Γράφει η Χαρά Ζήκα *
Τα Χριστούγεννα έχουν πάντα κάτι μαγικό. Έχουν χρώμα, γεύση και μυρωδιά από παραμύθι, από ξωτικά, από έναν καλοκάγαθο γεράκο που διασχίζει τον ουρανό με τους ταράνδους του και μοιράζει δώρα σε όλα τα παιδιά του κόσμου μέσα σε μια νύχτα. Πολύχρωμα λαμπιόνα αναβοσβήνουν, λαμπερά στολίδια και γλυκά παντού, μουσική, κάλαντα και αίσθημα αφθονίας. Είναι σαν να ρίχνει κάποιο ξωτικό αγαπόσκονη και όλοι είναι πιο χαρούμενοι και αγαπημένοι.
Κάπως έτσι βλέπαμε τα Χριστούγεννα ως παιδιά. Ως ενήλικες, μάλλον περιμένουμε αυτές τις γιορτινές μέρες για να χαλαρώσουμε λίγο από τις υποχρεώσεις της καθημερινότητας, είναι μια ευκαιρία να συναντήσουμε μέλη της οικογένειας, να υπερκαταναλώσουμε φαγητό, ποτό και χρήματα. Οι γονείς πιέζονται να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες των παιδιών, τα οποία φτιάχνουν λίστες με δώρα. Άλλοι περιμένουν τη λαμπερή ατμόσφαιρα του σπιτικού τους να λειτουργήσει αγχολυτικά για να ανέβει λίγο η ψυχολογία τους. Ωστόσο είναι βέβαιο πως η ματιά όλων γλυκαίνει μέσα στα χρώματα και τις γιορτινές μυρωδιές, έστω για λίγο, όσο διαρκούν αυτές οι γιορτινές μέρες.
Μόλις περάσει αυτή η γιορτινή ατμόσφαιρα, η ρουτίνα και η καθημερινότητα επανέρχονται στα προηγούμενα επίπεδα και μπαίνουμε στον αυτόματο πιλότο. Έρχεται πάλι στη ζωή μας η συναισθηματική στειρότητα. Έχει, λοιπόν, η αγάπη ημερομηνία λήξεως; Στον κόσμο των ανθρώπων ναι, γιατί δεν μαθαίνουμε να αγαπάμε. Πολύ εύστοχα το περιγράφουν αυτό διάφορα χριστουγεννιάτικα παραμύθια. Για παράδειγμα, ο C. Dickens (1843) διηγείται την ιστορία του Εμπενίζερ Σκρουτζ, ενός ηλικιωμένου άντρα, ο οποίος την παραμονή των Χριστουγέννων δέχεται επίσκεψη κάποιων φαντασμάτων κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μετατραπεί από δυστυχισμένος τσιφούτης σε έναν ευγενικό άνθρωπο, έτοιμο να μοιράσει χαρά και να απολαύσει το πνεύμα των Χριστουγέννων.
Ποιος δεν συγκινήθηκε με «Το κοριτσάκι με τα σπίρτα» του Hans Christian Andersen (1845) που μιλάει για τα ολοζώντανα όνειρα και τις ελπίδες ενός ετοιμοθάνατου παιδιού! Ένα μικρό κορίτσι προσπαθούσε να πουλήσει σπίρτα στον χιονισμένο δρόμο, κάθισε στο παγωμένο πεζοδρόμιο και σε μια προσπάθεια να ζεσταθεί άναψε ένα ένα τα σπίρτα βλέποντας διάφορα οράματα. Η μικρή ξεψύχησε στη μέση του δρόμου και η νεκρή γιαγιά της, ο μόνος άνθρωπος που τη φρόντισε και την αγάπησε, την οδήγησε στον Παράδεισο. Την άλλη μέρα οι περαστικοί κοίταζαν με θλίψη το νεκρό παιδί για το οποίο μέχρι τότε καμία συμπόνια δεν είχαν δείξει.
Κάτι ανάλογο έγραψε ο δικός μας δημιουργός παραμυθιών, ο Ευγένιος Τριβιζάς το 2007. Στο παραμύθι «Ένα δέντρο μια φορά» αναφέρεται σε ένα παιδί που δεν γνώρισε ποτέ τη θαλπωρή του ζεστού σπιτιού, τη ζεστασιά της αγκαλιάς. Αναφέρεται και σε ένα δέντρο παραμελημένο, το οποίο είχε παραμείνει καχεκτικό και μαραζωμένο. Οι περαστικοί τού πετούσαν αποτσίγαρα, λερωμένα χαρτομάντιλα και άλλοι φτύνανε στο χωμάτινο τετραγωνάκι γύρω από τη ρίζα του. Μάλιστα, οι μηχανικοί αποφάσισαν να το κόψουν για να πλατύνουν τον δρόμο. Το παιδί δεν το φρόντιζε κανείς. Κοιμόταν στο πάτωμα ενός πλυσταριού σε ένα εγκαταλειμμένο κτίριο. Βρίσκονταν σε απόγνωση και τα μάτια του είχαν γεμίσει θλίψη διότι το εγκαταλειμμένο σπίτι όπου έμενε θα κατεδαφιζόταν. Γυρνούσε άσκοπα στους δρόμους της πόλης κοιτάζοντας τις στολισμένες βιτρίνες εκστασιασμένο. Το ενδιαφέρον του τράβηξε μια ιππήλατη άμαξα, την οποία ακολουθούσαν μολυβένια στρατιωτάκια πάνω σε άλογα στοιχισμένα στη σειρά και πίσω φαινόταν ένα εντυπωσιακό παλάτι. Καθώς περπατούσε με τα μάτια κολλημένα στις βιτρίνες έπεσε πάνω σε έναν περαστικό, γλίστρησε και χτύπησε το κεφάλι του στο πεζοδρόμιο. Όχι μόνο δεν το βοήθησε κανείς αλλά ο περαστικός το κατσάδιασε για τα καλά κι εκείνο έφυγε τρέχοντας τρομαγμένο. Έφτασε λαχανιασμένο στο παραμελημένο δέντρο και στάθηκε να πάρει μια ανάσα. Από τα φωτισμένα παράθυρα έβλεπε τα γιορτινά σαλόνια με τα στολισμένα έλατα. Άρχισε να μιλά με το δέντρο, το οποίο του ζήτησε να το στολίσει. Το αγόρι μάζεψε από τον δρόμο χρωματιστά χρυσόχαρτα και τα έκανε λαμπερές μπαλίτσες στα γυμνά κλαδιά του δέντρου. Στη συνέχεια κάθισε στη ρίζα του και το αγκάλιασε καθώς το χιόνι έπεφτε πάνω του πυκνό. Τότε το αγόρι είδε την ιππήλατη άμαξα που χάζευε στη βιτρίνα να έρχεται προς το μέρος του κι ανέβηκε πάνω της για να πάει στο παλάτι. Οι στρατιώτες έσκαψαν βαθιά, έβγαλαν το δέντρο με τις ρίζες του και το φύτεψαν σε μια πορσελάνινη γλάστρα για να είναι μαζί με το αγόρι. Ο ροδομάγουλος αμαξάς τράβηξε τα γκέμια, τα άλογα χλιμίντρισαν και όλα χάθηκαν κάπου σε μια χιονισμένη στέπα. Λένε πως ένα χριστουγεννιάτικο πρωινό βρήκαν ξεπαγιασμένο το παιδί στη ρίζα του δέντρου με ένα χαμόγελο ευτυχίας.
Αυτά τα παραμύθια απεικονίζουν ρεαλιστικά την πραγματικότητα ακόμη και σήμερα. Ο υλιστικός ευδαιμονισμός κυριαρχεί και δημιουργεί μία πραγματικότητα από αντιθετικές εικόνες. Από τη μια άνθρωποι φορτωμένοι με σακούλες και δώρα και από την άλλη άνθρωποι ρακένδυτοι να κοιμούνται σε παγκάκια μέσα στο ψύχος. Στολισμένες βιτρίνες, φωταγωγημένα σπίτια, ζαχαροπλαστεία με λαχταριστά γλυκίσματα και λίγο πιο πέρα επαίτες να ψάχνουν στα σκουπίδια για αποφάγια.
Ωστόσο, αυτά τα παραμύθια, σε ένα άλλο επίπεδο, μας προτρέπουν να φροντίσουμε το παιδί που όλοι έχουμε μέσα μας ώστε να μην ξεπαγιάσει από την παγωνιά της αδιαφορίας, της απόρριψης, της θλίψης, του θυμού και της απογοήτευσης. Τα φετινά Χριστούγεννα, πρώτα από όλα, δώσε αγάπη στο παιδί μέσα σου. Θυμήσου την πιο επώδυνη στιγμή σου ως παιδί, νιώσε ότι μπαίνεις σε μια χρονομηχανή και βρίσκεσαι εκεί, όπου υπέφερες. Αγκάλιασε τον παιδικό εαυτό σου, σκούπισε τα δάκρυά του, παρηγόρησέ τον, δώσε του το χάδι και τα λόγια που χρειάζεται, γαλήνεψέ τον. Ένα τρομαγμένο παιδί μέσα σου μόνο προβλήματα μπορεί να σου δημιουργήσει στην ενήλικη ζωή. Κάνε αυτή την τεχνική ξανά και ξανά μέχρι να δεις τον παιδικό σου εαυτό ότι είναι καλά και σου χαμογελάει. Μόνο τότε θα αγαπήσεις πραγματικά τη ζωή, θα νιώθεις ευγνωμοσύνη για όσα θεωρείς δεδομένα και θα μπορείς να προσφέρεις γενναιόδωρα. Γιατί τα πιο πολύτιμα δώρα δεν τυλίγονται σε γυαλιστερό χαρτί. Λίγη αγάπη κάνει τους κοντινούς ανθρώπους μας να λάμπουν από χαρά, τα ζωάκια μας να γουργουρίζουν ή να κουνάνε την ουρίτσα και τα φυτά μας να ανθίζουν. Η αγάπη είναι σαν την ηλιαχτίδα στη σκοτεινιά του κόσμου που φέρνει φως και χρώμα!
* Η Χαρά Ζήκα είναι Χημικός, Δρ. Φαρμακευτικής, συγγραφέας του βιβλίου «Έρωτας, Χημεία & Σεξ»-Εκδόσεις Ιανός και δημοσιογράφος. Ζει τη Μυτιλήνη και αρθρογραφεί κάθε Τετάρτη στο Lesvosnews.net στη στήλη "Η αλχημεία του έρωτα"
