Κατανοώντας την κατάθλιψη - Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου

Στην καθημερινότητα μας πλέον ακούμε όλο και πιο συχνά τον όρο «κατάθλιψη». Μιλάμε, όμως, όλοι για το ίδιο πράγμα; Αυτός ο όρος περιλαμβάνει για όλους μας τα ίδια χαρακτηριστικά ώστε να έχουμε έναν κοινό κώδικα επικοινωνίας μεταξύ μας και να καταλαβαινόμαστε; Ή μήπως τελικά για τον καθένα μας η λέξη «κατάθλιψη» σημαίνει κάτι διαφορετικό; Σε κάποιους ανθρώπους ίσως να περιγράφει τη θλίψη που νιώθουν. Σε κάποιους άλλους πάλι το φόβο και την αίσθηση αποτυχίας σε σημαντικούς τομείς της ζωής τους, χωρίς ωστόσο να έχουν το συναίσθημα της θλίψης απαραιτήτως. Άλλοι πάλι νιώθουν εγκλωβισμένοι σε κάτι που δεν το αναγνωρίζουν ως κομμάτι του εαυτού τους. Κι αυτό μπορεί να περιγραφεί ως κατάθλιψη.

 

Αν υποφέρετε από κατάθλιψη, σίγουρα  γνωρίζετε ότι κατάθλιψη δεν σημαίνει απλώς το να έχει κάποιος άσχημη διάθεση. Είναι γεγονός ότι η κατάθλιψη δεν επηρεάζει μόνο το συναίσθημα μας, αλλά και τη σκέψη, την ενεργητικότητα, τη συγκέντρωση της προσοχής, τον ύπνο, ακόμη και την ερωτική μας διάθεση. Επομένως, η κατάθλιψη επηρεάζει πολλούς τομείς της ζωής μας. Ας δούμε κάποιους απ’ αυτούς πιο αναλυτικά. 

 

Αρχικά, επηρεάζει την κινητοποίηση μας για δράση. Αισθανόμαστε απάθεια ή ότι δεν έχουμε τις δυνάμεις να εμπλακούμε σε μια δραστηριότητα. Μπορεί να έχουμε την αίσθηση ότι δεν αξίζει να κάνουμε τίποτε και ότι όλα είναι ανούσια και άσκοπα.  Επηρεάζεται το συναίσθημα μας. Νιώθουμε ανηδονία, ότι δηλαδή δεν μπορούμε να αντλήσουμε ευχαρίστηση από πουθενά. Παρότι, όμως, χάνουμε τη δυνατότητα βίωσης θετικών συναισθημάτων, τα αρνητικά μας συναισθήματα αυξάνονται, και ιδίως ο θυμός. Άλλα συνηθισμένα συναισθήματα είναι το άγχος και ο φόβος. Όταν έχουμε κατάθλιψη, μπορεί να αισθανόμαστε τρομερά ευάλωτοι. Πράγματα που ίσως κάναμε παλιότερα, τώρα μας προκαλούν πολύ φόβο χωρίς να αναγνωρίζουμε το γιατί. Κάνουμε αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό μας, τον κόσμο και το μέλλον. Ποιο μέλλον; Σίγουρα για σας μοιάζει σκοτεινό, αν πάσχετε από κατάθλιψη. Ίσως οι εικόνες που σας έρχονται στο μυαλό να έχουν σχέση με το σκοτάδι, με μια αίσθηση ότι είστε εγκλωβισμένοι κάπου και δεν μπορείτε να διαφύγετε. Φαντάζομαι πως και η συμπεριφορά σας θα έχει αλλάξει. Απασχολείστε με πολύ λίγες θετικές δραστηριότητες, μπορεί να έχετε αποσυρθεί κοινωνικά και να νιώθετε την ανάγκη να κρυφτείτε. Μπορεί επίσης να αποφεύγετε τους άλλους. Να έχετε γίνει ευερέθιστοι και να είστε κακή παρέα γι’ αυτούς. 

 

Όλα τα παραπάνω περιγράφουν συνοπτικά κάποιους τομείς που επηρεάζει η κατάθλιψη. Αναφέρθηκαν η κινητοποίηση, τα συναισθήματα, οι σκέψεις, η συμπεριφορά και οι σχέσεις με τους άλλους. Ωστόσο, επηρεάζονται κι άλλοι τομείς, όπως η όρεξη για φαγητό, ο ύπνος και η φυσιολογία- βιολογικές αλλαγές που επηρεάζουν το σώμα και τον εγκέφαλο μας. 

 

Αναγνωρίζετε τον εαυτό σας κάπου μέσα σε όλα αυτά; Νιώθετε ότι είστε μόνοι και ότι κανένας δεν σας καταλαβαίνει σ’ αυτά που αισθάνεστε; Όντως, μπορεί να συμβαίνει αυτό. Ορισμένες φορές είναι δύσκολο για τους άλλους να κατανοήσουν τι σημαίνει να υποφέρει κανείς από κατάθλιψη και πόσο δύσκολο του είναι όλο αυτό. Ζητήστε τη βοήθεια του κοινωνικού σας περιβάλλοντος. Αν νιώθετε πως δεν μπορούν να σας βοηθήσουν, μη διστάσετε να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Μην αφήνετε την κατάθλιψη σας να προχωρά και να σας καταστρέφει τη ζωή.