Έχουν περάσει δύο εβδομάδες από τότε που επισκέφτηκα για πολλοστή φορά την Αγιάσο, μα ακόμα την φέρνω στο μυαλό μου χιονισμένη και πανέμορφη να την χαζεύω μπροστά στο παράθυρο από το καφενείο «του Γιαννάκη» πίνοντας ζεστό καϊνάρi. Το γραφικό αυτό χωριό βρίσκεται μόλις 27 χλμ. από την Μυτιλήνη, στο εσωτερικό του νησιού της Λέσβου, στις πλαγιές του όρους Όλυμπος. Για τους ντόπιους κατοίκους του νησιού, η Αγιάσος είναι πάντα μια καλή ιδέα για μια σύντομη απόδραση. Υπάρχουν, όμως, κάποιες ιδιαίτερες στιγμές, που το χωρίο σφύζει από ζωή και γίνεται πιο όμορφο από ποτέ. Να λοιπόν, 10 πολύ βασικοί λόγοι να βρεθείς στην Αγιάσο.
1. Η γραφική πλατεία
Όλοι οι δρόμοι του χωριού οδηγούν στην πλακόστρωτη πλατεία του. Στο μυαλό μου η Αγιάσος συνδέεται πάντα με την εκκλησία της Αγιάσου καθώς βρίσκονται δίπλα δίπλα λες και η μια συμπληρώνει την ομορφιά της άλλης. Τα χρωματιστά τραπεζάκια από τα γύρω καφενεία σε συνδυασμό με τα αναρριχητικά φυτά από πάνω τους σε προσκαλούν να σταματήσεις για έναν μερακλίδικο,αγιασώτικο καφέ με πολλές φουσκάλες και θέα την όμορφη πλατεία.
2. Η Παναγία της Αγιάσου
Το δεκαπενταύγουστο το χωριό είναι στα καλύτερα του και «φοράει» τα γιορτινά του. Κάθε χρόνο υποδέχεται χιλιάδες επισκέπτες λόγω της γιορτής της Παναγίας. Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται ο ναός της κοίμησης της Θεοτόκου, γνωστή κυρίως για τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Πλήθος κόσμου, μάλιστα, επιλέγει να έρθει με τα πόδια από την Μυτιλήνη, ξεκινώντας -σύμφωνα με το εθιμοτυπικό- στις 14 Αυγούστου αφού πέσει ο ήλιος, ώστε να τιμήσει την Παναγία.
3. Κεραμική τέχνη
Αφού ανάψεις το κεράκι σου, θα κατηφορίσεις το λιθόστρωτο δρομάκι και θα χαζέψεις τα πολύχρωμα μαγαζάκια με τα πήλινα αντικείμενα τους. Ακόμα κι αν αντισταθείς στις αγορές, αξίζει να μιλήσεις με τους Αγιασώτες εμπόρους, ώστε να σου δείξουν οι ίδιοι την τέχνη τους. Η κεραμική τέχνη του χωριού είναι τόσο παλιά όσο και το ίδιο. Κάνε μια στάση στην πλατεία του χωριού για λαχταριστούς λουκουμάδες με μέλι και κανέλα. Δε νομίζω πως έχω δοκιμάσει καλύτερους!
4. Αγιασώτικο καρναβάλι
Κάθε χρόνο η Αγιάσος συγκεντρώνει πλήθος κόσμου που θέλει να παρακολουθήσει το φαντασμαγορικό καρναβάλι της. Μοναδικό στο είδος του, φέρνει τον επισκέπτη σε άμεση επαφή με την αυθεντική, λαϊκή, καλλιτεχνική δημιουργία του χωριού. Τα εντυπωσιακά άρματα, οι πολύχρωμες στολές αλλά κυρίως τα θεατρικά που παρουσιάζονται με την ιδιαίτερη ντοπιολαλιά του τόπου, δεν αφήνουν κανέναν να φύγει δίχως να γελάσει με την καρδιά του. Δε λείπουν φυσικά, τα κεράσματα όπως ούζο, νηστίσιμοι μεζέδες και το παραδοσιακό ρυζόγαλο.
5. Καστανιώνας
Δε γίνεται να βρεθείς το Φθινόπωρο στην Αγιάσο και να μην επισκεφτείς τον περίφημο καστανιώνα της. Η βόλτα στα λιθόστρωτα μονοπάτια ανάμεσα στις περήφανες, πανύψηλες καστανιές σε μαγεύει και ο χρόνος μοιάζει για λίγο να σταματά ανάμεσα στα χρυσοπράσινα φύλλα.
6. Γιορτή κάστανου
Αν είσαι διπλά τυχερός και βρεθείς τέλη Νοέμβρη – τότε που τα κάστανα είναι ώριμα πια και πιο νόστιμα από ποτέ- στο χωριό, αξίζει σίγουρα να περάσεις μια βόλτα από τη γιορτή του κάστανου. Η Αγιάσος, θυμίζει μικρό πανηγύρι χαράς. Μη διστάσεις να πλησιάσεις τις φουφούδες και τα καζάνια -που «δουλεύουν» ακούραστα από τις πρωινές ώρες- ώστε να σε φιλέψουν κάστανα βραστά ή ψητά .Όπως κι αν τα προτιμάς το σίγουρο είναι πως θα σου μείνουν αξέχαστα.
7. Παιχνίδι στο χιόνι
Η τελευταία μου επίσκεψη στην Αγιάσο την βρήκε ντυμένη στα λευκά και πιο όμορφη από ποτέ! Καθώς πρόκειται για ορεινό χωριό, δίνει συχνά λευκές μέρες στους κατοίκους της. Η ξέγνοιαστη εικόνα λίγο πάνω απο το χωριό θύμιζε παραμύθι με μικρούς και μεγάλους να παίζουν χιονοπόλεμο, να φτιάχνουν χιονανθρώπους και το παιχνίδι να μη σταματά παρά το τσουχτερό κρύο.
8. Λαογραφικό Μουσείο του Αναγνωστηρίου Αγιάσου
Το λαογραφικό μουσείο αποτελεί ιδιαίτερο στολίδι του τόπου. Η αρχιτεκτονική του ταιριάζει γάντι με το παραδοσιακό οικιστικό πρότυπο του χωριού. Μέσα θα βρεις πλούσιο λαογραφικό και υλικό και τα δωμάτια-αναπαραστάσεις θα σου δώσουν μια πολύ καλή γεύση του παλιού, παραδοσιακού αγιασώτικου σπιτιού.
9. Βασιλόπιτα Αγιάσου
Μη σε ξεγελάει το όνομα της και νομίζεις πως θα την βρεις μόνο τις γιορτινές μέρες. Είναι μια γλυκιά και πολύ νόστιμη πίτα που για καλή μας τύχη παρασκευάζεται όλο το χρόνο! Στον πρώτο φούρνο που θα βρεις, μπες και ζήτα ένα κομμάτι-μεγάλο όμως- βασιλόπιτα. Θα με θυμηθείς! Ιδιαίτερη στην εμφάνιση της, λίγο δύσκολη στην εκτέλεση της αλλά το αποτέλεσμα δικαιώνει σίγουρα τον κόπο του φούρναρη.
10. Κάτοικοι
Τελευταίο μα πολύ σημαντικό, μια συζήτηση με τους Αγιασώτες κατοίκους -μεγαλύτερης ηλικίας και μπόλικης σοφίας- αποτελεί από μόνο του λόγο να βρεθείς στο χωριό. Θα σε κερδίσουν στο άψε σβήσε με τον καλόκαρδο αυθορμητισμό τους, την ιδιαίτερη ντοπιολαλία τους και με τα θυμόσοφα λόγια τους.
Όποια στιγμή, για όποιον λόγο κι αν διαλέξεις να επισκεφθείς το νησί της Λέσβου, μην παραλείψεις να περάσεις μια βόλτα από την Αγιάσο. Οι εικόνες, οι άνθρωποι, οι μυρωδιές, οι ομορφιές του χωριού θα σε κερδίσουν μεμιάς και θα θες σύντομα κι εσύ -όπως κι εγώ- να ξαναπάς…
Από Αρίστη Κορδώνη για το ηλεκτρονικό περιοδικό MAXMAG.gr
φωτογραφίες : Κώστας Σταματέλλης
