Χίος, Λέσβος και η εκκλησιαστική γλυπτική στο Αιγαίο 16ος-20ός αι.
Το Αιγαίο, η ελληνική θάλασσα ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ανατολή, με τα μικρά και μεγάλα νησιά του, συγκεντρώνει έναν δικό του πολιτισμό, μια πολιτισμική προσφορά ανεκτίμητη, έξι χιλιάδων χρόνων. Ωστόσο, η συμβολή του στην καλλιτεχνική δημιουργία σε διάφορους τομείς των νεότερων χρόνων είναι λιγότερο γνωστή και δεν έχει ερευνηθεί πάντα διεξοδικά. Η εκκλησιαστική τέχνη, ανάμεσα στην αρχιτεκτονική εφαρμογή, την καλλιτεχνική δημιουργία και τη λατρεία, έχει να παρουσιάσει εξαιρετικά δείγματα σε μάρμαρο, ξύλο, αλλά και γύψο, έργα ουσιαστικά άγνωστα και απρόσιτα στους ερευνητές και στο ευρύτερο κοινό. Αυτόν τον χώρο της εκκλησιαστικής τέχνης έρχεται να καλύψει η εκτεταμένη έρευνα των καθηγητών του ΑΠΘ Αλεξάνδρας Γουλάκη-Βουτυρά και Γιώργου Καραδέδου. Η συστηματική μελέτη και αποτύπωση των μνημείων εκκλησιαστικής μαρμαρογλυπτικής ξεκίνησε το 1990 αρχικά στα νησιά των Κυκλάδων κατά τον 16ο ως τον 20ό αιώνα από ερευνητική ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επικεφαλής τους Αλεξάνδρα-Γουλάκη Βουτυρά, αρχαιολόγο, ιστορικό της τέχνης και Γιώργο Καραδέδο, αρχιτέκτονα, αναστυλωτή. Στην ομάδα συμμετείχαν ο καθηγητής Γιώργος Λάββας, καθώς και μεταπτυχιακοί φοιτητές, νέοι αρχιτέκτονες και αρχαιολόγοι. Το υλικό κυρίως της Άνδρου, που σχετίζεται σχεδόν στο σύνολό του με εργαστήρια της Χίου, οδήγησε τους ερευνητές στο ΒΑ Αιγαίο, κυρίως στα νησιά Χίου και Λέσβου και η έρευνά τους περιέλαβε πλέον όχι μόνον μαρμάρινα έργα, αλλά και τις απομιμήσεις τους σε άλλο υλικό, καθώς και ξυλόγλυπτα που σχετίζονται με αντίστοιχα εργαστήρια μαρμαράδων. Έτσι, στον παρόντα τόμο συγκεντρώνονται και επαναπροσδιορίζονται ζητήματα και συμπεράσματα που παρουσιάστηκαν σε άλλες μελέτες των συγγραφέων, μέσα από το πρίσμα του πλούσιου υλικού που εντοπίστηκε στη Χίο και Λέσβο. Στα δύο νησιά ερευνήθηκαν περισσότεροι από 120 ναοί και μονές και σχολιάζονται περισσότερα από 1.800 έργα: τέμπλα, άμβωνες, θρόνοι, προσκυνητάρια κτλ. Η πλούσια σχεδιαστική και σχεδόν πλήρης φωτογραφική τεκμηρίωση των μνημείων σε ναούς της Χίου και Λέσβου (περισσότερες από 2.500 ψηφιακές φωτογραφίες στον κατάλογο) συνοδεύουν την έκδοση σε CD. Η έκδοση τελεί υπό την αιγίδα του Τμήματος Αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων. Συγγραφείς: Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά - Γιώργος Καραδέδος Αριθμός σελ.: 460 Αριθμός εικόνων: 478 (έγχρωμες και ασπρόμαυρες) Αριθμός σχεδίων αποτυπώσεων: 38 (όψη, κάτοψη τομή τέμπλων κ.ά.) CD με το φωτογραφικό υλικό 120 ναών και μονών Χίου και Λέσβου (π. 2.500 ψηφιακές φωτογραφίες) Σχήμα: 30,5Χ25 εκ. Χαρτί: 130 γρ. ISBN: 978-960-6796-20-3 Κόστος: 60,00 €