τον μίσησα (γελάει). Ποιος να ξέρει τι ήταν αυτό που με έσπρωξε προς τα εκεί; Ισως το γονίδιο, το DNA, γιατί είχα έναν παππού, τον Χριστόφα Χατζηπαναγιώτη, που είχε τρομερή αγάπη για το θέατρο και δούλευε ενεργά στο αναγνωστήριο της Αγιάλου. Και λέω DNA, γιατί αυτόν τον παππού δεν τον έζησα. Τον είχα συναντήσει λίγες φορές, αφού εγώ μεγάλωσα στο Πλωμάρι. Μπορεί ακόμη επειδή έχω υπερβολική αγάπη στο παιχνίδι. Ακόμη και τώρα, στις δύσκολες στιγμές του ψαξίματος ενός ρόλου, η σκέψη του παιχνιδιού μού δίνει τρομερές διεξόδους. Ετσι θέλω να παίζω στη σκηνή. Με την αθωότητα που παίζει ένα παιδί ένα παιχνίδι (γελά). Είναι τόσο απλό και δύσκολο, αλλά και τόσο ουσιαστικό.
- Εκτός θεάτρου τι σε γεμίζει και σε αποφορτίζει;
Τα ταξίδια. Θα ήθελα να ταξιδεύω συνεχώς. Θα μπορούσα να ζω με μια βαλίτσα στο χέρι, κυριολεκτικά. Επίσης, η Φύση γενικότερα. Ενα ταξίδι ή μια εκδρομή κοντινή στη Φύση γεμίζει τις μπαταρίες μου. Νιώθω πολύ τυχερός που ζω σε αυτήν την υπέροχη χώρα και έχω τη δυνατότητα ακόμη και ζώντας στην Αθήνα να παίρνω το αυτοκίνητο και σε μίση ώρα να βρίσκομαι σε έναν παράδεισο.
- Φοβίες έχεις;
Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν; Εγώ θέλω να φωτίζω τις φοβίες μου, να φεύγουν από το σκοτάδι. Υπάρχουν πολλοί τρόποι, αρκεί να έχεις πίστη.
- Στον Θεό;
Ναι.
- Τι περιμένεις από τη ζωή σου τα επόμενα χρόνια προσωπικά και καλλιτεχνικά;
Είναι υπερφίαλο και σχεδόν βλασφημία να απαντήσω. Δεν το λέω για την ερώτησή σου. Το σημαντικό είναι να ζεις το σήμερα, τη στιγμή και να απολαμβάνεις το ταξίδι.
- Είσαι ερωτευμένος αυτήν την περίοδο;
Οχι, δεν είμαι. Αχ, ο έρωτας… Τι ζωογόνο και τι πλάνο αίσθημα…
------------------------
πηγή: Espresso 05/02/2012
