Παναγιώτης Τσακύρης : Το 2ο Φεστιβάλ Χριστιανικής Θρησκευτικής Τέχνης «Θεοδώρεια» έγινε θεσμός
Ο Παναγιώτης Τσακύρης μιλά για τα «Θεοδώρεια», το Φεστιβάλ Χριστιανικής Θρησκευτικής Τέχνης Δήμου Μυτιλήνης που διοργανώνεται για δεύτερη συνεχή χρονιά - Παρουσιάζουν οι ηθοποιοί Παναγιώτα Βλαντή και Ρένος Χαραλαμπίδης
είναι δικηγόρος και Καθηγητής Βυζαντινής Μουσικής, γεννήθηκε το 1974 στη Αρίσβη Καλλονής της Λέσβου, όπου και μεγάλωσε. Σπούδασε Θεολογία στην Αθήνα και έλαβε Πτυχίο Νομικής από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης στην Κομοτηνή.
Είναι επίσης διπλωματούχος Βυζαντινής Μουσικής αντιδήμαρχος πολιτισμού, ιδρυτής και εμπνευστής του Θρησκευτικού Φεστιβάλ που θα γίνει σε λίγες μέρες για δεύτερη χρονιά στη Μυτιλήνη. Τον βρήκαμε και τον ανακρίναμε για να μάθουμε περισσότερα για εκείνον και για το Φεστιβάλ «Θεοδώρεια».
Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι το Φεστιβάλ Χριστιανικής Θρησκευτικής Τέχνης Δήμου Μυτιλήνης 2023 «Θεοδώρεια» διοργανώνεται για δεύτερη συνεχή χρονιά από τον Δήμο Μυτιλήνης με Ιερές Ακολουθίες προς τιμήν του Πολιούχου του Νησιού Αγίου Θεοδώρου του Βυζαντίου. Οι ηθοποιοί Παναγιώτα Βλαντή και Ρένος Χαραλαμπίδης, διαβάζουν κείμενα Παπαδιαμάντη και Κόντογλου που οδηγούν στην κορύφωση του Θρησκευτικού Λόγου.
Ο Παναγιώτης Τσακύρης μίλησε στo parapolitika.gr και τον Γιάννη Ξυνόπουλο δίνοντας περισσότερες πληροφορίες για αυτό το μεγάλο και ιδιαίτερο εγχείρημα του Φεστιβάλ Χριστιανικής Θρησκευτικής Τέχνης.
Κύριε Τσακύρη ως αντιδήμαρχος πολιτισμού του δήμου Μυτιλήνης είστε ο ιδρυτής και εμπνευστής του Θρησκευτικού φεστιβάλ. Ποια ήταν η αφορμή της ίδρυσης αυτού;
H Μυτιλήνη και γενικότερα η Λέσβος είναι ένα τόπος με πλούσια και μεγάλη Θρησκευτική παράδοση. Η παράδοση αυτή αντανακλάται στα έθιμα μας αλλά και στην κουλτούρα των κατοίκων του νησιού. Ιδίως όμως αποτυπώνεται στα πολλά και όμορφα προσκυνήματα , όπως ο Ι. Ναός της Μητρόπολης Μυτιλήνης όπου φυλάσσεται αναλλοίωτο το σκήνωμα του Αγ. Θεοδώρου του Βυζαντίου, Ο Αγ. Θεράπων, η Παναγία της Αγιάσου, η Ι. Μονή όπου και η έδρα των λειψάνων των νεοφανών μαρτύρων Αγ. Ραφαήλ Νικολάου και Ειρήνης , ο Ταξιάρχης του Μανταμάδου , η Ι. Μονή Λειμώνος , η Ι. Μονή Υψηλού κι ένα σωρό άλλα. Όλο αυτό το οπλοστάσιο θα πρέπει να αξιοποιηθεί και να αναδειχτεί.
Σε προσωπικό επίπεδο πέραν της επαγγελματικής μου ενασχόλησης με τη Δικηγορία, η Βυζαντινή Μουσική και η εν γένει θρησκευτική Τέχνη αποτελεί για μένα μία μεγάλη αγάπη που υπηρετώ εδώ και τριάντα χρόνια μέσα στη μικρή κοινωνία της Λέσβου.
Έτσι καθώς ο κόσμος στις προηγούμενες εκλογές με τίμησε με την ψήφο του κι επιλέχτηκα από το Δήμαρχο ως Αντιδήμαρχος Πολιτισμού μου δόθηκε η δυνατότητα να πραγματοποιήσω ένα στόχο ζωής.
Με ποιες προκλήσεις βρεθήκατε αντιμέτωπος ώστε να εδραιώσετε το φεστιβάλ στο νησί;
Η πρώτη δυσκολία που αντιμετωπίσαμε και προσπαθούμε να ξεπεράσουμε είναι οι δυσκολίες εξωστρέφειας που μας δημιουργεί η απόσταση από την υπόλοιπη ηπειρωτική Ελλάδα ως Ακριτικό νησί. Εν τούτοις θεωρώ πως η εδραίωση των « Θεοδωρείων» ως ένας θεσμός υψηλού καλλιτεχνικού επιπέδου θα βοηθήσει στο να « καλυφθεί» αυτή η απόσταση.
Επίσης ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί η ανάδειξη από τη αξιολογότατων τοπικών καλλιτεχνικών σχημάτων που έχει το νησί αλλά και ταλέντων στον τομέα της Μουσικής και της Τέχνης και από την άλλη η επαφή με αξιόλογα καλλιτεχνικά σχήματα και ανθρώπους ανά την Ελλάδα και γιατί όχι ανά τον κόσμο ώστε να γνωρίσουν και να γνωριστούμε.
Τι έχει να προσφέρει στον θεατή αυτό το φεστιβάλ και τι ρόλο θα παίξει στο νησί αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα;
Όπως και στο παρελθόν η Λέσβος υπήρξε πρωτοπόρος σε μεγάλα πνευματικά κινήματα , έτσι και σε αυτή την περίπτωση , όσο κι αν ακούγεται υπερβολικά φιλόδοξο και ονειροπόλο, φιλοδοξώ ο τόπος μου για ακόμη μία φορά να δώσει το έναυσμα ώστε να αναδειχτεί η μεγάλη συνεισφορά της θρησκευτικότητας του ανθρώπου διαχρονικά στην Τέχνη σε όλα τα επίπεδα ξεκινώντας από τη μουσική και καταλήγοντας στη ζωγραφική, στη λογοτεχνία κλπ.
Πώς θεωρείτε ότι θα βοηθήσει το φεστιβάλ στην ανάπτυξη του νησιού στον τομέα του τουρισμού και του θρησκευτικού τουρισμού; Τι προσδοκάτε από αυτό;
Όπως προανέφερα η Λέσβος είναι ένα ένας τόπος με πολλά προσκυνήματά και Αγίους . Η ονομασία του Φεστιβάλ προέρχεται από τον πολιούχο της πόλης και του νησιού που είναι ο Κωνσταντινουπολίτης Αγιος Θεόδωρος ο Βυζάντιος. Ο χρόνος που γίνεται η εβδομάδα όπου γιορτάζεται το θαύμα του Αγίου της διάσωσης της πόλης από την πανώλη το 1836.
Πέρυσι στα εγκαίνια του θεσμού πραγματοποιήθηκε η αδελφοποίηση της Μυτιλήνης με την Ελληνική – Ρωμαίικη Κοινότητα του Νεοχωρίου της Κωνσταντινούπολης με την ευλογία και του Οικουμενικού Πατριάρχη. Μία κίνηση η οποία φιλοδοξούμε να σηματοδοτήσει την έναρξη πολιτιστικών αλλά και άλλων επαφών προς όφελος αμφοτέρων των πλευρών. Μία παράμετρος είναι ο θρησκευτικός τουρισμός.
Η Λέσβος κατέχει μία από τις πρώτες θέσεις στον θρησκευτικό τουρισμό ο οποίος τα τελευταία χρόνια επλήγη ένεκα της πανδημίας. Γι αυτό και οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ λαμβάνουν χώρα μέσα στο ωραίο περιβάλλον των προσκυνημάτων ώστε να συμβάλουμε στην εξωστρέφεια και την ανάδειξη του πλούτου και της ομορφιάς τους σε συνδυασμό πάντα με την χάρη που εκπέμπουν οι Άγιοι της Λέσβου. Ο Πολιτισμός πάντα βοηθά στην τουριστική ανάδειξη ενός τόπου γιατί είναι το μοναδικό εργαλείο ανάδειξης της ταυτότητας του. Ένα τέτοιο Φεστιβάλ δύναται να προωθήσει και το Συνεδριακό τουρισμό σχετικά με το συγκεκριμένο αντικείμενο.
Τι σας κάνει να αισιοδοξείτε σε σχέση με τον πολιτισμό;
Πως ο Πολιτισμός είναι πάνω από όλα. Πάνω από μικρότητες και στρατεύσεις.
Ο Πολιτισμός ανήκει στον παρονομαστή μίας κοινωνίας κι όχι στον αριθμητή. Αποτελεί τον καθρέφτη μίας κοινωνίας , τη βιτρίνα του. Αποτελεί την αποτύπωση του χαρακτήρα ατόμων και κοινωνιών . Ανθρώπων και λαών . Και ως εκ τούτου αποτελεί τη « γραφή» του ανθρωπίνου πνεύματος. Συνεπώς είναι αθάνατος . Όποιος λοιπόν τον υπηρετεί έχει την ευκαιρία να αφήσει κάτι στις επόμενες γενιές.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια, για τον πολιτισμό που επάξια αντιπροσωπεύετε όλα αυτά τα χρόνια;
Σκοπός μου είναι να συνεισφέρω και γω με τις δυνάμεις μου ώστε ο πανέμορφος τόπος μου η Μυτιλήνη , η Λέσβος, η τελευταία αυτή γωνία της Ελληνικής Μικρασιατικής Γης να αποτελέσει για ακόμη μία φορά τόπο αναφοράς στην κουλτούρα και το πνεύμα μέσα σε αυτό το όμορφο πολιτιστικό ψηφιδωτό της πατρίδας μας. Οι προκλήσεις είναι πολλές αλλά το νησί μας έχει ανεξάντλητο και ανεκμετάλλευτο απόθεμα σε όλα τα επίπεδα έτσι ώστε να μας δίνονται συνεχώς ευκαιρίες για κάτι καινούριο.
Λίγα λόγια για το πρόγραμμα κύριε Τσακύρη. Τι θα έχουν να επιλέξουν να δουν οι πολίτες αλλά και οι επισκέπτες του νησιού;
Το πρόγραμμά μας βασίζεται στη φιλοσοφία και στις προκλήσεις όπως σας τις περιέγραψα.
Η πρώτη μέρα 3 Μαΐου και ώρα 19:00 ξεκινά με ένα αμιγώς αφιέρωμα στη Βυζαντινή Μουσική και σε μία γνωριμία του κοινού με την κεντρική μορφή του Αγ. Θεοδώρου του Βυζαντίου. Έτσι μέσα στον Μητροπολιτικό Ναό Μυτιλήνης ενός πανέμορφου ναού όπου το Βυζάντιο συναντά την Αστική Αρχιτεκτονική κουλτούρα της Μικράς Ασίας, μπροστά στο λείψανο του Αγ. Θεοδώρου θα πραγματοποιηθεί η ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΧΟΡΩΔΙΩΝ στη Λέσβο. Ντόπιες, βυζαντινές χορωδίες θα μας χαρίσουν μία μυσταγωγία όπως την αντιλαμβάνεται η Βυζαντινή Ορθόδοξη παράδοση σε μία όμορφη σύμπραξη. Θα λάβουν μέρος: Η Βυζαντινή Χορωδία από την Αθήνα «ΑΝΤΙΦΩΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ» σε σύμπραξη με την Βυζαντινή Χορωδία Λέσβου «ΑΓΙΑ ΣΙΩΝ» υπό τη Δνση του Γιώργου Καμαριάρη. Το Αντιφωνικό μέλος αποτελεί μία χορωδία υψηλού επιπέδου αποτελούμενη κυρίως από νεά παιδιά που περνούν επάξια το μήνυμα της ομορφιάς της Βυζαντινής Μουσικής στους νέους ανθρώπους.
Η Χορωδία του Συλλόγου ιεροψαλτών Χίου υπό τη Δνση του Βασιαλίου Χαμέτη καθώς επιθυμούμε να έρθουμε κοντά και να αναδειχτούν και τα νησιά του Β. Αιγαίου.
Η χορωδία της Μητροπόλεως Μυτιλήνης Αγ. Θεόδωρος ο Βυζάντιος υπό τη Δνση του π. Ευστρατίου Γιουσμά
Ταυτόχρονα από έναν εξέχοντα Μυτιληνιό Ιστορικό και Θεολόγο, τον Αθανάσιο Καλαμάτα θα γίνουμε κοινωνοί της «Συμβολής των Νεομαρτύρων στη συνείδηση του Γένους».
Στις 4 Μαΐου και ώρα 19:00 η Ανατολή συναντά τη Δύση μέσα στον «Παρθενώνα» της πόλεως της Μυτιλήνης τον Αγιο Θεράποντα. Τον εμβληματικότερο ναό και σήμα κατατεθέν της πόλης και του νησιού όπου επί 100 έτη οι Μικρασιάτες πρόσφυγες πάντρεψαν την Αρχιτεκτονική ομορφιά της Ανατολής και την Δύσης .
Μέσα από μία πρωτότυπη συναυλία, πρωτοψάλτες του νησιού με συνεισφορά και ιστορία, καθώς και παιδική Βυζαντινή Χορωδία της Αγίας Σιών μία από τις λίγες στον Ελλαδικό χώρο, στέλνουν τη Βυζαντινή Μουσική να συναντηθεί με τους «Επτά Λόγους του Ιησού στο Σταυρό του Γιόζεφ Χάυντν και την Ανάβαση προς το Όρος του Pietro Mascagni και άλλα θρησκευτικά Έργα Ευρωπαίων μουσουργών, τα οποία αποδίδουν ορχήστρα εγχόρδων δωματίου υπό τη Δνση του Θεόδωρου Λεμπέση με τη σύμπραξη του Ευρωπαϊκού φωνητικού συνόλου της Μυτιλήνης «Αnimato». Μίας πολλά υποσχόμενης χορωδίας της Μυτιλήνης υπό τη δνση του Μυτιληνιού Μουσικού Δημητρίου Χατζηγιανάκη.
Τη μουσική πλαισιώνει ο λόγος των Παπαδιαμάντη και Κόντογλου από τους ηθοποιούς Παναγιώτα Βλαντή και Ρένο Χαραλαμπίδη.
Στις 5 Μαΐου και ώρα 18:30 στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης , έναν πανέμορφο ναό του πολιτισμού και από τα ωραιότερα θέατρα της Ελλαδικής Περιφέρειας θα πραγματοποιηθεί η κεντρική εκδήλωση των Θεοδωρείων. Πάντοτε στην κεντρική και τελευταία εκδήλωση θελήσαμε να τιμάμε μία προσωπικότητα στο χώρο της Εκκλησίας αλλά και σχετική με το θεσμό. Έτσι πέρσι τιμήθηκε η πατρίδα του Αγ. Θεοδώρου, πολιούχου της Μυτιλήνης, η Κωνσταντινούπολη, στο πρόσωπο του Οικουμενικού μας Πατριάρχη στον οποίο ανήκει πνευματικά η Λέσβος καθώς και η Κοινότητα του Νεοχωρίου του Βοσπόρου του χωριού καταγωγής του Αγ. Θεοδώρου.
Φέτος τιμάμε τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο μία προσωπικότητα η οποία έχει βοηθήσει και αγαπά ν τόπο μας.
Στην κεντρική εκδήλωση θα μάθει ο κόσμος για πρώτη φορά για τη ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΛΕΣΒΟ από τον προϊστάμενο της Εφορίας Αρχαιοτήτων κ. Τριανταφυλλίδη ενώ η τελευταία μέρα πάντοτε σκεφτήκαμε να την αφιερώνουμε στην Ελληνική μουσική μέσα από το διάβα των αιώνων . Έτσι θα γίνει ένα αφιέρωμα από το « Βυζάντιο στην Ελληνική Μουσική» με τη μοναδική στο είδος της παγκοσμίως , αυτό της μελέτης της Ελληνικής μεσαιωνικής Μουσικής σε σχέση με την Ελληνική παράδοση, ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΡΟΜΑΝΑ του Μανώλη Καρπάθιου με το μεγάλο ερμηνευτή της ψαλτικής Τέχνης και Παραδοσιακής Μουσικής , Άρχοντα Μαίστορα της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Κωνσταντινουπολίτη Γρηγόρη Νταραβάνογλου. Για ακόμη μία φορά θα συμπράξει τοπικό σχήμα, και συγκεκριμένα η πολλά υποσχόμενη στο χώρο Βυζαντινή χορωδία και χορωδία Παραδοσιακής Μουσικής ΑΓΙΑ ΣΙΩΝ, το όνομα της οποίας είναι αφιερωμένο στην Παναγία της Αγιάσου.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να εκφράσω το μεγάλο μου ευχαριστώ στο Μητροπολίτη Μυτιλήνης ενός φωτισμένου και προοδευτικού Ιεράρχη χωρίς την ευλογία του οποίου και τη σύμπραξη δε θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί αυτός ο στόχος.
Στην οργάνωση όμως συμπράττει ενεργά και η Εφορία Αρχαιοτήτων Λέσβου, με όλο το συμβολισμό που αυτό εκπέμπει. Επίσης να ευχαριστήσω τους χορηγούς όπως τη Γ. Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και τη Περιφέρεια Β. Αιγαίου. Τέλος να σας ευχαριστήσω για τη φιλοξενία και το βήμα που μου δώσατε ώστε να μιλήσω για αυτή την προσπάθεια εξωστρέφειας που καταβάλουμε για το όμορφό μας νησί.
