«Όταν οι γονείς μαλώνουν…»
Γράφει η Μαρία Βερβέρη *
Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να καταλάβουν ότι η μεταξύ τους σχέση επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τη συναισθηματική ζωή του παιδιού. Οι γονείς αποτελούν το πρότυπο των παιδιών και το οικογενειακό περιβάλλον παρέχει το πλαίσιο μέσα στο οποίο εξελίσσονται τα παιδιά. Έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που ζουν μέσα σε ήρεμα οικογενειακά περιβάλλοντα έχουν αυτοπεποίθηση, είναι πιο κοινωνικά και με αρκετά ενδιαφέροντα. Αντίθετα, παιδιά που ζουν σε κλίμα συνεχών τσακωμών και εντάσεων παρουσιάζουν προβλήματα προσαρμογής και διάθεσης, καθώς και χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο. Παράλληλα, μπορεί να εκδηλώνουν έντονη επιθετικότητα και εκνευρισμό.
Η σχέση των γονιών είναι κάτι που θα επηρεάσει το παιδί σε όλη την πορεία της ζωής του και δεν αφορά μόνο στην παιδική του ηλικία. Τα παιδιά παρατηρούν και μιμούνται την συμπεριφορά των γονιών τους και ειδικότερα τον τρόπο με τον οποίο λύνουν τις διαφορές τους. Αυτό εντυπώνεται μέσα τους και όταν μεγαλώσουν, τείνουν ασυνείδητα να υιοθετούν παρόμοιες συμπεριφορές. Για παράδειγμα, όταν κάποια παιδιά έχουν ζήσει ως μόνο τρόπο επίλυσης των διαφορών των ανθρώπων τον τσακωμό ή τις φωνές, αυτό θα επαναλαμβάνουν και στη δική τους ζωή. Αντίθετα, όταν γνωρίζουν ότι ο διάλογος, οι ήπιοι τόνοι και η συνεργασία δίνουν λύσεις στα προβλήματα, αυτό θα εφαρμόζουν.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;
Αρχικά, λοιπόν, οι γονείς είναι καλό να συνειδητοποιήσουν πως όσο καλύτερη είναι η μεταξύ τους σχέση, τόσο αυτό θα επηρεάσει θετικά ολόκληρη την οικογένεια και τα παιδιά, με ποικίλους τρόπους. Συνεπώς, θα πρέπει να αποφασίσουν να επενδύσουν σε αυτή τη σχέση και να τη φροντίσουν.
Βέβαια, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το να υπάρχουν καβγάδες ανάμεσα στο ζευγάρι είναι κάποιες φορές αναπόφευκτο. Το θέμα είναι η συχνότητα και η ένταση αυτών των καβγάδων. Όταν οι τσακωμοί είναι καθημερινοί, με οποιαδήποτε αφορμή και τελικά καθιερώνονται σαν τρόπος επικοινωνίας του ζευγαριού, τα παιδιά βιώνουν επαναλαμβανόμενα το άγχος. Επιπλέον, όταν οι τσακωμοί είναι βίαιοι με ανταλλαγή απαξιωτικών δηλώσεων, τότε τα παιδιά πληγώνονται σημαντικά, καθώς απομυθοποιείται πρόωρα και με βίαιο τρόπο άλλοτε η μητέρα άλλοτε ο πατέρας και άλλοτε και οι δύο γονείς. Οι συχνοί και έντονοι καβγάδες που διεξάγονται μπροστά στα παιδιά αναμφίβολα αποτελούν τραυματικές εμπειρίες για αυτά.
Επειδή. λοιπόν, δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχον διαφωνίες και είναι ανθρώπινο να υπάρχουν και τσακωμοί, είναι σημαντικό να επισημανθούν κάποιες καθοριστικές λεπτομέρειες. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους μπορεί να τσακώνεται ένα ζευγάρι. Για παράδειγμα, ένας τσακωμός μπορεί να είναι μια συζήτηση με διαφωνία και επιχειρήματα με ένταση στη φωνή, όπου ο ένας εξακολουθεί να σέβεται τον άλλο, αλλά αντίθετα μπορεί να είναι δυνατές φωνές, προσβλητικοί χαρακτηρισμοί και ακόμη και σωματική βία. Έχει σημασία, δηλαδή, ο τρόπος με τον οποίο διαφωνεί το ζευγάρι και με τον οποίο παραδειγματίζει τα παιδιά που το ζουν και το παρατηρούν.
Τέλος, είναι πολύ σημαντικό, οι γονείς να προσπαθούν να μην λύνουν τις σοβαρές διαφορές τους με έντονο τρόπο μπροστά στα παιδιά και κυρίως να μην τα καλούν άμεσα ή έμμεσα να πάρουν το μέρος του ενός ή του άλλου. Ακόμη περισσότερο να μην προσπαθούν να τα δελεάσουν για να τα πάρουν με το μέρος τους, είτε δώρα, είτε παίρνοντας τον ρόλο του «υποχωρητικού-καλού» γονιού.
* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr
Η Μαρία Βερβέρη αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net
