Editorial - Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014
Χρόνος ανάγνωσης :
3'Πρώτη μέρα του χειμώνα σήμερα. Καλό χειμώνα.Η 22η Δεκεμβρίου είναι η μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου, γνωστή ως το Χειμερινό Ηλιοστάσιο και θα διαρκέσει περίπου 14 ώρες και 29 λεπτά.
Το χειμερινό ηλιοστάσιο προκύπτει όταν ο Ηλιος φτάνει στην πιο νότια απόκλιση του από τη Γη. Έτσι στο Βόρειο ημισφαίριο της Γης, όπου ανήκει και η χώρα μας είναι η μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου, ωστόσο την ίδια στιγμή στο νότιο ημισφαίριο, είναι η μεγαλύτερη ημέρα.
Οι ημερομίες του χειμερινού ηλιοστασίου μπορεί να είναι από τις 20 έως τις 23 Δεκεμβρίου. Ωστόσο, συχνότερα συμβαίνει στις 21 ή στις 22 ενώ πολύ πιο σπάνια είναι στις 20 και 23. Συγκεκριμένα, το τελευταίο ηλιοστάσιο της 23ης Δεκεμβρίου ηλιοστάσιο ήταν το 1903 και δεν θα συμβεί ξανά μέχρι το 2303, ενώ ηλιοστάσιο στις 20 Δεκεμβρίου ηλιοστάσιο συμβαίνει εξίσου σπάνια και το επόμενο δεν υπολογίζεται πριν το 2080.
Το ηλιοστάσιο του Δεκεμβρίου έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε πολιτισμούς σε όλο τον κόσμο, από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας. Ακόμα και οι εορτασμοί των Χριστουγέννων είναι στενά συνδεδεμένοι με το χειμερινό ηλιοστάσιο, ενώ το 2012, όταν είχε συμπέσει με το ημερολόγιο των Μάγιας κάποιοι έκαναν λόγο για καταστροφή του κόσμου.
Στη διάρκεια του χειμώνα, οι ακτίνες του Ήλιου πέφτουν πάνω στο βόρειο ημισφαίριο της Γης με πλάγιο τρόπο, γι' αυτό υπάρχει χειμώνας, ενώ το αντίθετο συμβαίνει στο νότιο ημισφαίριο, όπου εκεί υπάρχει καλοκαίρι. Στη διάρκεια της άνοιξης ο Ήλιος βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον ισημερινό της Γης, οπότε και τα δύο ημισφαίρια δέχονται με τον ίδιο τρόπο της ζωογόνες ακτίνες του Ήλιου. Στη διάρκεια του καλοκαιριού ο Ήλιος ευνοεί το βόρειο ημισφαίριο, καθώς οι ακτίνες του πέφτουν πάνω μας περισσότερο κάθετα, οπότε ενώ εμείς έχουμε καλοκαίρι, στο νότιο ημισφαίριο έχουν χειμώνα.
Ο Ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους σαν θεός, καθώς θεωρείτο ο δημιουργός των εποχών του έτους και των κυκλικών εναλλαγών που σχετίζονται με αυτές, από τη σπορά ως τη βλάστηση και από την ανθοφορία ως τη συγκομιδή, όπως αναφέρει ο κ.Σιμόπουλος.
Έτσι, όλοι ανεξαιρέτως οι λαοί καθιέρωσαν προς τιμή του Ήλιου διάφορες γιορτές, ιδιαίτερα στο μεταίχμιο των εναλλαγών από τη μια εποχή στην άλλη.
Σχεδόν παντού, οι μεγαλύτερες γιορτές γίνονταν στην εποχή του χειμερινού ηλιοστάσιου, που θεωρείτο η γιορτή της γέννησης του Ήλιου. Κεντρική σημασία για τους Ρωμαίους είχε η γιορτή του «αήττητου ηλίου» στις 25 Δεκεμβρίου, όταν εορταζόταν το γεγονός ότι ο ήλιος άρχιζε και πάλι να ανεβαίνει στον ουρανό και έτσι να μεγαλώνουν οι ημέρες.
Όπως επισημαίνει ο διευθυντής του Πλανηταρίου, οι πρώτοι χριστιανοί, που ήταν εκτός νόμου στη Ρώμη, κατέφευγαν κρυφά στις κατακόμβες τους, όπου αποφάσισαν να γιορτάζουν τα Χριστούγεννα την ίδια ημερομηνία, στις 25 Δεκεμβρίου, όταν οι Ρωμαίοι ήσαν απασχολημένοι με τις δικές τους γιορτές των Σατουρναλίων.
Το χειμερινό ηλιοστάσιο δεν συμβαίνει σήμερα στις 25 Δεκεμβρίου, όπως στην εποχή του Χριστού, αλλά στις 22 Δεκεμβρίου, επειδή αντικαταστάθηκε το παλαιότερο Ιουλιανό Ημερολόγιο, που είχε εισάγει ο Ιούλιος Καίσαρ από το 44 π.χ. και το οποίο είχε θεσπίσει το χειμερινό ηλιοστάσιο στις 25 Δεκεμβρίου, αλλά έχανε μία ημέρα κάθε 128 χρόνια.
Το 1582, ο Πάπας Γρηγόριος ΙΓ' εισήγαγε ένα νέο ημερολόγιο, που πήρε το όνομά του (Γρηγοριανό) και το οποίο χάνει μόνο μία ημέρα στα 4.000 χρόνια.
