Ήρθε στη Λέσβο, του έκοψαν το πόδι και... «Οδύσσεια» του δεν έχει τέλος!
Πριν από δύο χρόνια, τον Δεκέμβριο του 2021, αποφασίστηκε ότι ο Μ. από τη Σομαλία, που είχε φτάσει στη Λέσβο έχοντας υποστεί ψυχολογική και σωματική βία και εμφάνιζε συμπτώματα μετατραυματικού στρες, μπορούσε να φύγει από το νησί για ν’ αντιμετωπίσει τα προβλήματα της υγείας του. H απόφαση δεν εκτελέστηκε.
Ο Μ. παρέμεινε στη Λέσβο και η υγεία του πήρε την κατηφόρα: στις αρχές του 2022 έχασε το πόδι του με ακρωτηριασμό στο Βοστάνειο Γενικό Νοσοκομείο της Λέσβου λόγω οστεομυελίτιδας, τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου διαγνώστηκε με ηπατίτιδα Β', τον Οκτώβριο με σοβαρό διαβήτη και στο τέλος του χρόνου, τον Δεκέμβριο, όταν είχε πια μεταφερθεί στην προσωρινή δομή υποδοχής της Κορίνθου, διαγνώστηκε με απροσδιόριστο αυτοάνοσο και πιθανές διαταραχές του θυρεοειδούς.
Τότε, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου έκανε δεκτή την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων που κατέθεσε εκ μέρους του Μ. η οργάνωση Fenix και ζήτησε από τις ελληνικές αρχές να εγγυηθούν μεταξύ άλλων συνθήκες διαβίωσης κατάλληλες για την κατάσταση της υγείας τού Μ., παρότι η αίτησή του για άσυλο έχει απορριφθεί σε δεύτερο βαθμό.
Σήμερα, η «Εφ.Συν.» επανέρχεται στην υπόθεση του Μ. με αφορμή άλλη μια δικαστική απόφαση, αυτή τη φορά του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, καθώς για έναν ολόκληρο χρόνο ο Μ. δεν πήρε καμία φροντίδα από τις ελληνικές αρχές για τα σοβαρά προβλήματα της υγείας του. Αντιθέτως, πέρσι τον Δεκέμβριο μεταφέρθηκε από την Κόρινθο στη δομή φιλοξενίας στο Σχιστό, μαζί με τον αδελφό και τον φροντιστή του, χωρίς όμως τη δυνατότητα κατάλληλης εξειδικευμένης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Η κατάστασή του θα απαιτούσε τη φιλοξενία του σε διαμέρισμα και την παρακολούθησή του από ειδικούς, αλλά τέτοια δυνατότητα δεν υπήρχε. Το πρόγραμμα φιλοξενίας ευάλωτων προσφύγων, το γνωστό ESTIA, καταργήθηκε στο τέλος του 2022 με απόφαση του τότε υπουργού Νότη Μηταράκη, ενώ, παρά τις εν συνεχεία δεσμεύσεις των ελληνικών αρχών ότι λειτουργεί πρόγραμμα φιλοξενίας για εξαιρετικά ευάλωτες περιπτώσεις, τέτοιο πρόγραμμα δεν λειτουργεί.
Μάλιστα, η απόρριψη του αιτήματος ασύλου του Μ. σε δεύτερο βαθμό και εν συνεχεία του μεταγενέστερου αιτήματος ασύλου –ενός νέου αιτήματος βάσει των νέων στοιχείων που είχαν προκύψει για την επιδείνωση της σωματικής και ψυχικής του υγείας– σήμανε την κατάργηση του Προσωρινού Αριθμού Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (ΠΑΥΠΑ) και άρα τον τερματισμό της δυνατότητας του Μ. να έχει πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες υγείας.
Σε αυτή τη στέρηση της δυνατότητας ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης έβαλε προσωρινό τέλος το 21 τμήμα του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών με απόφασή του στις 21 Νοεμβρίου 2023, απαγορεύοντας την απέλαση του Μ. πριν κριθεί οριστικά το αίτημα ακύρωσης κατά της απόρριψης του μεταγενέστερου αιτήματος ασύλου και διατάσσοντας τις ελληνικές αρχές να του εκδώσουν δελτίο αίτησης ασύλου «[...] λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω προσκομισθέντα έγγραφα, από τα οποία προκύπτει ότι ο προσφεύγων είναι άτομο με βαριά αναπηρία [...] και πάσχει από σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, για την αντιμετώπιση των οποίων παρακολουθείται από ψυχίατρο και λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή...».
Η Fenix χαιρετίζει την απόφαση και «υπογραμμίζει τα τεράστια και συνεχή κενά που υφίστανται όσον αφορά τις προσήκουσες και έγκαιρες αξιολογήσεις της ευαλωτότητας και τις αξιολογήσεις της ανάγκης για ειδικές συνθήκες υποδοχής και ειδικές διαδικαστικές εγγυήσεις των ευάλωτων αιτούντων, τα οποία έχουν ως αποτέλεσμα σοβαρές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των ευάλωτων αιτούντων άσυλο, άδικες αποφάσεις και παρατεταμένη ανασφάλεια και νομικό κενό. Λόγω των προαναφερθέντων κενών, όπως και σε αρκετές άλλες περιπτώσεις, κατά την άφιξη ο Μ.Α. δεν υποβλήθηκε σε ψυχολογική αξιολόγηση ή σε κατάλληλη ιατρική εξέταση, δεν αναγνωρίστηκαν οι ευαλωτότητές του, με αποτέλεσμα η αίτησή του για άσυλο να εξεταστεί στο πλαίσιο των ταχύρυθμων διαδικασιών στα σύνορα και να απορριφθεί επανειλημμένα».
Εκφράζει επίσης βαθιά ανησυχία για «την παράλειψη της ελληνικής κυβέρνησης να δημιουργήσει ένα νέο πρόγραμμα φιλοξενίας ESTIA για ευάλωτους αιτούντες άσυλο, παρά τις σχετικές της καταθέσεις στην Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με την εκτέλεση της περίφημης απόφασης M.S.S. ότι λειτουργεί “ένα νέο πρόγραμμα φιλοξενίας ESTIA 21”».
Από την πλευρά τους, πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου σημειώνουν στην «Εφ.Συν.» ότι ετοιμάζεται να λειτουργήσει το πρόγραμμα STIRIXIS, ύψους 6 εκατ. ευρώ, για 500 πολύ ευάλωτες περιπτώσεις, που υπάγεται στη γενική γραμματεία Ευάλωτων Πολιτών και Θεσμικής Προστασίας, επιβεβαιώνοντας όμως έτσι ότι τέτοιο πρόγραμμα δεν λειτουργεί εδώ και καιρό.
