«Θέλει να τρώει συνέχεια μακαρόνια και πατάτες…»

Γράφει η Μαρία Βερβέρη *

Μερικά παιδιά είναι «εύκολα» στο φαγητό. Κάποια άλλα όμως απορρίπτουν από την διατροφή τους τις περισσότερες τροφές ή τρώνε συγκεκριμένες τροφές. Κάθε παιδί έχει το δικαίωμα να έχει κάποιες γευστικές και ποσοτικές προτιμήσεις. Το παιδί διαμορφώνει την προσωπικότητα του και δοκιμάζει τα όρια των γονιών του έτσι ώστε να αναπτυχθεί. Συνεπώς η διαφοροποίηση του από τις επιθυμίες των γονιών είναι σημαντική για την ανάπτυξη της αυτονομίας του.
Η επιλεκτικότητα στις τροφές εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά νηπιακής ηλικίας. Η άρνηση του φαγητού στην παιδική ηλικία δεν σημαίνει απαραίτητα πιθανή διατροφική διαταραχή. Συνήθως είναι μια κακή συνήθεια των παιδιών που δημιουργείται όταν οι γονείς δυσκολεύονται να καθιερώσουν ένα διατροφικό πρόγραμμα. Τις περισσότερες φορές η άρνηση της τροφής είναι απλώς μια δοκιμή των ορίων των γονιών, έχοντας βέβαια αποκλείσει πιθανές οργανικές παθήσεις που μπορεί να ευθύνονται για τη δυσκολία πρόσληψης τροφής.


Τεχνικές αντιμετώπισης:

•    Μην συγκρούεστε με το παιδί την ώρα του φαγητού, όπως επίσης και μην το δωροδοκείται. Διαφορετικά ενισχύετε την άποψη ότι το φαγητό καταναλώνεται μόνο με το ζόρι.
•    Δώστε χρόνο στο παιδί να βαρεθεί τη διαμάχη χωρίς να ασκείτε πίεση.
•    Χρησιμοποιείστε παραμύθια και παραδείγματα. Δοκιμάστε νέους τρόπους παρουσίασης της τροφής, φτιάχνοντας ανθρωπάκια, σπιτάκια, αστεράκια και βάλτε πολύ μικρή ποσότητα λαχανικών ή φρούτων.
•    Εντάξτε το παιδί στην διαδικασία προετοιμασίας του φαγητού.
•    Αφήστε το παιδί να επιλέξει μόνο του ένα οποιοδήποτε λαχανικό που θα ήθελε να δοκιμάσει. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα φάει αυτό που θα επιλέξει.
•    Αν το παιδί αρνείται επίμονα να φάει ένα είδος τροφής, μην απογοητεύεστε. Σε καμία περίπτωση μη το αφαιρέσετε από το διαιτολόγιο του. Δοκιμάστε διαφορετικούς τρόπους μαγειρέματος της ίδιας τροφής που το παιδί απορρίπτει.
•    Αποφύγετε χαρακτηρισμούς του παιδιού όπως «δύσκολο στο φαγητό», «επιλεκτικό» κλπ γιατί το παιδί ταυτίζεται.
•    Αγνοήστε την αρνητική συμπεριφορά των παιδιών σχετικά με το φαγητό και ενθαρρύνετε τη θετική συμπεριφορά με ενίσχυση. Καλό είναι η ενίσχυση να μην είναι τροφή αλλά κάτι άλλο όπως αυτοκόλλητα, μια βόλτα κτλ.
•    Όταν προσφέρετε νέες τροφές, δώστε μόνο μια πολύ μικρή ποσότητα (π.χ., μια κουταλιά), ή παρουσιάστε ταυτόχρονα μια αγαπημένη τροφή με κάτι καινούργιο που δεν έχει δοκιμάσει έως τώρα.

Γενικότερα, η επιλεκτικότητα τροφής εμφανίζεται σχεδόν σε όλα τα παιδιά. Στην ηπιότερη μορφή της είναι μια φάση που συνδέεται, όπως ήδη έχουμε αναφέρει με τον πειραματισμό των παιδιών, για να δουν τα όρια των γονιών τους. Οι πιο ήπιες μορφές επιλεκτικότητας δεν απειλούν την ψυχική και σωματική υγεία του παιδιού. Χρειάζεται, όμως προσοχή στις πιο ακραίες μορφές της, όταν το παιδί υποσιτίζεται ή δεν λαμβάνει όλα τα απαραίτητα συστατικά για την ομαλή ανάπτυξή του. Ο αποκλεισμός ολόκληρων κατηγοριών τροφών χρίζει άμεσης αντιμετώπισης, κυρίως αν το παιδί έχει γίνει 5 χρόνων. Γι’ αυτό χρειάζεται να διαχωρίσουμε το πείσμα και τη φάση που περνάει ένα παιδί, σε σχέση με την τροφή, από τη σοβαρή διατροφική διαταραχή.

   * Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr 

   Η Μαρία Βερβέρη  αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net