Πρόληψη καρκίνου στομάχου

Γράφει ο Γεώργιος Μαυρογένης *

Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος στομάχου στην Ελλάδα;

O καρκίνος στομάχου αποτελεί την 8^η πιο συχνή κακοήθεια στην χώρα μας. Ο πιο συχνός υπό τύπος είναι το αδενοκαρκίνωμα. Οι άλλοι τύποι είναι το λέμφωμα και οι μεσεγχυματικοί όγκοι που ονομάζονται GIST.

Πoια αίτια προδιαθέτουν για καρκίνο στομάχου;

·         Έχει παρατηρηθεί ότι οι συγγενείς ασθενών με καρκίνο στομάχου νοσούν πιο συχνά σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό.  Γι’αυτό και θα πρέπει να υποβληθούν σε ενδοσκοπικό έλεγχο 10 χρόνια νωρίτερα από την ηλικία εμφάνισης καρκίνου στομάχου στο συγγενικό τους πρόσωπο. Επιπλέον θα πρέπει να διερευνηθεί και να θεραπευθεί η λοίμωξη από ελικοβακτήριδιο του πυλωρού με γαστροσκόπηση η με αναπνευστικό τεστ

·         Η λοίμωξη από Ελικοβακτηρίδιο του Πυλωρού, η οποία μένει χωρίς θεραπεία για χρόνια, φαίνεται ότι προδιαθέτει στην ανάπτυξη συγκεκριμένων τύπων καρκίνου στο στομάχι. Ωστόσο , ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου στομάχου μετά από λοίμωξη με ελικοβακτήριδιο είναι πάρα πολύ μικρός. Θεραπεία εκρίζωσης του ελικοβακτηριδίου συνίσταται κυρίως στους ασθενείς με δυσπεπτικά ενοχλήματα και οικογενειακό  ιστορικό καρκίνου στομάχου.

·         Τα καπνιστά, τα παστά και αλμυρά, το αλκοόλ, το κάπνισμα και η χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών  είναι επιβαρυντικοί παράγοντες.

·         Η χρόνια γαστροισοφαγική παλιδρόμηση προδιαθέτει για ανάπτυξη καρκίνου στην συμβολή οισοφάγου και στομάχου. Μάλιστα, παρόλο που παρατηρείται μείωση της συχνότητας του κλασσικού καρκίνου στομάχου παγκοσμίως, ο καρκίνος της γαστρο-οισοφαγικής συμβολής παρουσιάζει ανοδική τάση.

·         Εμφανίζεται πιο συχνά σε άνδρες και σε ηλικιωμένα άτομα

·          Η χρόνια επαφή με εντομοκτόνα, φυτοφάρμακα, με βαφές , με προϊόντα νικελίου, αμίαντο.  

·          Διάφορα γενετικά νοσήματα όπως η νόσος του Lynch, η οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση, ο κληρονομικός καρκίνος ωοοθηκών- μαστού και άλλα πιο σπάνια σύνδρομα προδιαθέτουν για καρκίνο στομάχου.

·         Η παχυσαρκία

·         Η αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα

Πώς εκδηλώνεται ο καρκίνος στομάχου;

Τα συμπτώματα του καρκίνου στομάχου δεν είναι ειδικά μπορούν να μιμηθούν την συμπτωματολογία έλκους στομάχου (πόνος, έμετοι, αναιμία), γαστρο-οισοφαγικής παλινδρόμησης ( ‘καούρες’, ‘ξινίλες’, παλινδρόμηση υγρών). Σε προχωρημένο στάδιο ο ασθενής μπορεί να  παρουσιάσει απώλεια βάρους, ανορεξία, απέχθεια στο κρέας και επαναλαμβανόμενες αιμορραγίες.

Με ποιο τρόπο γίνεται η πρόληψη του καρκίνου του στομάχου;

Η αναγνώριση των προαναφερθέντων παραγόντων κινδύνου για καρκίνο στομάχου (θετικό οικογενειακό ιστορικό, αλκοόλ, κάπνισμα, ιστορικό ελικοβακτηριδίου, δυσπεπτικά ενοχλήματα ή αναιμία σε ηλικία >50) θα πρέπει να οδηγήσει σε προληπτική εξέταση του στομάχου με γαστροσκόπηση. Σύγχρονες τεχνικές επιτρέπουν την αφαίρεση πρώιμου καρκίνου στομάχου ενδοσκοπικά χωρίς χειρουργική τομή με την βοήθεια μικρομαχαιριδίων που εισάγονται στο γαστροσκόπιο. Η τεχνική αυτή ονομάζεται ESD,  αναπτύχθηκε στην Ιαπωνία και πραγματοποιείται σε επιλεγμένα κέντρα.  Επιπλεόν, τα τελευταία χρόνια ο πρώιμος καρκίνος στομάχου αντιμετωπίζεται και με υβριδικές τεχνικές όπου γαστρεντερολόγος και χειρούργος αφαιρούν από κοινού τον όγκο αποφεύγοντας βαριές επεμβάσεις ολικής ή μερικής γαστρεκτομής. Η τεχνική αυτή είναι γνωστή ως LECS και είναι ιδιαίτερα ελκυστική σε ηλικιωμένους ασθενείς  λόγω της ταχύτερης ανάρρωσης.

φωτογραφία άρθρου: Ενδοσκοπική αφαίρεση όγκου στομάχου με την μέθοδο ESD με την βοήθεια ενός γαστροσκοπίου χωρίς να χρειαστεί χειρουργική τομή. Aπό το προσωπικό αρχείο του κ. Μαυρογένη το οποίο είναι υπό δημοσίευση στο περιοδικό Annals of Gastroenterology.

-----------------