Το Πανηγύρι του Ταύρου 2017 στην Αγία Παρασκευή Λέσβου - Τετραήμερο γλέντι

Το Πανηγύρι του Ταύρου 2017 στην Αγία Παρασκευή Λέσβου πλησιάζει. Από την ερχόμενη Παρασκευή, 30 Ιουνίου 2017 έως και τη Δευτέρα 3 Ιουλίου 2017 οι Αγιαπαρασκευώτες θα τιμήσουν μαζικά τον θαυματουργό προστάτη του χωριού μας, τον Άγιο Χαράλαμπο και προετοιμάζονται για ένα τετραήμερο γλέντι, που και φέτος αναμένεται να προσελκύσει το ενδιαφέρον των συμπολιτών μας από το υπόλοιπο νησί της Λέσβου, αλλά και από περιοχές εκτός νησιού.

Οι κουλπαντζίδες του φετινού Πανηγυριού είναι οι  Αντώνιος Τσακύρης και Φώτιος Κοπτερός. Να σημειωθεί ότι θα υπάρχει ζωντανή ορχήστρα στο εξωκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους, ενώ για πρώτη φορά θα στηθεί καφενείο.

Ακολουθούν κάποιες βασικές πληροφορίες που αφορούν το Πανηγύρι του Ταύρου.

Ο Διοργανωτής του Πανηγυριού

Όπως πάντα, έτσι και σήμερα τη φροντίδα του Πανηγυριού του Ταύρου έχει το Γεωργικό Σωματείο Αγίας Παρασκευής Λέσβου «Η ΠΡΟΟΔΟΣ» εις μνήμη του προστάτη του θαυματουργού Αγίου Χαραλάμπους. Το Γεωργικό Σωματείο Αγίας Παρασκευής Λέσβου «Η ΠΡΟΟΔΟΣ» ιδρύθηκε το 1915 και αποτελεί συνέχεια του υφιστάμενου από το έτος 1774 πρώτου Σωματείου, του «Ισναφίου των Ζευγάδων», που αργότερα ονομάστηκε «Μεγάλο Ισνάφι», για να ξεχωρίζει από τις άλλες μικρότερες συντεχνίες που δημιουργήθηκαν κατοπινά. «Η ΠΡΟΟΔΟΣ» καταβάλλει πάντα κάθε προσπάθεια για την επιτυχή, ευπρεπή και θεαματική οργάνωση και διεξαγωγή του Πανηγυριού, τηρώντας τη παράδοση, το τοπικό χρώμα και το θρησκευτικό περιεχόμενό του, προσαρμοσμένο στις σύγχρονες απαιτήσεις της τουριστικής προβολής και σκοπιμότητας. Ιδιαίτερα μεριμνεί για την ευπρεπή εμφάνιση και επισκευή των δύο εξωκλησιών του Αγίου Χαραλάμπους τόσο στη τοποθεσία «Ταύρος» (που χτίστηκε από το «Μεγάλο Ισνάφι» αμέσως μετά το περιστατικό του Μαλομύτη και ανακαινισμένο τακτικά βάσταξε ως το 1922, οπότε καταστράφηκε από πυρκαγιά και ξαναχτίστηκε από θεμελίου), όσο και στην τοποθεσία «Σταλός» (όπου διοργανώνονται οι ιππικοί αγώνες). Επιπρόσθετα καταβάλλει κάθε προσπάθεια από πλευράς οργάνωσης των παραδοσιακών ιππικών αγώνων και εγκαταστάσεων που εξυπηρετούν τους πανηγυριστές και τους επισκέπτες.

Το Τελετουργικό του Πανηγυριού

Το Πανηγύρι του «ΤΑΥΡΟΥ» γίνεται στη μνήμη του θαυματουργού Αγίου Χαραλάμπους και διεξάγεται στη γνωστή μαγευτική τοποθεσία του «ΤΑΥΡΟΥ» και στην Αγία Παρασκευή, από τον φορέα που το καθιέρωσε εδώ και πάνω από 200 χρόνια (αρχικά το «Μεγάλο Ισνάφι» και μεταγενέστερα το Γεωργικό Σωματείο «Η ΠΡΟΟΔΟΣ») με αναλλοίωτες τις συνήθειες, τα έθιμα, το χρώμα και τη φλόγα που δίδαξε η παράδοση, γενιά προς γενιά.

Η πρώτη φάση που πανηγυριού αρχίζει από την Παρασκευή. Ο ταύρος στολίζεται  με λουλουδένιο στεφάνι στο λαιμό και του χρυσώνονται τα κέρατα. Κρεμούν και στο μέτωπό του επιγραφή με το όνομα του δωρητού (κουλπαντζή). Ο ταύρος που πρόκειται να θυσιαστεί περιφέρεται με τους ήχους λαϊκής μουσικής στους δρόμους της Αγίας Παρασκευής, ενώ προπορεύεται το λάβαρο του Αγίου Χαραλάμπους. Τα μέλη του Συμβουλίου γυρίζουν τους δίσκους, όπου ρίχνονται τ’ αφιερώματα, και με ένα ασημένιο μπουχούρι (μυροδοχείο που καταλήγει σε στενό επιμήκη λαιμό, διάτρητο, για να φεύγει με ορμή το αρωματικό νερό) με ροδόσταμο ραντίζουν τον κόσμο και εύχονται υγεία και χαρά ενώ οι κάτοικοι ακουμπούν με το χέρι τον ταύρο.

Την επόμενη μέρα, το Σάββατο, οι πανηγυριώτες φέρνουν γύρω την αγορά, καβάλα πάνω σε λαμπροστολισμένα άλογα. Το θέαμα είναι ξεχωριστό. Το παλιό έθιμο σε όλη τη μεγαλοπρέπειά του, κάνει το πανηγύρι με το δικό του χρώμα και την ιδιομορφία του να διαφέρει δηλώνοντας ολοφάνερα τη μοναδικότητα του. Στη συνέχεια οι καβαλάρηδες αναχωρούν για την τοποθεσία «Ταύρος». Αξίζει να παραβρεθεί ο επισκέπτης τόσο στην αναχώρηση από την Αγία Παρασκευή, όσο και στην άφιξη των εφίππων στο εξωκκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους όπου το γλέντι συνεχίζεται με μουσική. Καθ όλη τη διάρκεια της νύχτας γίνεται η παρασκευή του παραδοσιακού φαγητού «κισκέτς», το οποίο και μοιράζεται το πρωί της Κυριακής στους προσκηνυτές, αφού πρώτα ευλογηθεί από τον ιερέα που θα χοροστατήσει στη Θεία Λειτουργία. Το «κισκέτς» πρόκειται για ένα παλιό, αρχοντικό και νοστιμότατο φαγητό που μπορεί να παρασκευαστεί σε μεγάλες ποσότητες. Στην Αγία Παρασκευή, κατά συνήθεια, προσφέρεται στα τραπέζια των αρραβώνων ως έδεσμα. Κατά παράδοση είναι το φαγητό που παρασκευάζεται απ’ το θυσιαζόμενο στο πανηγύρι του Ταύρου ζώο. Η κατασκευή του απαιτεί πολύ κόπο και χρόνο. Κατά βάση αποτελείται από κρέας, λίπος, σιτάρι και κρεμμύδια.

Το απόγευμα της Κυριακής μετά τη γραφική και τελετουργική άφιξη των εφίππων πανηγυριστών από τον Ταύρο διεξάγονται οι αυθεντικοί παραδοσιακοί ιππικοί αγώνες στη θέση «ΣΤΑΛΟΣ», που βρίσκεται στη βορειοανατολική έξοδο της κωμόπολης μας, με μεγάλα και σημαντικά έπαθλα για τα άλογα που διακρίνονται και για τους αναβάτες τους. Μετά τους ιππικούς αγώνες ακολουθεί γλέντι σε όλα τα καφενεία του χωριού με παρέες πανηγυριστών και επισκεπτών.

Το ίδιο γλέντι σε μεγαλύτερη έκταση και με συμμετοχή σχεδόν όλων των κατοίκων του χωριού, τα ονομαστά «ΧΑΡΛΑΜΕΛΙΑ», γίνεται και τη Δευτέρα το βράδυ με μεγάλο αριθμό λαϊκών συγκροτημάτων, που έρχονται από όλο το νησί. Η διασκέδαση διαρκεί μέχρι τις πρωϊνές ώρες της Τρίτης. Μάλιστα στο χορό τηρείται σειρά προτεραιότητας για κάθε παρέα ώστε να μην γίνονται παρεξηγήσεις.

Το Θαύμα του Ταύρου

Το Θαύμα του Ταύρου περιγράφει με χαρακτηριστικό τρόπο ο Χριστόφας Δ. Χατζηγιάννης στο φυλλάδιο που εκδόθηκε με τίτλο «Το Πανηγύρι του Ταύρου Αγίας Παρασκευής Λέσβου Θρύλοι – Ιστορία – Περιγραφή«.

«…Ανατολικά της Αγίας Παρασκευής απλώνεται το μεγάλο πευκοδάσος, το «Τσαμλίκι». Εκτείνεται πολύ, μέχρι το Μπαλτζίκι, τον Κυδώνα. Στο βορειοανατολικό τμήμα το Τσαμλικιού, που οι αρχαίοι το έλεγαν Μακιστο, στην πλαγιά του βουνού Ταύρος, χωμένο μέσα στα πεύκα,πάνω από μία πηγή, είναι το ξωκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους. Ανάμεσα στα ξέφωτα των πευκόκλαδων, βιγλίζει τη θάλασσα της Ανατολής και τις ακτές της Μικρασίας. Στις αρχές του 19ου αιώνα το ξωκλήσι ήταν χάλασμα. Μια μάντρα με ξερολιθιά. Δεν το λειτουργού κανείς, γιατί οι Μπαλτζικιώτες Τούρκοι ήταν φοβεροί. Εκεί είχε το λημέρι του ένας Καπιώτης Τούρκος νταής, που λυμαινόταν την περιοχή. Οι Αγιαπαρασκευώτες τόξεραν. Εδώ έγινε το θαύμα που στάθηκε η αφορμή του πανηγυριού του Ταύρου, σύμφωνα με την πιο έγκυρη παράδοση.

Τότε, λοιπόν, ένας Αγιοπαρασκευώτης ζευγάς, που λεγόταν Μαλομύτης, έχασε το ταυρί του. Πήρε το δρόμο αναζητώντας τα ίχνη του, που έπεφταν στο Τσαμλίκι. ώρες πλανιόταν εκεί κι άθελά του πάτησε την απάτητη από πόδι Χριστιανικό περιοχή του Ταύρου. Αλλά ταυρί δεν φαινόταν. Απελπισμένος, μουσκίδι στον ιδρώτα, ανέβηκε σε ένα ξέφωτο να θωρήσει τα γύρω. Και …να σου παρουσιάζεται μπρος του ένας καλόγερος ψηλός, ξερακιανός, με άσπρη γενειάδα. «Το ταυρί σου θα το βρεις εκεί» του λέει και του δείχνει πιο πέρα, κατά τον μαντρότοιχο, που ήταν το ξωκλήσι. Γυρίζει ο Μαλομύτης, να τον ρωτήσει ποιος είναι και πούθε έρχεται. Ο καλόγερος άφαντος… Του φωνάζει και τον καλεί… Τίποτα. Κάνει τότε το σημείο του Σταυρού και τραβά κατά τη μάντρα. Είδε το ξωκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους και κατάλαβε πως ο καλόγερος ήταν οπτασία θεϊκή, ήταν ο Άγιος… Φρίκη και ρίγος τον κατέλαβε, πέφτει γονατιστός και προσκυνά τη Χάρη του. Κοιτάζει τριγύρω. Ερημιά! Ταυρί πουθενά. Ο Μαλομύτης γαλήνεψε κι έκανε κατά τη πηγή, δυο βήματα πιο κάτω, να ξεπλύνει τον ιδρώτα και να δροσίσει το στόμα του. Μα έτσι καθώς σκύβει στην πηγή, παίρνει η ματιά του καταντίκρυ, πιο πίσω από το ξωκλήσι τον Τούρκο νταή, το λήσταρχο της περιοχής, αγριάνθρωπο, με τη κουμπούρα στο χέρι. Κι ο Τούρκος, καθώς ανταμώθηκαν οι ματιές τους, έσυρε φωνή «Έλα δω, ρε γκιαούρη…». Ο Μαλομύτης τρομαγμένος, με ξερό λαρύγγι, πλησίασε. «Τι γυρεύεις εδώ», του κάνει ο Τούρκος. Το και το αφέντι, του απαντά και του λέγει για το χαμένο ταυρί. «Το ταυρί σου το ‘χω γω, κι έλα να στο δώσω, κι έχε χάρη σ’ αυτόν τον Άγιο προσκυνάς καημένε… Τρεις φορές σ’ έβαλα σημάδι, όταν ήσουν γονατιστός στο μαντρί, μα και τις τρεις σ’ έχανα από μπρος μου την ώρα που ‘ταν να σου ρίξω. Σ’ έκρυβε αυτός ο Άγιός σου… Πάρε λοιπόν το ταυρί και σύρε στο χωριό σου. Μα να ξανάρθεις να γιορτάσεις εδώ τον Άγιο που σε γλύτωσε…».

http://www.gsproodos.gr/

les