Υπογράφτηκε το «Σύμφωνο των Νησιών» - Ο ρόλος των νησιωτικών αρχών στον αειφόρο ενεργειακό σχεδιασμό
Το «Σύμφωνο των Νησιών» (ISLE-PACT), υπέγραψαν νησιωτικοί δήμοι της Ελλάδας, κατά τη διάρκεια συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε το Σαββατοκύριακο στην Ερμούπολη της Σύρου.
Το «Σύμφωνο των Νησιών» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά, πριν από έναν χρόνο, στις Βρυξέλλες, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Αειφόρου Ανάπτυξης 2010 (22-26 Μαρτίου 2010). Στην πρώτη φάση του έργου συμμετέχουν 12 ομάδες ευρωπαϊκών νησιών, που συνολικά αντιπροσωπεύουν πάνω από 50 νησιά.
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, 15 νησιωτικοί δήμοι υπέγραψαν το Σύμφωνο. Πρόκειται για τους δήμους: Άνδρου, Αμοργού, Αίγινας, Σύρου, Μυκόνου, Νάξου, Κιμώλου, Σίκινου, Σίφνου, Λέσβου, Θήρας, Ίου, Λήμνου, Σκύρου και Μήλου, ενώ κατ’ αρχήν αποδέχτηκαν το Σύμφωνο και οι Περιφέρειες Νοτίου και Βορείου Αιγαίου, οι οποίες όμως θα πρέπει να λάβουν την τελική έγκριση από το Περιφερειακό Συμβούλιο.
Περίπου το 3,5% των Ευρωπαίων πολιτών ζουν σε νησιά κι αυτό το ποσοστό αυξάνεται σημαντικά κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου, επιβαρύνοντας έτσι τα οικοσυστήματα, τις μεταφορές, την ενεργειακή υποδομή και τις απαιτήσεις των νησιών.
Η εισαγωγή αειφορικών συστημάτων ενέργειας και μεταφορών στις κοινότητες των νησιών θα εξυπηρετήσει τρεις βασικού στόχους.
Συγκεκριμένα, θα συμβάλλει σημαντικά στην επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων αειφόρου ενέργειας, για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά τουλάχιστον 20% και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας κατά τουλάχιστον 20% μέχρι το 2020 (στόχος 20-20-20).
Θα προστατεύσει τα οικοσυστήματα των νησιών, αυξάνοντας την ενεργειακή και υδατική τους ανεξαρτησία και θα ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη, θα συμβάλλει στη δημιουργία θέσεων εργασίας και θα αναστρέψει τη μείωση του τοπικού πληθυσμού.
Το Σύμφωνο των Νησιών είναι ένα δεσμευτικό κείμενο, με το οποίο οι νησιωτικές τοπικές αρχές αναλαμβάνουν την πολιτική δέσμευση να πραγματοποιήσουν τους στόχους του έργου.
Όπως εξήγησε ο εισηγητής του έργου Πάνος Κορογιαννάκης, το Σύμφωνο των Νησιών θα «τρέχει» παράλληλα με το Σύμφωνο των Δημάρχων, το οποίο είναι μια εθελοντική πρωτοβουλία στην οποία οι δήμοι που συμμετέχουν έχουν δεσμευτεί για την παραγωγή σχεδίων και δράσεων για την υπέρβαση του στόχου 20-20-20. Η διαφορά των δύο συμφώνων, διευκρίνισε ο κ. Κορογιαννάκης έγκειται ότι στο Σύμφωνο των Νησιών, υπάρχει η συμβατική υποχρέωση παρουσίασης τριών έργων ανά εταίρο και η εξεύρεση πόρων χρηματοδότησης αυτών.
«Δεν θα προτείνουμε απλώς μελέτες, που θα μπαίνουν και θα παραμένουν στο συρτάρι κάποιου συμβούλου. Θα προτείνουμε συγκεκριμένα έργα αειφορίας και τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την υλοποίησή τους», τόνισε.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 4 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3 εκατ. ευρώ προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το 1 εκατ. ευρώ από τους 12 εταίρους του έργου από: Σκωτία, Αζόρες, Βαλεαρίδες νήσους, Κύπρο, νησιά του Αιγαίου, Κρήτη, Σουηδία, Κανάριους νήσους, Μάλτα, Σαρδηνία, Δανία και Μαδέρα.
Στις 12 Απριλίου, θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες συνάντηση εκπροσώπων των νησιών και των νησιωτικών περιοχών που έχουν κατ’ αρχήν αποδεχθεί το Σύμφωνο με τους κοινοτικούς επιτελείς.
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου ο γενικός διευθυντής του ενεργειακού γραφείου Ίου - Αιγαίου, Ηλίας Ευθυμιόπουλος, τόνισε ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές στις δομές, επισημαίνοντας πως «η σκυτάλη να περάσει σε τοπικό επίπεδο για ανάπτυξη και να μην περιμένουμε τα πάντα από κράτος».
Ο γενικός γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Δημήτρης Χαλκιώτης, είπε ότι σύντομα θα δημιουργηθεί «Συμβούλιο Νησιωτικής Πολιτικής», ενώ τόνισε πως το Υπουργείο Θαλάσσιων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας προωθεί σχέδιο νόμου, σύμφωνα με το οποίο όλα τα νομοσχέδια, απ’ όλα τα Υπουργεία θα περνάνε και από αυτό, ώστε η Ελλάδα να υιοθετεί πολιτικές που να ευνοούν τα νησιά.
Η γενική γραμματέας της Διάσκεψης των Παράκτιων Περιφερειακών Περιοχών (CPMR) Ελένη Μαριάνου, αναφέρθηκε στην πολιτική συνοχής και τη στρατηγική για το 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ωστόσο, η κ. Μαριάνου τόνισε ότι πολλά κράτη - μέλη και κυρίως αυτά που χρηματοδοτούν τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό προωθούν μια νέα ρύθμιση στον υπό κατάρτιση προϋπολογισμό, σύμφωνα με την οποία τα κράτη μέλη που δεν πετυχαίνουν τους δείκτες σύγκλισης θα πρέπει να επιστρέφουν τα χρήματα που λαμβάνουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όπως είπε η γενική γραμματέας της CPMR, αυτό ίσχυε μέχρι σήμερα σε ορισμένες περιπτώσεις και τα χρήματα επιστρέφονταν από το κράτος που θα κατάφερνε να επιτύχει τους στόχους του Συμφώνου Σταθερότητας, «τώρα, όμως, τα χρήματα θα επιστρέφονται από τον τελικό αποδέκτη. Δηλαδή αν μια περιφέρεια χρηματοδοτηθεί για να αναπτύξει μία δράση, αλλά το κράτος δεν καταφέρει να πιάσει τους δείκτες του Συμφώνου Σταθερότητα, τότε η περιφέρεια θα πρέπει να επιστρέψει τα χρήματα του έργου, άσχετα αν η ίδια εκπλήρωσε τις συμβατικές της υποχρεώσεις», εξήγησε.
Αυτό σύμφωνα με την κ. Μαριάνου, είναι μία «θηλιά για τα μέλη - κράτη της περιφέρειας», επισημαίνοντας ότι γίνονται προσπάθειες από την CPMR, ώστε ο όρος αυτός να μην άμεσα εκτελεστός. Πάντως η ίδια εξέφρασε την άποψη ότι τα κράτη- μέλη του «τροφοδοτούν» τον προϋπολογισμό σίγουρα θα απαιτήσουν να μπει ένας τέτοιος όρος.
«Τα χρήματα θα δίνονται πλέον με προϋποθέσεις, για την πολιτική συνοχή. Θα υπάρχουν στόχοι και έλεγχος κατά πόσο αυτοί επιτυγχάνονται», τόνισε και πρόσθεσε: «Εμείς στην επιτροπή λέμε ότι να μην ζητηθούν τα χρήματα από τις περιοχές αν το κράτος δεν πιάσει το στόχο, αλλά από το μέλος- κράτος» .
Το συνέδριο χαιρέτισε και ο υφυπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Παναγιώτης Ρήγας, ο οποίος αναφέρθηκε στο πρόγραμμα του ευρωπαϊκού οικονομικού χώρου, που «τρέχει» έως το2014, συνολικού ύψους 74 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 11,5 εκατ. ευρώ θα δοθούν, όπως είπε, για την ενέργεια και κυρίως για τις ΑΠΕ.
Όπως τόνισε ο κ. Ρήγας μέχρι τέλος Απριλίου το έργο θα δημοσιοποιηθεί και μέχρι τέλος του χρόνου θα αρχίσει η υλοποίησή του.
«Χάσαμε αρκετό έδαφος, χρειάζεται οι ενέργειές μας να είναι στοχευμένες και με πλήρη διαφάνεια», τόνισε.www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
