Ελαιοτριβεία, το "σκάνδαλο" της Λέσβου από το 2009: 81.500 κυβικά μέτρα αποβλήτων
Χρόνος ανάγνωσης :
2'Σε καθεστώς παρανομίας λειτουργεί η πλειονότητα των ελαιοτριβείων της Λέσβου. Μόλις 4 από τα 56 διαθέτουν κανονική άδεια λειτουργίας, ενώ τα υπόλοιπα λαμβάνουν ολιγόμηνες παρατάσεις, καθώς πετούν τα απόβλητά τους σε ρέματα ή στη θάλασσα. Σοβαρές ευθύνες προκύπτουν για τους αιρετούς που έδιναν παρανόμως επί μια δεκαετία τις «προσωρινές» άδειες, αγνοώντας τη ρύπανση που προκαλείται στο νησί. Η ίδια κατάσταση επαναλαμβάνεται σε κάθε γωνιά της χώρας.
Η Λέσβος είναι μια από τις μεγαλύτερες ελαιοπαραγωγικές περιοχές. Στο νησί υπάρχουν 82 ελαιοτριβεία -εκ των οποίων λειτουργούν τα 56- και 3 πυρηνελαιουργεία, ο τρόπος λειτουργίας των οποίων ελέγχθηκε τον Δεκέμβριο του 2014 από τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος (τμήμα Β. Ελλάδας). Οπως προκύπτει από την έκθεσή τους:
• Η πλειονότητα των ελαιοτριβείων της Λέσβου λειτουργούν τουλάχιστον από το 2006 έως σήμερα χωρίς οριστική άδεια λειτουργίας κατά παράβαση της νομοθεσίας.
• Από το 2006 έως το 2010 με απόφαση νομάρχη και από το 2011 έως το 2014 με απόφαση του περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου ή του αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του περιφερειακού συμβουλίου λάμβαναν κάθε χρόνο «προσωρινή» άδεια λειτουργίας, συνήθως 6μηνης διάρκειας. Οι άδειες εκδίδονταν παρά την αρνητική εισήγηση της αρχής που είναι αρμόδια για την αδειοδότησή τους, γιατί οι ιδιοκτήτες των εγκαταστάσεων δεν είχαν, ως οφείλουν, εγκαταστάσεις επεξεργασίας και διάθεσης υγρών αποβλήτων. Μάλιστα τα έτη 2008-2010 ο νομάρχης είχε εκδώσει παράνομα και χωρίς να έχει σχετική αρμοδιότητα, αποφάσεις με τις οποίες εξαιρούσε τα ελαιοτριβεία από την υποχρέωση να τηρούν τα όρια διάθεσης των υγρών αποβλήτων.
• Το ένα από τα τρία πυρηνελαιουργεία θα έπρεπε να έχει κλείσει λόγω πλήθους παραβάσεων, αλλά «καλύπτεται» από την Περιφέρεια.
«Με τις αποφάσεις του νομάρχη, όσο και του περιφερειάρχη επιτρεπόταν η διάθεση ακατάλληλων υγρών αποβλήτων σε φυσικούς αποδέκτες (ρέματα, θάλασσα). Η τακτική αυτή εξυπηρετούσε τους ιδιοκτήτες των ελαιοτριβείων, απαλλάσσοντάς τους από την υποχρέωση συμμόρφωσης με τις διατάξεις για την προστασία του περιβάλλοντος» αναφέρουν οι Επιθεωρητές. Να σημειωθεί ότι οι ελαιοπαραγωγοί της Λέσβου λαμβάνουν ετησίως 2,5-3 εκατ. ευρώ επιδοτήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ), με την προϋπόθεση ότι η επεξεργασία του καρπού θα γίνεται σε αδειοδοτημένο ελαιοτριβείο.
Η έκταση της ρύπανσης δεν θα πρέπει να υποτιμάται. Υπολογίζεται ότι σε ρέματα της Λέσβου ή στη θάλασσα κατέληξαν μόνο από το 2009 έως το 2013 από 24.500 έως 81.500 κυβικά μέτρα αποβλήτων. Οι δε υπερβάσεις των ορίων στις δειγματοληψίες των Επιθεωρητών είναι τεράστιες (για παράδειγμα το COD- χημικά απαιτούμενο οξυγόνο για την πλήρη οξείδωση της οργανικής ύλης, κυμαίνεται από 62.000-104.000mg/l με όριο τα 125 mg/l και το BOD- βιοχημικά απαιτούμενο οξυγόνο για τη βιοχημική οξείδωση της οργανικής ύλης, μεταξύ 8.000- 33.000 mg/l με όριο τα 25 mg/l). Η έκθεση των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο και προωθήθηκε στον εισαγγελέα και στον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρο Ρακιντζή. Ο οποίος με τη σειρά του ζήτησε εξηγήσεις από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου για τις παραλείψεις και παρατυπίες της τελευταίας δεκαετίας.
Πάντως το πρόβλημα της παράνομης διάθεσης των αποβλήτων των ελαιουργείων είναι κοινό σε όλη τη χώρα, με τις επιχειρήσεις να λειτουργούν στο ίδιο ημιπαράνομο καθεστώς με την ανοχή των Αρχών.
εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ / ρεπορτάζ Γ. ΛΙΑΛΟΣ
