Εφηβική κατάθλιψη - Γράφει η Μαρία Βερβέρη

Γράφει η Μαρία Βερβέρη *

Η κατάθλιψη θεωρείται η ασθένεια του 21ου αιώνα. Τα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις ψυχικές διαταραχές στην εφηβική ηλικία είναι συγκλονιστικά, αφού δείχνουν ότι περισσότερο από 20% των εφήβων στο γενικό πληθυσμό έχουν συναισθηματικά προβλήματα, ενώ το 1/3 των εφήβων που χρήζουν παρακολούθησης πάσχουν από κατάθλιψη. Παρόλα αυτά, δε γίνεται διάγνωση της κατάθλιψης σε αυτή την ηλικία, με αποτέλεσμα οι έφηβοι να έχουν σοβαρά προβλήματα στο σπίτι, το σχολείο, την κοινωνική τους ζωή και γενικά την προσαρμογή τους, δυσκολίες που συνήθως συνεχίζονται και στην ενήλικη ζωή.

            Τα συμπτώματα που παρουσιάζονται συνήθως στους έφηβους είναι τα εξής:

• εμφανή θλίψη σε αντίθεση με ότι ήταν πριν,
• συχνά και για πολλή ώρα ο έφηβος μπορεί να κλαίει με το παραμικρό και συχνότερα απ΄ ότι παλαιότερα,
• έλλειψη ικανοποίησης ακόμη και για πράγματα που του άρεσαν,
• κλείνεται στον εαυτό του, απομονώνεται από φίλους και γνωστούς και παρουσιάζει δυσκολίες στην επικοινωνία επειδή ''δεν τον καταλαβαίνουν''ή ''δεν τον ενδιαφέρουν πια'',
• δείχνει να βαριέται συνεχώς, δεν έχει δραστηριότητες, αντιδρά παθητικά σαν να τα βλέπει όλα μάταια,
• κάποιες στιγμές αντιδρά με υπερβολικό εκνευρισμό, θυμό και εχθρότητα,
• παρουσιάζει αίσθημα ενοχής και έλλειψης αυτοεκτίμησης,
• αντιδρά πολύ έντονα στην κριτική,
• περνά πολλές ώρες ξαπλωμένος,
• κάνει ''κοπάνες'' από το σχολείο,
• η απόδοση στο σχολείο μειώνεται,
• δεν θέλει να κάνει μπάνιο,
• κοιμάται άσχημα ή έχει αϋπνίες,
• κάνει δυσάρεστες σκέψεις και λέει ότι δεν τον ενδιαφέρει να ζήσει.

Τρόποι πρόληψης:

• Αφήστε το παιδί να εκφράσει το πως νιώθει και ρωτήστε το ποια είναι η άποψη του για τον εαυτό του αλλά και για τους φίλους του.
• Εξηγήστε του ότι κανένας δεν μπορεί να αποδίδει άριστα σε όλους τους τομείς και ότι ειδικά στην εφηβεία όλες και όλοι νιώθουν κάποιες φορές ανεπαρκείς σε πολλές δραστηριότητες. Απλώς κάποιοι έφηβοι καλύπτουν τις ατέλειες τους προβάλλοντας τις ατέλειες των άλλων.
• Προσανατολίστε τον έφηβο με διακριτικό τρόπο σε τομείς στους οποίους έχει καλές επιδόσεις ώστε να αυξηθεί η αυτοεκτίμηση του.
• Τα σοβαρά οικονομικά ή κοινωνικά προβλήματα, που αντιμετωπίζει η οικογένεια επιδρούν στον τρόπο ζωής του εφήβου σε σημαντικό βαθμό. Γι΄αυτό πρέπει να είστε εξαιρετικά προσεκτικοί στη διαχείρισή τους.
• Μάθετε το παιδί σας από μικρό να αναγνωρίζει τα συναισθήματα του αλλά και των άλλων. Έχει σημασία να ξέρει τι το εκνευρίζει και να βρίσκει τρόπους να το χειρίζεται. Ακόμα κι αν δεν μπορεί να το χειριστεί, πρέπει πάντως να το αναγνωρίζει. 

* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr/

Η Μαρία Βερβέρη  αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net