Η έρευνα για το Γαστρονομικό τουρισμό στη Λέσβο από τους μαθητές του Επαγγελματικού Λυκείου Καλλονής αποσκοπούσε στη καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης αλλα και τη διερεύνηση όλων των πιθανών δυνατοτήτων ανάπτυξης του. Με βάση την έρευνα του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων που εκπόνησε μελέτη σχετικά με την Ελληνική Γαστρονομία διαμορφώσαμε δύο ερωτηματολόγια. Ένα προς τους επισκέπτες της Λέσβου και ένα προς τους επαγγελματίες που προσφέρουν υπηρεσίες σίτισης και εστίασης. Με τα ερωτηματολόγια αυτά θέλαμε να ψάξουμε τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που δημιουργεί ο γαστρονομικός τουρισμός στο νησί της Λέσβου. Στόχος μας η ενδυνάμωση της γνώσης γύρω από το τουριστικό προϊόν της Λέσβου και η αναβάθμιση του με δυναμικό τρόπο. Στη μελέτη του ΣΕΤΕ αναφέρονται βέλτιστες πρακτικές δημοφιλών γαστρονομικών προορισμών και αξιολογείται η Ελληνική γαστρονομική προσφορά. Η μελέτη επίσης υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ότι η γαστρονομία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως τουριστικό προϊόν και συνεπώς να ενταχθεί στο χαρτοφυλάκιο των προϊόντων του Ελληνικού τουρισμού. Επίσης, ότι για την ανάπτυξή της δεν χρειάζονται επενδύσεις σε εγκαταστάσεις και πάγια, παρά μόνο σε ενέργειες μάρκετινγκ.
Έτσι λοιπόν θέλαμε να ανακαλύψουμε πως η γαστρονομία μπορεί να αποτελέσει κριτήριο επιλογής του προορισμού και να αποτελεί μοναδική εμπειρία για τον τουρίστα;
Καταλήξαμε λοιπόν στα εξής συμπέρασμα
Από την πλευρά των τουριστών. Απαντήσεις από 100 ερωτηματολόγια μέσω διαδικτύου.
Μάθαμε το εξής ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των επισκεπτών της Λέσβου 75% δοκίμασε την τοπική κουζίνα. Χαρακτηριστικά οι γκιουζλεμέδες ,οι παστές σαρδέλες και τα αμυγδαλωτά ήταν από τις πιο δημοφιλείς επιλογές. Το 94% των επισκεπτών της Λέσβου πιστεύει ότι η κουζίνα της Λέσβου αναβαθμίζει την τουριστική τους εμπειρία διότι
α)γνωρίζουν νέες γεύσεις
β)γεύονται αγνά υλικά και
γ) μαθαίνουν πολλά γύρω από την ιστορία και την παράδοση του τόπου.
Τώρα συνοδευτικά οι επισκέπτες της Λέσβου θα ήθελαν να συνδεθεί ο γαστρονομικός τουρισμός και με άλλες εμπειρίες όπως μαθήματα μαγειρικής, πεζοδιαδρομές, συμμετοχή σε γιορτές και παραδοσιακά πανηγύρια ακόμη και επισκέψεις σε μουσεία.
Θέλοντας να δούμε αν τους ενδιαφέρει πριν επιλέξουν προορισμό να ξέρουν δεδομένα για τη γαστρονομία του ,οι απαντήσεις ήταν θετικές κατα78%.Γεγονός που σημαίνει ότι οποιαδήποτε προσπάθεια προβολής και παρουσίασης του γαστρονομικού προφίλ της Λέσβου είναι προς τη θετική κατεύθυνση είτε γίνεται από επαγγελματικούς φορείς όπως το επιμελητήριο Λέσβου είτε από ιδιώτες όπως το LESVOS KITCHEN.Απο την έρευνα προέκυψε ότι το κυρίαρχο μέσο ενημέρωσης για τους επισκέπτες είναι το διαδίκτυο και ακολουθούν οι περιγραφές φιλικών προσώπων. Οι περιοχές της Λέσβου τώρα με την μεγαλύτερη επιθυμία για επίσκεψη αναφορικά με το Γαστρονομικό τουρισμό ήταν το Πλωμάρι,ο Μόλυβος και Αγιάσος.
Στα 17 απαντημένα ερωτηματολόγια των επιχειρήσεων που προσφέρουν υπηρεσίες σίτισης και εστίασης μελετήσαμε την υφιστάμενη παροχή γαστρονομικών υπηρεσιών αλλά τις πεποιθήσεις των επιχειρήσεων σχετικά με τις πιθανές δυνατότητες επέκτασης στην παροχή των υπηρεσιών αυτών.
Το 94% των επιχειρήσεων προσφέρει επιλογές από την τοπική γαστρονομία. Το λαδοτύρι,οι γκιουζλεμέδες, οι παστές σαρδέλες και οι κολοκυθοανθοί κυριαρχούν στις προτεινόμενες επιλογές. Οι περισσότεροι επιχειρηματίες θεωρούν ότι έχει συνδεθεί αρκετά έως πολύ το τουριστικό προϊόν με τη γαστρονομία της Λέσβου. Επίσης κατά 60% συνδέουν και την τοπική οινογνωσία με το τουριστικό προϊόν κάνοντας επιλογές από την κάβα της Λέσβου(Λήμνος).Η πλειοψηφία παρόλα αυτά πιστεύει 76% ότι υπάρχουν επιπλέον δυνατότητες ανάπτυξης του γαστρονομικού τουρισμού. Το 88% πιστεύει ότι πρέπει να υπάρχει ένα σήμα Λεσβιακής κουζίνας το οποίο θα πιστοποιεί τους επιχειρηματίες που διαθέτουν κάποιες προϋποθέσεις όπως
α) Να παράγονται με τη χρήση τοπικών υλικών 79%
β) Να παράγονται με τη χρήση παραδοσιακών μεθόδων
γ) Να αποτελούν κομμάτι της τοπικής παράδοσης και ιστορίας
Στην ερώτηση για το ποια πρέπει να είναι η γαστρονομική ταυτότητα της Λέσβου. Οι πλειοψηφικές απαντήσεις ήταν ότι πρέπει να βασιστεί
α) στα εμβληματικά προϊόντα της Λέσβο όπως το λάδι το ούζο τα γαλακτοκομικά κα
β) και τον μεγάλος πλούτος σε τοπικές παραδοσιακές συνταγές.
Αναφορικά με επιπλέον συνοδευτικές υπηρεσίες τουρισμού οι υπηρεσίες δηλώνουν ότι είναι πρόθυμες να προσφέρουν Διοργάνωση εκδηλώσεων, Επισκέψεις σε χώρους παραγωγής με καλλιέργειες, Gourmet τοπική κουζίνα.
Στην ερώτηση Ποιοι είναι οι παράγοντες επιτυχίας των γαστρονομικών προορισμών;
Απάντησαν
· Σύνδεση με την παράδοση και την πολιτιστική κληρονομιά 87%
· Φιλικότητα προορισμού για τον επισκέπτη 87%
· Δικτύωση 60% |
· Ισχυρή διαδικτυακή παρουσία 53% |
Στις ενέργειες για τη διάδοση του Γαστρονομικού τουρισμού επελέγησαν ως πιο αποτελεσματικές
α)η δημιουργία διαδικτυακής πύλης(υπάρχει από το επαγγελματικό επιμελητήριο)
β)η έκδοση γαστρονομικού οδηγού (υπάρχει από το επαγγελματικό επιμελητήριο)
γ) Ενσωμάτωση Γαστρονομίας στη γενική τουριστική καμπάνια (λογότυπο, σλόγκαν, soundtrack, video)
Τελικό Συμπέρασμα
Στις μέρες μας η γαστρονομία εντάσσεται στο πλαίσιο της ανάπτυξης της οικονομίας των εμπειριών και πάρα πολλές χώρες την έχουν εντάξει στις τουριστικές τους πολιτικές. Συνεπώς η γαστρονομία υπεισέρχεται με διττό τρόπο στον ορισμό του τουρισμού (ΣΕΤΕ, 2010):
· Αναβαθμίζει την ταξιδιωτική εμπειρία για όλους ανεξαιρέτως τους τουρίστες.
· Ελκύει εύπορους, ειδικού ενδιαφέροντος τουρίστες, τους γαστροτουρίστες.
· Αναζωογονεί μια περιοχή συνήθως υπαίθρου
Η φήμη ενός προορισμού με καλό φαγητό προσελκύει αρκετό κόσμο επισκέπτες, είτε τουρίστες, είτε εκδρομείς. Οι δημοφιλείς γαστρονομικοί προορισμοί σχεδιάζουν ειδικά για τους τουρίστες ένα μίγμα προϊόντων, υπηρεσιών, δραστηριοτήτων που αναδεικνύουν τα χαρακτηριστικά προϊόντα και πιάτα ενός τόπου, το ταλέντο και τη δημιουργικότητα όσων τα παρασκευάζουν, τη μοναδικότητα και την παράδοση του τόπου, έτσι ώστε να προσφέρουν στον επισκέπτη μια ολοκληρωμένη και αξιομνημόνευτη ταξιδιωτική-γαστρονομική εμπειρία.
Η Λέσβος είναι μια πλούσια σε γαστρονομική παράδοση περιοχή της Ελλάδας με πολλές δυνατότητες και αλλα και συμπληρωματικές ευκαιρίες για εναλλακτικές εμπειρίες όπως οι πεζοδιαδρομές η ιστορία-θρησκεία ο πολιτισμός και ο αγροτουρισμός γενικότερα.
Η δική μας εργασία είχε ως στόχο να συλλέξει στοιχεία από την πλευρά των τουριστών και τη γαστρονομική τους συμπεριφορά αλλά και τη γαστρονομική στρατηγική των επιχειρήσεων σίτισης και εστίασης της Λέσβου.
Πιστεύουμε ότι τα δυναμικά οφέλη του γαστρονομικού τουρισμού σε συνδυασμό με την οικολογική διάσταση των οικοπεριηγήσεων μπορούν να δημιουργήσουν ένα δυναμικό πακέτο που μπορεί να αποτελέσει ένα προτεινόμενο τουριστικό προϊόν για κάθε σύγχρονο και απαιτητικό τουρίστα. Ο Εμπλουτισμός της τουριστικής εμπειρίας με την ανάδειξη ελληνικού «lifestyle» μέσω της ποιοτικής γαστρονομίας μπορεί να υποκινήσει υψηλότερη τουριστική δαπάνη και να προσελκύσει νέες κατηγορίες τουριστών με αυξημένο ενδιαφέρον για δραστηριότητες γαστρονομίας και όχι μόνο.
Επαγγελματικό Λύκειο Καλλονής Τομέας Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιων. Υπεύθυνος καθηγητής Αριστοτέλης Μαβίδης