Γράφει η Χαρά Ζήκα *
Υπάρχουν άνθρωποι που εκφράζουν τα συναισθήματά τους με δραματικό τρόπο, άλλοι που δεν τα εξωτερικεύουν καθόλου και υπάρχουν κι εκείνοι που δεν αντέχουν την έντασή τους και τα αποφεύγουν. Κάποιοι πιστεύουν ότι γίνονται ευάλωτοι, αν εκφράσουν τα συναισθήματά τους και άλλοι τραυματίστηκαν τόσο πολύ όταν άνοιξαν την καρδιά τους, που προτίμησαν να την κρατήσουν κλειδωμένη και παγωμένη για πάντα. Πολύ εύστοχα αναφέρεται η διαδικασία αυτή σε γνωστό τραγούδι: «You’re frozen When your heart’s not open».
Κατά τη διάρκεια της ζωής μας δημιουργούνται διάφοροι πόνοι μέσα μας. Όλοι μεγαλώνουμε σε μια οικογένεια με ένα ή δύο γονείς και ένα ή περισσότερα αδέρφια. Αυτός ο οικογενειακός πυρήνας εντάσσεται σε μια ευρύτερη οικογένεια με παππούδες, γιαγιάδες, θείους, θείες και ξαδέρφια. Οι συγγενείς ενδέχεται να υποκριθούν ένα ενδιαφέρον προς εμάς, ακόμη και αν τα πραγματικά τους κίνητρα είναι καθ’ όλα ιδιοτελή ή να προβάλουν αξιώσεις από εμάς και αυτό σίγουρα μπορεί να μας προκαλέσει έναν πόνο. Όμως, ο πιο οδυνηρός πόνος δημιουργείται από τους γονείς, διότι από αυτούς προσδοκάμε περισσότερα. Ζητάμε να μας αγαπάνε αληθινά και να μας το δείχνουν, να αναγνωρίζουν τις επιθυμίες μας και να μας υποστηρίζουν, να νιώθουμε ασφάλεια και φροντίδα.
Τα παιδιά έχουν τόση λαχτάρα για την προσοχή των γονιών που πολλές φορές υποκρίνονται πως έχουν μεγαλύτερη ανάγκη για φροντίδα, από όση έχουν στην πραγματικότητα, καταφέρνοντας να χειραγωγούν τους γονείς. Από την άλλη πλευρά, ο γονέας προσπαθεί να χειραγωγήσει το παιδί και να του επιβάλει τη θέλησή του, στο βαθμό που μπορεί. Επιβάλει τιμωρίες για ανεπιθύμητες συμπεριφορές με το επιχείρημα ότι είναι ανήθικες ενώ στην πραγματικότητα είναι το ιδιοτελές συμφέρον του γονέα. Κάποιοι γονείς ξεπερνούν τα όρια και προσπαθούν να κάνουν το παιδί πιόνι των δικών τους πόθων και επιδιώξεων ή να κυριαρχήσουν απόλυτα πάνω του. Αυτό ελλοχεύει τον κίνδυνο να επέλθουν εξάρσεις στην εφηβεία, μελλοντικές συγκρούσεις, θυμός, εχθρότητα ακόμη και ρήξη στη σχέση τους, όταν το παιδί ενηλικιωθεί και αντιληφθεί την καταδυνάστευση που έχει υποστεί επί μακρόν.
Τα παιδιά που κακοποιούνται από τους γονείς (σωματική, συναισθηματική και σεξουαλική) δηλώνουν υποταγή διότι βρίσκονται σε δυσχερή θέση όσον αφορά την ικανότητά τους να αντισταθούν. Μάλιστα, η αντίσταση του παιδιού μπορεί να φέρει επιπλέον κακοποίηση και περαιτέρω απόσυρση της γονικής φροντίδας. Έτσι, το παιδί παγώνει την καρδιά του, αναγκάζεται να κρύβει πράγματα από τον έξω κόσμο και συνεπώς να μην αποκαλύπτει τον εαυτό του.
Μια δυστυχισμένη ή πολύ απασχολημένη μάνα δημιουργεί την αίσθηση στο παιδί ότι δεν το αγαπά. Η αίσθηση αυτή μπορεί να δημιουργήσει έναν ενήλικα που χρειάζεται τη λήψη μεγάλης ποσότητας τροφής ή αλκοόλ για να καλύψει αυτό το κενό. Έναν υπέρβαρο ή αλκοολικό ενήλικα, που τιμωρεί τον εαυτό του, αφού δεν ήταν ικανός να αγαπηθεί.
Η έλλειψη προσοχής και στοργής δημιουργεί έναν ενήλικα που δεν αποδέχεται την τρυφερότητα. Διψά για αγάπη αλλά δεν μπορεί να τη δεχτεί και χωρίς να το αντιλαμβάνεται, επιλέγει να ζει καταστάσεις από τις οποίες απουσιάζει η αγάπη.
Το παιδί που ένιωσε την εγκατάλειψη, είναι ένας ενήλικας ψυχρός και απόμακρος από τους άλλους. Οι άλλοι απομακρύνονται από αυτόν, αντιδρώντας στη δική του παγωνιά.
Θυμήσου πώς μεγάλωσες εσύ στην οικογένειά σου. Όπως σου συμπεριφέρθηκαν ως παιδί, έτσι συμπεριφέρεσαι κι εσύ τώρα στον εαυτό σου. Προσπάθησε να ξεφύγεις από αυτή την αέναη επανάληψη, ώστε να γίνει η ζωή σου όπως τη θέλεις. Προσπάθησε να ζεστάνεις την παγωμένη σου καρδιά, ηρεμώντας το τρομαγμένο παιδί που βρίσκεται μέσα σου, διαφορετικά μόνο προβλήματα θα δημιουργεί στις σχέσεις σου. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις τον ακόλουθο διαλογισμό:
Βρες ένα ήσυχο μέρος, όπου δεν θα σε ενοχλήσει κανείς. Κλείσε τα μάτια, πάρε βαθιές αναπνοές και μπες σε κατάσταση απόλυτης χαλάρωσης. Φαντάσου ότι κατεβαίνεις σε μια σπηλιά και περιπλανήσου εκεί μέχρι να νιώσεις άνετα. Τότε δες τον παιδικό σου εαυτό την ώρα που κλαίει και υποφέρει. Νιώσε ότι μεταφέρεσαι εκεί που σε πλήγωσαν. Για την ύπαρξη και τον νου δεν υπάρχει χρόνος, η μνήμη σου θα σε οδηγήσει στην τραυματική εμπειρία σου. Αγκάλιασε το παιδί που κλαίει, σκούπισε τα δάκρυά του, καθησύχασέ το, χάιδεψέ το και παρηγόρησέ το. Επανέλαβε αυτή τη διαδικασία όσες φορές χρειάζεται μέχρι να δεις τον παιδικό σου εαυτό να χαμογελάει.
* Η Χαρά Ζήκα είναι Χημικός, Δρ. Φαρμακευτικής, συγγραφέας του βιβλίου «Έρωτας, Χημεία & Σεξ»-Εκδόσεις Ιανός και δημοσιογράφος. Ζει τη Μυτιλήνη και αρθρογραφεί κάθε Τετάρτη στο Lesvosnews.net στη στήλη "Η αλχημεία του έρωτα"
