Μυτιλήνη-Αϊβαλί: Μια κλωστή μνήμης, πολιτισμού και αγάπη
Ταξίδια στον χρόνο…
Λένε, πως δεν γίνεται να είσαι Έλληνας και να μην έχεις πραγματοποιήσει έστω μια φορά, το ταξίδι προς την Κωνσταντινούπολη και τα παράλια της Μικράς Ασίας. Στο μεγαλείο εκείνης της ανατολίτικης ομορφιάς που η μνήμη, η ιστορία, το παρόν και το μέλλον είναι συνυφασμένα μεταξύ τους. Στην πολυπαθούσα Σμύρνη, στην Κωνσταντινούπολη, στο Αϊβαλί, και στα Μοσχονήσια, κάθε χρόνο συρρέουν χιλιάδες επισκέπτες ανά τον κόσμο. Για τους Μυτιληνιούς αυτό δεν είναι παρά ένα παιχνιδάκι. Σαν δυο συγκοινωνούντα δοχεία, η Μυτιλήνη και το Αϊβαλί επιδέχονται σε ένα αλισβερίσι κόσμου σχεδόν καθημερινά. Μεσοπέλαγα του χρόνου, θυμάμαι ακόμα τις δεκαήμερες διακοπές μου στην Μυτιλήνη και τη μονοήμερη εκδρομή στο Αϊβαλί. Άλλωστε δε θέλει και πολύ. Σε 1-2 ώρες, και το καράβι έχει ήδη αραξοβολήσει στο λιμάνι της απέναντι πόλης.
Πίσω στα χρόνια…
Το Αϊβαλί υπήρξε τo σημαντικότερo ιστορικό κέντρο του Ελληνισμού στη Μικρά Ασία, δεύτερο μετά τη Σμύρνη. Η ονομασία προέρχεται από την τουρκική λέξη ayva, (αϊβά). Αϊβά σημαίνει κυδώνι, τόσο με τη σημασία του καρπού όσο και του γνωστού οστράκου, τα οποία αμφότερα αφθονούν στην ευρύτερη περιοχή. Εκτός από την ονομασία Αϊβαλί χρησιμοποιείται και η λόγια ελληνική εκδοχή της «Κυδωνίαι», (Κυδωνιές). Την ιστορική σημασία αυτού του τόπου διακρίνει κανείς κατά την άφιξη του στο λιμάνι. Σε εκείνο το γραφικό λιμάνι που στόλιζαν οι γαλέρες…Αυτό το λιμάνι αντίκρυσα κi εγώ.
Το μεγάλο Παζάρι της Πέμπτης…
Ένα πολύχρωμο μωσαϊκό ανθρώπων συνθέτει το κάθε λεπτό της ζωής που περνάει στους δρόμους της πόλης. Το φαινόμενο αυτό ζωντανεύει ακόμα περισσότερο το Αϊβαλί κάθε Πέμπτη στο διάσημο παζάρι. Στο λιμάνι της Μυτιλήνης τη συγκεκριμένη μέρα τα μικρά τουρκικά πλοιάρια παίρνουν φωτιά! Πλήθος κόσμου συρρέει στην αντίπερα όχθη για το γεγονός αυτό! Οι σκληρές διαπραγματεύσεις, μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων πωλητών που αφορούν τις προτιμήσεις του κόσμου, συστήνουν ένα πρωτόγνωρο σκηνικό για τον «αρχάριο επισκέπτη». Πρέπει να προσέχεις σε κάθε κίνηση σου γιατί δεν είναι λίγες και οι φορές που επιτήδειοι παρεισφρέουν μέσα στο μπούγιο για να κλέψουν. Η μεγάλη αυτή γιορτή της Πέμπτης καθιστά ως πρωταρχικό σκοπό τις γέφυρες φιλίες ανάμεσα στους δυο λαούς. Ρούχα, τρόφιμα, και ό,τι άλλο χωράει ο νους σου πουλιούνται στη μεγάλη αυτή αγορά ώστε να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες κάθε πελάτη.
Μνήμες…
Θυμάμαι τα χρώματα, τους ήχους και τα αρώματα σε κάθε σημείο της πόλης. Θυμάμαι τη στιγμή που προσπαθούσα να εξηγήσω με δικά μου λόγια την παραγγελία κεμπάπ που είχα δώσει σε ένα από τα πολλά εστιατόρια της περιοχής. Ο υπεύθυνος δεν καταλάβαινε και προσπαθούσε να μου εξηγήσει με δικά του λόγια τη διαφορά αρνίσιου/χοιρινού κεμπάπ. Τελικά συνεννοηθήκαμε! Δεν λέει ακόμα να ξεθωριάσει από την μνήμη μου και εκείνη η γυναίκα με τα σπαστά ελληνικά. Μας είχε σερβίρει το πιο ζουμερό κανταΐφι της ημέρας. Εκεί, σε ένα γλυκοπωλείο της γειτονιάς παρέα με τις ιστορίες του ξεριζωμού…Επίσης, τα παραδοσιακά κουλούρια των μικροπωλητών γεμίζουν τις μπαταρίες σου σε κάθε έκτακτη περίπτωση. Ταβέρνες, εστιατόρια, καφέ και ζαχαροπλαστεία οδηγούν τον επισκέπτη στο ναό των καρυκευμάτων και της ανατολής.
Σημεία στην πόλη…
Μια περιήγηση στα δρομάκια της παλιάς πόλης και το ελληνικό στοιχείο αναδύεται σε κάθε γωνιά της. Η νοσταλγία ομορφαίνει την ψυχή σου…Η έντονη έθνικ όψη της πόλης είναι ορατή σε κάθε σημείο της με τις αφίσες του Κεμάλ και τις τούρκικες σημαίες σε κάθε επιχείρηση/κτήριο.
Αυτό που μένει στο τέλος…
Στο τέλος της ημέρας φεύγουμε όλοι χαρούμενοι. Πέρα από κοσμικότητες, το Αϊβαλί συγκαταλέγεται στις λαϊκές περιοχές της Τουρκίας. Οι αντιθέσεις συμπληρώνουν τον καμβά μιας πόλης που θα σε συνεπάρει . Τώρα σε ποιο βαθμό, αυτό θα το κρίνεις εσύ…
Φωτογραφίες Κωνσταντίνα Χοχτούλα
Συντάκτης Παναγιώτης Χοχτούλας
maxmag.gr
