Του Άγγελου Μανταδάκη/ άρθρο από την εφημερίδα ΑΥΓΗ
Ένας φίλος και σύντροφος από τη Μυτιλήνη, ο Δημήτρης Μάντζαρης, μου έλεγε προ ημερών ότι από τα τριάντα χρόνια της οργανωμένης ζωής του στην αριστερά τα είκοσι σχεδόν είναι στον Συνασπισμό.
Σκέφτηκα ότι αυτό αφορά και χιλιάδες άλλους άνδρες και γυναίκες της Αριστεράς που συμπορευόμαστε εδώ και δεκαετίες. Με πολλούς ξεκινήσαμε από την ΚΝΕ, περάσαμε στο ΚΚΕ και έπειτα στον Συνασπισμό. Εκεί που σε μια ιστορική συνάντηση βρεθήκαμε με συντρόφους και συντρόφισσες της «άλλης όχθης» και συνομολογήσαμε την ανάγκη της υπέρβασης τόσο του μοντέλου του «υπαρκτού» όσο και της παραδοσιακής σοσιαλδημοκρατίας.
Έτσι προέκυψε ο ΣΥΝ. Της Αριστεράς και της Προόδου αρχικά, της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας μετέπειτα. Για πολλούς από εμάς - όπως ο φίλος ο Δημήτρης - η διαδρομή μας πλέον στον Συνασπισμό γίνεται βιωματική. Καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της ένταξής μας στην Αριστερά. Μας διαμορφώνει ταυτότητα.
Από τότε που ο ΣΥΝ πολιτογραφήθηκε με τη δική μας απόφαση σε ενιαίο κόμμα, πέρασαν δεκαεννέα χρόνια και άλλαξαν πολλά. Σήμερα ο κόσμος βιώνει μια μεγάλη κρίση, που ανοίγει όλα τα κεφάλαια που αφορούν την αριστερά και την κοινωνία. Αλλά όπως λέει και ο γνωστός Ισπανός φιλόσοφος και διανοητής Φερνάντο Σαβατέρ, η αριστερά δεν παύει να είναι η δύναμη εκείνη που υπερασπίζεται την έννοια της κοινωνίας.
Ο ίδιος, απαντώντας στο ερώτημα της La Repubblica “Από, πού πάνε προς τ' αριστερά;» (Ελευθεροτυπία 1.3), υπενθυμίζει κάτι ιδιαιτέρως σημαντικό. Οι δύο βασικοί εχθροί της δημοκρατίας είναι η φτώχεια και η άγνοια. Γι αυτό και η αριστερά «οφείλει να θέτει τη φτώχεια εκτός νόμου και οφείλει να ενεργεί έτσι ώστε η δημόσια λαϊκή και χωρίς δόλιους αποκλεισμούς εκπαίδευση να γίνει πρωταρχικό της καθήκον».
Μια κοινωνία σε βαθιά κρίση, όπως η ελληνική, είναι ευεπίφορη στην υπονόμευση της δημοκρατίας. Γιατί απλώνει τη φτώχεια και ενθαρρύνει την αμάθεια. Αυτό ακριβώς είναι το σημείο μηδέν για την αριστερά που εκπροσωπεί ο ΣΥΝ. Ετών δεκαεννέα - στα είκοσι - οφείλει να γίνει το ανάχωμα ιδεολογικό και πολιτικό απέναντι στην ισοπεδωτική επίθεση κατά των κοινωνικών δικαιωμάτων, του εισοδήματος και της απασχόλησης. Να απορρίψει και να ακυρώσει τα σχέδια για τη νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση στον χώρο της Εκπαίδευσης. Να υπερασπιστεί τη Δημοκρατία.
Μπορεί να το κάνει αυτό ο ΣΥΝ; Σε δύο από τις πιο σημαντικές στιγμές της πορείας του έπαιξε ρόλο καταλύτη: στη συγκρότηση του ελληνικού κινήματος ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό, με τη δημιουργία του «Κοινωνικού Φόρουμ» και την αποτροπή της ιδιωτικοποίησης στην Ανώτατη Παιδεία (άρθρο 16). Έχει δημιουργήσει επομένως την παράδοση και την εικόνα μιας δύναμης ευαίσθητης και πολιτικά έτοιμης να πρωταγωνιστήσει στον αγώνα για να τεθούν «εκτός νόμου» η φτώχεια και η άγνοια.
Αλλά και στο κρίσιμο επίσης ζήτημα της εποχής μας, την υπεράσπιση της δημόσιας σφαίρας από τη διαφθορά, που στιγματίζει το πολιτικό μας σύστημα και αποδιαρθρώνει τη δημοκρατία, ο ΣΥΝ έχει ήδη καταγραφεί σαν η πιο ενοχλητική δύναμη για τα διαπλεκόμενα συμφέροντα από την εποχή του Ν. Κωνσταντόπουλου.
Τότε οι ίδιοι κύκλοι και οι ίδιοι επικριτές καταλόγιζαν στον πρόεδρο του ΣΥΝ αντι-σημιτική εμπάθεια και εισαγγελικό λόγο και στον Συνασπισμό θεσμολαγνεία.
Τώρα οι ίδιοι κατηγορούν τον ΣΥΝ και τον ΣΥΡΙΖΑ για υποκίνηση ανυπακοής και ταραχών ανά τον κόσμο - πέρασε πια τα ελληνικά σύνορα - και τον στοχοποιούν.
Θα εύχονταν να μην υπάρχει στον πολιτικό χάρτη της χώρας θέση για τον Συνασπισμό. Το ότι υπάρχει, κι ας μεσολάβησε η αποχώρηση ενός τμήματος του κόμματος πριν από λίγους μήνες, με τις τραυματικές εμπειρίες που άφησε κι ας ακολούθησε η κρίση με τον ΣΥΡΙΖΑ, έχει αρχίσει και προβληματίζει στα σοβαρά όσους πίστευαν ότι ένα μικρό σε εκλογικό ποσοστό κόμμα της αριστεράς, που ενοχλεί τους ισχυρούς, μπορεί να περιθωριοποιηθεί ή και να εξαφανιστεί.
Το πολιτικό μέγεθος όμως του ΣΥΝ ήταν ανέκαθεν κατά πολύ ισχυρότερο του εκλογικού. Και τα δύο έχουν, παρά τις αδιαμφισβήτητες δυσκολίες της συγκυρίας, τη δυνατότητα να εκτιναχθούν, αρκεί ο ΣΥΝ να πείσει ότι γίνεται σοφότερος από τα λάθη του. Αρκεί να απορρίψει τον ετεροπροσδιορισμό του και να ανασυγκροτηθεί ως κόμμα κάνοντας μια πρωτοποριακή τομή στο κομματικό φαινόμενο στη χώρα μας.
