«Αισθάνομαι, άρα υπάρχω»

Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου*

Συναισθήματα; Τι είναι αυτά; Ποια είναι αυτά; Υπάρχουν; Παίζουν ρόλο; Γίνεται εγώ να μην τα αισθάνομαι;

Τα παραπάνω ερωτήματα έχουν όντως τεθεί από ανθρώπους την πρώτη φορά που τους αναφέρω τον καθοριστικό ρόλο των συναισθημάτων. Σαν αυτά να μην υπάρχουν για εκείνους. Σα να μην έχουν ποτέ αντιληφθεί το πώς αισθάνονται για τα γεγονότα που συμβαίνουν γύρω τους. Πόσο κενή μπορεί να είναι μια ζωή κενή από συναίσθημα; Μια ζωή που ποτέ δεν νιώθω, αλλά μόνο κάνω πράγματα. Αυτά τα δυο, όμως, μπορούν και να συνυπάρχουν. Να νιώθω, δηλαδή, γι’ αυτά που κάνω, που μου συμβαίνουν, που προκαλώ, που προσπαθώ.

Αυτό το ζήτημα της ανυπαρξίας των συναισθημάτων δεν έρχεται έτσι τυχαία και απρόσκλητο σε οποιονδήποτε από εμάς. Αυτό συμβαίνει κυρίως σε ανθρώπους που μεγάλωσαν σε προβληματικές ή δυσλειτουργικές οικογένειες. Μεγάλωσαν με γονείς που δεν στάθηκαν ικανοί να τους ακούσουν, να τους στηρίξουν, να τους αποδεχθούν και να τους σεβαστούν. Πρακτικά και συναισθηματικά αυτό σημαίνει πολλά. Τι; Ότι εκείνα τα παιδιά δεν είχαν κανέναν με τον οποίο να μπορούν να μοιραστούν τα συναισθήματα τους. Αυτό προκαλεί τεράστιο συναισθηματικό πόνο στο παιδί. Πληγώνεται βαθειά και ο μόνος δρόμος που έχει να τραβήξει για να προσαρμοστεί στο δυσλειτουργικό οικογενειακό περιβάλλον είναι η άμυνα. Η άμυνα απέναντι στα συναισθήματα του και στη μοναξιά που του προκαλεί η έλλειψη της δυνατότητας να τα εκφράσει και να τα μοιραστεί. Τότε γιατί να τα έχει; Δεν υπάρχει λόγος, θεωρεί. Δεν του χρησιμεύουν σε κάτι,  αφού τελικά το μόνο που του προσφέρουν είναι πόνος. Έτσι, όμως, τα πνίγει και τα απομακρύνει από το πεδίο της επίγνωσης του. Με αυτόν τον τρόπο καταφέρνει να επιβιώσει, πληρώνοντας, όμως, ένα τίμημα. Να μουδιάζει όλο και πιο πολύ. Να χάνει όλο και πιο πολύ την επαφή με τον πραγματικό του εαυτό που ένιωθε, που αισθανόταν ζωντανός μέχρι που τον κλείδωσε σε ένα κουτί μέσα του.

Έπειτα αναρωτιέσαι γιατί νιώθεις κενός. Γιατί δεν ευχαριστιέσαι με τίποτα. Γιατί δεν σε γεμίζει τίποτα. Ούτε το καινούριο σου αυτοκίνητο, ούτε το ταξίδι που πήγες, ούτε το καινούριο σου φόρεμα. Προσπαθείς να γεμίσεις, αλλά δεν μπορείς. Συνήθως, όμως, προσπαθούμε να γεμίσουμε κάτι που είναι άδειο…

Ένας τρόπος να φύγεις απ’ αυτή τη θέση, είναι ν’ αρχίσεις να εντοπίζεις και να βιώνεις τα συναισθήματα σου. Ένας αποτελεσματικός τρόπος για να συμβεί αυτό είναι να μιλάς γι’ αυτά με ασφαλείς και υποστηρικτικούς ανθρώπους. Να έχεις κατά νου ότι δεν μπορούν όλοι οι άνθρωποι να σε ακούσουν. Ίσως κάποιοι να μην έχουν και τη διάθεση να το κάνουν. Άλλοι πάλι δεν έχουν μάθει να ακούν.

Είναι τεράστιας σημασίας το ζήτημα των συναισθημάτων. Η μη βίωση και έκφραση αυτών, οδηγεί πολλές φορές σε άλλου τύπου προβλήματα. Βιώνω τα συναισθήματα μου, σημαίνει ότι αισθάνομαι υγιής και ζωντανός.

«Αισθάνομαι, άρα υπάρχω».

«Δεν αισθάνομαι, άρα δεν υπάρχω»;

* Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου είναι Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια παιδιών- εφήβων- ενηλίκων, και εξειδικευμένη στη Νόσο Alzheimer. Εργάζεται στο δικό της Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας «Ψυχή & Λόγος» στην οδό Καβέτσου 13, Μυτιλήνη. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2251104284. Περισσότερες πληροφορίες στο eirinichatzianagnostou.blogspot.gr

Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου αρθρογραφεί κάθε Παρασκευή στο Lesvosnews.net