Γράφει: Γιακουμή Πέλλη / εφημερίδα "ΕΜΠΡΟΣ"
Στη Μυτιλήνη του 2011, σε ένα ισόγειο διαμέρισμα πολυκατοικίας στην περιοχή του γηπέδου της πόλης, τρεις άνθρωποι ζουν σε συνθήκες που οι λέξεις του πλούσιου ελληνικού λεξιλογίου, είναι λίγες για να περιγράψουν. Ένας πατέρας με ψυχολογικά προβλήματα που πνίγει στο αλκοόλ την καθημερινότητά του, μια μάνα που επίσης πίνει, καπνίζει και αντιμετωπίζει -όπως λέει- προβλήματα υγείας, και ένα 18χρονο κορίτσι που μεγάλωσε μέσα σε σπίτι - τρώγλη μαζί με γάτες, μέσα στη δυσωδία. Αυτό το 18χρονο κορίτσι, οι γείτονες έχουν μήνες να δουν να βγαίνει από το σπίτι. «Κρούουν των κώδωνα του κινδύνου» και ζητούν την παρέμβαση των αρμόδιων υπηρεσιών της πολιτείας.
Η οικογένεια αυτή έχει απασχολήσει και στο παρελθόν τις κοινωνικές υπηρεσίες, που παρενέβησαν για να προστατέψουν το ανήλικο τότε κορίτσι της οικογένειας. Μάλιστα για κάποια χρόνια, το παιδί φιλοξενούνταν στο ίδρυμα θηλέων της Μητρόπολης. Η ίδια η μητέρα της, μας είπε χθες ότι είχε καταδικαστεί μαζί με τον σύζυγό της για σωματική και ψυχολογική βία στο κορίτσι όταν η πεθερά της, τους είχε καταγγείλει ότι της δίνουν ψυχοφάρμακα! Όσοι γνωρίζουν το κορίτσι, αναφέρουν ότι είναι έξυπνη και καλή μαθήτρια στο σχολείο, τονίζοντας ότι αν δεν ζούσε σε αυτό το περιβάλλον, θα είχε καταφέρει πολλά πράγματα στη ζωή της. Όταν τέλειωσε το σχολείο φέτος το καλοκαίρι και ενηλικιώθηκε, ήταν επιλογή του κοριτσιού να γυρίσει στο σπίτι με τους γονείς της. Εκεί σταματάνε και οι παρεμβάσεις της Πρόνοιας, που πλέον δεν μπορεί να «προστατέψει» το κορίτσι, αφού είναι πλέον ενήλικας. Έχει όμως δυνατότητα επιλογής; Γιατί δεν βγαίνει ποτέ από το σπίτι; Πώς μπορεί να ζήσει ένα νέο κορίτσι μέσα σε ένα σπίτι τρώγλη, χωρίς στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής και πολύ συχνά… χωρίς φαγητό; «Το χέρι της μοιάζει με ένα λεπτό κλαδί δέντρου», λέει η μητέρα της. «Δεν έχουμε να φάμε, πώς να ζήσει αυτό το παιδί;» συνεχίζει η ίδια. Και όμως θα μπορούσε κάτω από άλλες συνθήκες, το κορίτσι να σπουδάσει σε κάποια σχολή, να βρει δουλειά για να ζήσει και να είναι μακριά από αυτό το προβληματικό οικογενειακό περιβάλλον. Τι συμβαίνει όμως;
«Δεν βγαίνει από το σπίτι…» «Έχουμε να δούμε το κορίτσι να βγει από το σπίτι από τότε που τέλειωσε το σχολείο. Όλους αυτούς τους μήνες δεν έχει βγει ούτε μια στιγμή έξω, ούτε καν στην αυλή. Τους ρωτάμε γιατί το παιδί δεν βγαίνει να πάρει λίγο αέρα βρε αδελφέ και μας λένε ότι βγαίνει με τις φίλες της τα βράδια. Πράγμα που δεν πιστεύουμε ότι ισχύει γιατί μέχρι τις 11 που είμαστε στην αυλή, ποτέ δεν την έχουμε δει», μας λέει γείτονας της οικογένειας. Η μάνα συχνά πηγαίνει στην εκκλησία τις Κυριακές και ζητιανεύει ή ψάχνει τα σκουπίδια για να βρει κάτι φαγώσιμο. Για κάποιους περίοικους που γνωρίζουν καλά την ιστορία της οικογένειας, η μάνα είναι η «πηγή» του προβλήματος της οικογένειας. Εκείνη εκμεταλλεύεται τα χρήματα που παίρνουν σαν επίδομα από την πρόνοια για το σύζυγό της, αλλά και κάποια χρήματα που -όπως λένε- τους στέλνει κάποιος συγγενής τους από το εξωτερικό. «Αμέσως μόλις πάρει τα 500 περίπου ευρώ που παίρνει, τα λεφτά γίνονται τσιγάρα, ούζο και κονσέρβες για τις γάτες. Αυτή η οικογένεια έχει σοβαρά προβλήματα και πρέπει ν’ ασχοληθούν ειδικοί. Δεν μπορεί να μην έχουν να φάνε και να αγοράζουν τροφή για τις γάτες» λέει μια άλλη γειτόνισσα. «Της είπα μια φορά που ζητιάνευε στην εκκλησία, να πάει να πιάσει δουλειά να πλύνει καμιά σκάλα αντί να ξοδεύει τα λεφτά στα τσιγάρα και τα ποτά, αλλά δεν έδωσε σημασία», μας λέει μια κάτοικος της περιοχής. Ένας άλλος γείτονας -η επιστολή του οποίου στην εφημερίδα μας ήταν η αφορμή για το ρεπορτάζ- υποστηρίζει ότι η μητέρα έχει μετατρέψει σε «θύματά» της, τόσο το σύζυγο όσο και το νεαρό κορίτσι. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι εξωθεί τον σύζυγο στην επαιτεία, απειλώντας τον ότι θα τον στείλει σε ίδρυμα ενώ καταγγέλλει ότι κατά το παρελθόν, έχει «εκμεταλλευτεί» και το κορίτσι ώστε να φέρει χρήματα στο σπίτι, κάτι που πάντως δεν επιβεβαιώνεται από τις αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες που γνωρίζουν καλά την «ιστορία» της οικογένειας. Οι κάτοικοι ζητούν την παρέμβαση της πολιτείας, ενώ οι ένοικοι της πολυκατοικίας όπου ζει η οικογένεια, μαζεύουν υπογραφές για να ζητήσουν την απομάκρυνσή τους λόγω του ότι έχουν δημιουργήσει μια «εστία μόλυνσης» στο σπίτι που κατοικούν και δεν πληρώνουν ποτέ τα κοινόχρηστα.
Τρώγλη! Από την είσοδο του σπιτιού, μπορεί να συμπεράνει κανείς τις συνθήκες που επικρατούν μέσα στο σπίτι. Το τζάμι της πόρτας είναι σπασμένο και πρόχειρα καλυμμένο με ένα πανί. Τα παράθυρα ερμητικά κλειστά, σωροί από ρούχα και σκουπίδια στο πάτωμα και μια έντονη άσχημη μυρωδιά αναμεμειγμένη με τη μυρωδιά του ούζου, αναδύεται μόλις ανοίξει η πόρτα του σπιτιού. Ο σύζυγος με μακριά άσπρα μαλλιά και γένια, δείχνει ότι δεν είναι σε θέση να επικοινωνήσει, μοιάζει μάλιστα ν’ αποφεύγει τον κόσμο και κλείνει την πόρτα του σπιτιού. Το κορίτσι, δεν εμφανίζεται καν, ενώ η μητέρα κουβεντιάζει για τα προβλήματα, χωρίς όμως και η ίδια να μοιάζει ικανή να κάνει κάτι για ν’ αλλάξει η κατάσταση. «Οι μόνοι που ίσαμε τώρα έχουν δείξει κάποιο έμπρακτο ενδιαφέρον προς τιμή τους, είναι κάποιες εθελοντικές οργανώσεις, η εκκλησία και μερικοί ευαισθητοποιημένοι πολίτες (παρά τον κίνδυνο εμπλοκής τους ενδεχομένως και σε επικίνδυνες καταστάσεις), που κατά καιρούς βοήθησαν και βοηθούν αυτούς τους ανθρώπους απλώς να κρατηθούν στη ζωή. Το πρόβλημα όμως δεν αντιμετωπίζεται με απλή φιλανθρωπία», αναφέρει χαρακτηριστικά στην επιστολή του, γείτονας της οικογένειας, που ζητά να παρέμβει η πολιτεία. Μόλις την περασμένη Κυριακή, η μητέρα κατήγγειλε στην Εισαγγελία ότι ο σύζυγός της αντιμετωπίζει ψυχολογικά προβλήματα, δεν παίρνει τη θεραπεία του και είναι ανάγκη να εισαχθεί σε ίδρυμα. Αστυνομικοί πήγαν να τον πάρουν αλλά τελικά γύρισε και πάλι στο σπίτι. Θα πρέπει όμως να υπάρξει εισαγγελική παρέμβαση για τις συνθήκες ζωής αυτής της οικογένειας, που θυμίζουν όσον αφορά το 18χρονο κορίτσι, το γνωστό Κωσταλέξι!
