Αντιμετωπίζοντας τη δυσκοιλιότητα μέσω της διατροφής

Γράφει η Ευστρατία Κουνιαρέλλη  *

Η δυσκοιλιότητα ως σύμπτωμα της δυσλειτουργίας του πεπτικού συστήματος υπάρχει από αρχαιότατων χρόνων, όταν ακόμα ο Ιπποκράτης έδινε το βασιλικό ως φάρμακο για την αντιμετώπισή της. Ήδη από το 1700 η δυσκοιλιότητα είχε αρχίσει να γίνεται ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα του πεπτικού συστήματος, o σύγχρονος τρόπος ζωής, με την εσφαλμένη και άστατη διατροφή, το άγχος και την παντελή έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, έχει κάνει τη δυσκοιλιότητα ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα.

Ορισμός: Δυσκοιλιότητα θεωρείται η μείωση της συχνότητας των κενώσεων σε λιγότερες από 3 φορές την εβδομάδα ή η ανάγκη για σημαντικά αυξημένη εφαρμογή πίεσης ώστε να επιτευχθεί η αφόδευση.

Η δυσκοιλιότητα μπορεί να οφείλεται σε πολλά και διαφορετικά αίτια

Η προώθηση του γαστρικού περιεχομένου αρχίζει αμέσως μετά από τη λήψη γεύματος. Το χρονικό όμως διάστημα της πλήρους κένωσης του στομάχου εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, από τους οποίους οι κυριότεροι είναι η ποσότητα και η σύσταση της τροφής, ο χρόνος που μεσολάβησε από τη λήψη προηγούμενου γεύματος, καθώς και η ψυχική κατάσταση του ατόμου. Αναλυτικότερα:

1. οι μεταβολές στη διατροφή και η μειωμένη κατανάλωση φυτικών ινών
2. οι αλλαγές στις καθημερινές συνήθειες
3. η απροθυμία για αφόδευση
4. η έλλειψη κατάλληλων συνθηκών υγιεινής
5. η έλλειψη χρόνου
6. η λήψη φαρμάκων που μπορεί να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα ως παρενέργεια, νευρικές αντιδράσεις του οργανισμού που επηρεάζουν τους μύες του εντέρου
7. κάποια νευρολογικά νοσήματα
8. το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (σπαστική κολίτιδα)
9. και άλλες παθήσεις του παχέος εντέρου
10. οι διαταραχές συμπεριφοράς
11. ψυχολογικά προβλήματα και βαθύτερες ψυχοσωματικές διαταραχές που επηρεάζουν την πέψη και την απορρόφηση νερού στο παχύ έντερο με συνέπεια τη δυσκοιλιότητα.

Οι  τρόποι  αντιμετώπισης

Η θεραπεία της δυσκοιλιότητας έχει νόημα, όταν δεν οφείλεται σε παθολογικά αίτια ή σε μηχανικά παθολογικά αίτια (απόφραξη νεοπλασία), διότι θα πρέπει πρώτα να αντιμετωπισθεί το παθολογικό αίτιο, όπου αυτό είναι δυνατόν. Η θεραπεία της δυσκοιλιότητας συνίσταται στην :

• Σταδιακή αύξηση της ημερήσιας κατανάλωσης φυτικών ινών, διαλυτών και αδιάλυτων  (25γρ./ημέρα) μέσω κατανάλωσης: δημητριακών και ζυμαρικών ολικής άλεσης, καθαρού πίτουρου από σιτάρι, λαχανικών των οποίων ο καρπός βρίσκεται κάτω από το έδαφος, πατάτας με φλούδα, φρούτων με φλούδα, αποξηραμένων φρούτων και ιδιαίτερα δαμάσκηνων, προϊόντων βρώμης, φασόλια, όσπρια, ξηροί καρποί.
• Αύξηση της ημερήσιας κατανάλωσης υγρών : τουλάχιστον 2 λίτρα υγρών-νερού/ ημέρα ώστε να αυξάνεται ο όγκος των κοπράνων.
• Κατανάλωση πρωινού γεύματος και ζεστού ροφήματος το πρωί (τσάι, γάλα, καφές) : ώστε να διεγείρεται το γαστροκολικό αντανακλαστικό.
• Αύξηση της σωματικής δραστηριότητας : ώστε να ενισχύεται η μυϊκή δύναμη και ο περισταλτισμός του εντέρου.
• Αύξηση της κατανάλωσης λίπους στην διατροφή (ελαιολάδου) : ώστε να εκκρίνεται η χολή στο 12δάκτυλο. Η χολή είναι πλούσια σε αλάτι, αυξάνει την απορρόφηση νερού κάνοντας τα κόπρανα πιο μαλακά.

Αυξάνουμε την κατανάλωση των παρακάτω τροφών:

• φρούτα και  λαχανικά (αν  είναι  δυνατόν  αφήστε τα  με  τη  φλούδα τους)
• ολικής  αλέσεως  και  πολύσπορο  ψωμί
• πρωινό  με  δημητριακά  πλούσια  σε  ίνες  όπως  τα  μούσλι,  πίτουρο  βρώμης
• ξηρά  φασόλια,  όπως  τα  άσπρα  φασόλια,  τα  κόκκινα  φασόλια,  η  φάβα
• ξηρά  φρούτα, ξηροί  καρποί
• σιτηρά  όπως η βρώμη,  το  κριθάρι,  το  αναποφλοίωτο  ρύζι και  το αλεύρι  ολικής αλέσεως
• τα  ξηρά  δαμάσκηνα και το μέλι

Μειώνουμε την κατανάλωση των  παρακάτω τροφών :

• μακαρόνια
• ρύζι
• πατάτα
• μήλο

Υπάρχουν και εναλλακτικοί τρόποι αντιμετώπισης όπως είναι τα ροφήματα, η γιόγκα, η  πιεσοθεραπεία και  η  ρεφλεξολογία  που μπορεί  να  σας  φανoύν  χρήσιμες  στην αντιμετώπιση  της  δυσκοιλιότητας.  Φυσικά, αν  το πρόβλημα επιμένει θα πρέπει να απευθυνθείτε σε γαστρεντερολόγο.  

* Η Ευστρατία Κουνιαρέλλη είναι Διατροφολόγος - Διαιτολόγος και έχει εξειδίκευση στις Διατροφικές Διαταραχές. Εργάζεται στο δικό της Γραφείο στην οδό Κουντουριώτου 17 & Αλκαίου 1, Μυτιλήνη. Τηλέφωνα επικοινωνίας: 22510 28512 και 6936447893

Η Ευστρατία Κουνιαρέλλη αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Τετάρτη στο Lesvosnews.net