yle="text-align: justify;">Η απόφαση της ΕΛΜΕ Λέσβου ( για την ακρίβεια της πλειοψηφίας της ΕΛΜΕ Λέσβου που ανήκει στη ΔΑΚΕ -Νέας Δημοκρατία) να δεχθεί τον όρο «λαθρομετανάστης» αποτελεί πραγματικά ντροπή για το νησί μας και για την εκπαιδευτική κοινότητα. Μια απόφαση που διδάσκει την ξενοφοβία και το ρατσισμό.
Είναι πραγματικά άξιον απορίας πως η η ΕΛΜΕ Λέσβου προχώρησε σε μια τέτοια απόφαση στη δεδομένη χρονική στιγμή. Λίγο πριν από τις εκλογές μάλλον σπεύδουν να επενδύσουν στη ξενοφοβία και στο ρατσισμό. Η Λέσβος , το νησί που έχει δεχθεί τις μεγαλύτερες προσφυγικές ροές και έχει αποδείξει την αλληλεγγύη προς τους πρόσφυγες και μετανάστες , σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να δεχθεί αυτή την ντροπιαστική και συνάμα προκλητική απόφαση.
Αλήθεια η ΕΛΜΕ Λέσβου θα ασχοληθεί καθόλου με την «λαθροεκπαίδευση»; Θα ασχοληθεί με τα μέλη της που κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα και οδηγούν σε οικονομική αφαίμαξη τους γονείς των παιδιών; Θα ασχοληθούν με τα πραγματικά προβήματα της εκπαίδευσης.
Από σήμερα η ντροπή της Λέσβου έχει όνομα: ΕΛΜΕ Λέσβου
-----------
Θυμίζουμε:
"Ο όρος δεν είναι δόκιμος και μπορεί να καταστεί μειωτικός και ρατσιστικός για την προσωπικότητα ενός ατόμου".
Με αυτό το σκεπτικό, προχώρησε σε μία πρωτοφανή και καινοτόμα απόφαση ο Άρειος Πάγος, κοινοποιώντας έγγραφο μέσα από το οποίο προτρέπει αρχικά τα μέλη της εισαγγελίας, να σταματήσουν να χρησιμοποιούν σε επίσημα έγγραφα και γραπτά τον όρο «λαθρομετανάστης» αφού δεν είναι δόκιμος, ενώ στιγματίζει αρνητικά το άτομο. Παράλληλα το έγγραφο προτρέπει να υπάρξουν δράσεις για ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας.
Διαβάστε αυτούσιο το περιεχόμενο του κειμένου:
«Σας διαβιβάζουμε το ανωτέρω έγγραφο του κ. υπουργού Δικαιοσύνης, σύμφωνα με το οποίο υπάρχουν καταγγελίες ότι σε σωρεία εισαγγελικών εγγράφων, όταν γίνεται αναφορά σε υπήκοο τρίτης χώρας, που έχει εισέλθει στο ελληνικό έδαφος χωρίς τις νόμιμες διατυπώσεις, χρησιμοποιείται ο όρος «λαθρομετανάστης».
Σωστά επισημαίνεται από τον κ. υπουργό, ότι ο όρος αυτός, εκτός του ότι δεν είναι δόκιμος, μπορεί να είναι και μειωτικός για την προσωπικότητα του ατόμου και βεβαίως, δεν συναντάται στην ελληνική νομοθεσία, όπου γίνεται λόγος για «παράνομη είσοδο στη χώρα».
Αποτελεί υποχρέωσή μας, εμείς πρώτοι να διαπαιδαγωγήσουμε με την ορθή χρήση των νομικών όρων στη διατύπωση των εγγράφων μας, την ελληνική κοινωνία, για να αποφευχθούν φαινόμενα ξενοφοβίας και ρατσιστικής βίας. Επομένως, παρακαλούμε να εξαλειφθεί στο μέλλον από τα υπηρεσιακά έγγραφα η χρήση του όρου «λαθρομετανάστης» και να χρησιμοποιούνται οι όροι: «παράτυπα εισερχόμενα στη χώρα άτομα», «πρόσφυγες», «μετανάστες», «οικονομικοί μετανάστες», «αιτούντες άσυλο».
Επίσης, παρακαλούμε να αναλάβετε πρωτοβουλία και δράσεις, προκειμένου να ευαισθητοποιηθεί η τοπική κοινωνία στην Περιφέρεια σας και, κυρίως, με τις δικές σας άμεσες ενέργειες. να κινητοποιηθούν οι εκπαιδευτικοί καθώς και άλλοι φορείς, που ασχολούνται πρωτίστως με ανηλίκους, ώστε, με την ενημέρωσή τους, να γίνει ορθή χρήση της ελληνικής γλώσσας και να αποτραπεί η χρήση μειωτικών, για τη προσωπικότητα των ανθρώπων, χαρακτηρισμών και λέξεων.
Με αυτόν τον τρόπο, θα συμβάλουμε όλοι στην εξάλειψη φαινομένων ξενοφοβίας και ρατσισμού”. Eπίσης τις τελευταίες ημέρες κυκλοφορεί έγγραφo που βλέπετε παρακάτω μιας εισαγγελέας που αποφασίζει κατόπιν εντολής του πολιτικού της προϊσταμένου να στείλει ένα έγγραφο στους Διευθυντές Α’ και Β’ Βαθμίδας στον Πειραιά και τον αρχισυντάκτη ενός εντύπου, ‘παρακαλώντας’ να μη χρησιμοποιούν τον όρο ‘λαθρομετανάστης’ για όσους εισέρχονται παρανόμως στην Ελλάδα."
--------------
Από το αρχείο της «Ελευθεροτύπιας» / Δημήτρης Ψαρράς διαβάζουμε:
Παρά τις διαμαρτυρίες των αντιρατσιστικών οργανώσεων, παρά την έκκληση ακόμα και του επικεφαλής του γραφείου της Υπάτης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Γιώργου Τσαρμπόπουλου («ο απαξιωτικός όρος λαθρομετανάστες, που εξομοιώνει τον ανθρώπινο πόνο με εμπορεύματα, πρέπει επιτέλους να εξαλειφθεί από το λεξιλόγιο», «Αυγή», 21/6/2009), τα μέσα ενημέρωσης και τα περισσότερα πολιτικά κόμματα εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τον όρο «λαθρομετανάστες» για να περιγράψουν τους πρόσφυγες και τους οικονομικούς μετανάστες που καταφεύγουν στη χώρα μας.
Είναι γνωστό ότι η γλώσσα τσακίζει κόκαλα. Στην προκειμένη περίπτωση τα κόκαλα είναι κόκαλα «αλλοδαπών». Αρα μικρό το κακό. Μήπως όμως δεν είναι ακριβώς έτσι;
Η ιστορία της λέξης αυτής λέει πολύ περισσότερα από όσα θα ήθελαν εκείνοι που τη χρησιμοποιούν με επιμονή. Γιατί αυτή η ιστορία ανατρέπει τον ισχυρισμό ότι οι έλληνες μετανάστες ήταν πάντα νόμιμοι και ότι η μετάβασή τους στα ξένα έγινε με οργανωμένο τρόπο, άρα δεν μπορεί να συγκρίνονται με τους μετανάστες από την Ασία και την Αφρική που φτάνουν σήμερα στην Ευρώπη.
Στα λεξικά ο όρος «λαθρομετανάστης» καταγράφεται από τη δεκαετία του 1990 (βλ. σχετικά http://sarantakos.wordpress.com). Αλλά η λέξη εμφανίζεται από τις αρχές του 20ού αιώνα και αναφέρεται αποκλειστικά σε έλληνες μετανάστες. Ο νεολογισμός προέκυψε ίσως από τον όρο «λαθρεπιβάτης», γιατί οι Ελληνες που έφευγαν για τις ΗΠΑ χωρίς επίσημα χαρτιά συχνά δεν είχαν και εισιτήρια.
Χάρη στην πρόσφατη ψηφιοποίηση μεγάλου μέρους του ελληνικού τύπου, μπορούμε να ανιχνεύσουμε κάποιες πρώτες χρήσεις του όρου. Η παλιότερη αναφορά που εντοπίσαμε αναφέρεται στους «λάθρα μεταναστεύσαντες» Ελληνες και τα μέτρα που πήρε το υπουργείο Ναυτικών στο λιμάνι του Πειραιά για να εμποδίσει το ρεύμα της μαζικής φυγής προς την Αμερική («Σκριπ», 26/8/1916).
Οι αναφορές της ίδιας εφημερίδας μετά από μια δεκαετία έχουν πολύ δραματικότερο χαρακτήρα. Κάτω από τον τίτλο «Τα μαρτύρια των Ελλήνων μεταναστών - Πού τους αποστέλλουν εξαπατώντες αυτούς» (16/3/1927), περιγράφεται η περιπέτεια 15 Ελλήνων που μετέβησαν στην Κούβα και από εκεί «παρελήφθησαν από κάποιον πράκτορα Αλεξιάδη» και επιβιβάστηκαν σε μικρό βενζινόπλοιο, «κρυφθέντες εντός μεγάλων δεμάτων χάρτου, διά να εισέλθουν εις την Β. Αμερικήν λαθραίως κατά την εκφόρτωσιν του εμπορεύματος». Κανένας δεν τα κατάφερε: «Κατά τον πλουν τέσσαρα δέματα χάρτου ανηρπάγησαν από τα κύματα και οι εν αυτοίς ατυχείς μετανάσται επνίγησαν. Εις άλλος μετανάστης εθανατώθη οικτρότατα κατά την εκφόρτωσιν του δέματος του χάρτου εντός του οποίου είχε κρυφθή, διότι το βαρούλκον του πλοίου του διετρύπησε την κοιλίαν».
Αντίστοιχο είναι και το δημοσίευμα που υπέδειξε στον Πάνο Τριγάζη ο καθηγητής του ΑΠΘ Γιώργος Τσιάκαλος (βλ. «Αυγή» 13/6/2009). Πρόκειται για ρεπορτάζ στο «Εμπρός» με τίτλο «Η λαθρομετανάστευσις εις τον λιμένα Πειραιώς» (26/4/1929):
«Πόσα περιστατικά Ελλήνων λαθρομεταναστών δεν μας είναι γνωστά. Χιλιάδες άνθρωποι γυμνητεύουν, πεινούν περιφερόμενοι εις τον Καναδάν ή την Αργεντινήν όπου έχουν αποσταλή πλανηθέντες παρά των πρακτόρων αυτών οι οποίοι εφρόντισαν να πείσουν τούτους ότι η Γη της Επαγγελίας είναι εκεί και ότι τα δολάρια τους αναμένουν εις τας προκυμαίας. [...] Με ατμόπλοιον επέστρεψαν προ ημερών 17 λαθρομετανάσται. Ούτοι κατήγγειλαν ότι εξαπατήθησαν ενταύθα υπό διαφόρων πρακτόρων, ότι τους πήραν και την τελευταίαν πεντάραν και ότι εις τα αμερικανικά εδάφη αντί χρυσού εύρον την πείναν και την απόγνωσιν... "Φωνάχτε σε όλο τον κόσμο", κατέθεσαν ούτοι. "Γράφτε στις εφημερίδες να μη φεύγη κανείς για εκεί! Τι τραβήξαμε δεν λέγεται. Φυλακή, πείνα, θάνατος, κακομοιριά". Μόλις αποβιβασθούν εις τον Καναδάν ή την Αργεντινήν τους περικυκλώνουν διάφορα πρόσωπα και τους υπόσχονται ότι θα τους εισαγάγουν εις το έδαφος των Ηνωμένων Πολιτειών [αλλά] κατόπιν πολλών περιπετειών τους εγκαταλείπουν πειναλέους και ρακένδυτους». Το δημοσίευμα αναφέρεται και στη σύλληψη όσων οργάνωσαν το ταξίδι των μεταναστών (οι «δουλέμποροι» που θα λέγαμε σήμερα). Ολοι Ελληνες φυσικά.
Οι αναφορές σε «λαθρομετανάστες» πολλαπλασιάζονται όσο πλησιάζει η οικονομική κρίση του 1929 και οι ΗΠΑ πιέζουν τις χώρες προέλευσης μεταναστών να πάρουν μέτρα. Τον όρο «λαθρομετανάστης» για τους Ελληνες χρησιμοποιεί και σε άρθρο του γραμμένο ειδικά για το «Ελεύθερον Βήμα» ο υπουργός Εργασίας των ΗΠΑ, Τζέιμς Ντέιβις (25/2/1928): «Αργά ή γρήγορα, εφόσον δεν υπάρχει νόμιμος περιορισμός διά τον εκτοπισμόν των λαθρομεταναστών, πιστεύω ότι κάθε λαθραίως εισελθών ξένος θα ευρεθή υποψήφιος προς εκτοπισμόν. Διά να σταματήση εντελώς η λαθραία είσοδος θ' απαιτηθούν αυστηρότεροι νόμοι και μεγαλυτέρα οργάνωσις των οικείων υπηρεσιών».
Είχε προηγηθεί εκτενής ανάλυση της ίδιας εφημερίδας για τις νέες συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι «λαθρομετανάστες» στις ΗΠΑ (3/1/1928). Το άρθρο εφιστά την προσοχή των «λαθραίων μεταναστών» να μη «αποστέλλωσι τα τέκνα των, τας συζύγους των, τους αδελφούς των και τους άλλους οικείους των εις τας Ηνωμένας Πολιτείας διά των διαφόρων τούτων τυχοδιωκτικών μέσων, τα οποία σκέπτονται απάνθρωπα υποκείμενα διά να κερδίσουν ελάχιστα χρήματα εις βάρος της τιμής και της ζωής των άλλων». Υποδεικνύεται μάλιστα η «κανονική μετανάστευσις», την οποίαν εξασφαλίζουν «μόνο σοβαρά γραφεία μεγάλης περιωπής ισχυρώς οργανωμένα και από πολλών ετών λειτουργούντα [...] τοιαύτα δε γραφεία είναι εν Ελλάδι σχεδόν μόνα τα γραφεία του New York Athens Express Company των Αδελφών Κοντονή».
Ειρωνεία της τύχης. Τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου οι αδελφοί Κοντονή συνελήφθησαν, με βαριές κατηγορίες για απάτη, λαθραία μετακίνηση, μέχρι και για φόνο μεταναστών...
Σιγά σιγά, ο όρος «λαθρομετανάστες» έπαυσε να χρησιμοποιείται για Ελληνες. Μετά το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου οι ελληνικές εφημερίδες χαρακτήριζαν «λαθρομετανάστες» τους εβραίους επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος που επιχειρούσαν να διαφύγουν στην Παλαιστίνη (βλ. λ.χ. «Εμπρός», 10 και 11/10/1947). Από τότε και μέχρι το 1990 που τον ξαναθυμηθήκαμε, η χρήση του όρου είναι σποραδική και συνήθως γίνεται για να περιγραφούν εγκληματίες που έχουν και την ιδιότητα του αλλοδαπού.
Ας έχουν λοιπόν υπόψη τους αυτό το ιστορικό βάρος του όρου «λαθρομετανάστης» όσοι συνεχίζουν να τον χρησιμοποιούν. Κι ας συλλογιστούν κάθε φορά που τον εκστομίζουν ότι δημιουργήθηκε για να δώσει εγκληματικό περιεχόμενο στη μαζική φυγή από την Ελλάδα απελπισμένων συμπατριωτών μας.
-----------------------
Το μεγαλύτερο πρακτορείο ειδήσεων Associated Press εδώ και 5 χρόνια έχει απαγορέψει τη χρήση του όρου «λαθρομετανάστης»
Μάιος 2013:
"Το Associated Press αποφάσισε να απαγορεύσει τη χρήση του όρου «λαθρομετανάστης». Ένας αριθμός ατόμων θεώρησαν ότι ο όρος «λαθρομετανάστης» ήταν η καλύτερη επιλογή παλαιότερα. Πιστεύαμε όμως ότι η πάντα εξελισσόμενη αγγλική γλώσσα θα μπορέσει να αποδώσει σύντομα μια διαφορετική λεκτική επιλογή, επομένως παραμέναμε διαρκώς στην συζήτηση σχετικά με την χρήση αυτού του όρου.
Επίσης, και σε άλλους τομείς αφαιρέσαμε από το AP Stylebook την χρήση ετικετών για ανθρώπους. Το νέο τμήμα του βιβλίου (Stylebook), που σχετίζεται με θέματα ψυχικής υγείας συζητά την χρήση αξιόπιστων διαγνώσεων αντί για ετικέτες και χαρακτηρισμούς. Για παράδειγμα να λέγεται ότι κάποιος έχει «διαγνωστεί με σχιζοφρένεια » αντί του «είναι σχιζοφρενής».
Αυτή λοιπόν η συζήτηση σχετικά με το να τοποθετούνται ταμπέλες στους ανθρώπους, αντί να χαρακτηρίζονται οι συμπεριφορές, μας οδήγησε πίσω στο θέμα της χρήσης του όρου "λαθρομετανάστης".
Καταλήξαμε επομένως στο συμπέρασμα ότι για να είμαστε συνεπείς ως προς την αποφυγή ταμπελοποίησης των ανθρώπων, θα έπρεπε να αλλάξουμε τον προσανατολισμό μας. Αυτό και κάναμε λοιπόν.
Παράνομη θα πρέπει να περιγράφεται μόνο μια ενέργεια, όπως για παράδειγμα το ότι ζουν ή μεταναστεύουν σε μια χώρα παράνομα."
Η δήλωση AP προσθέτει: "Είναι αυτός ο καλύτερος τρόπος για να περιγράψει κανείς, εκείνον που ζει σε μια χώρα χωρίς άδεια; Πιστεύουμε ότι στην παρούσα στιγμή είναι. Πιστεύουμε επίσης ότι θα επέλθει κι άλλη εξέλιξη σύντομα ως προς την χρήση των λέξεων. "
--------------
