Editorial - Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2013

Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2013
Άλλο ένα θανατηφόρο τροχαίο στη Λέσβο με ηλικιωμένο οδηγό. Με βάση όσα ισχύουν σήμερα οι κάτοχοί διπλωμάτων άνω των 65 θα πρέπει κάθε τρία να υποβάλλονται εκ νέου σε ιατρικές εξετάσεις (από παθολόγο και οφθαλμίατρο). Εάν εντοπίζεται πρόβλημα θα παραπέμπονται σε δευτεροβάθμιες επιτροπές. Ωστόσο, δεν θα υποβάλλονται ξανά σε θεωρητικές ή πρακτικές εξετάσεις.

Είναι κοινό μυστικό ότι όλοι όσοι είναι πάνω από τα 65 ανανεώνουν το δίπλωμά τους χωρίς ιατρικές εξετάσεις.  Υπάρχουν μάλιστα και γραφείο που αναλαμβάνουν την όλη διαδικασία. Μαρτυρία από εργαζομένη στο ΚΕΠ Μυτιλήνης περιγράφει υπερήλικα οδηγό που σχεδόν δεν μπορούσε να υπογράψει και όμως είχε βεβαίωση από γιατρούς για να ανανεώσει το δίπλωμα οδήγησης. Η ανανέωση του διπλώματος έγινε μια τυπική διαδικασία.
Ωστόσο το θέμα είναι περισσότερο σύνθετο. Αντίθετα με ό,τι πιστεύει ο περισσότερος κόσμος, οι…κάποιας ηλικίας άνθρωποι αντιμετωπίζουν δυσκολίες ως οδηγοί όχι επειδή τα μάτια τους δεν βλέπουν καθαρά, αλλά επειδή ο εγκέφαλός τους έχει χάσει την ικανότητά του να "μπλοκάρει" τις περιττές λεπτομέρειες του φόντου, με συνέπεια να βλέπουν υπερβολικά πολλά και περιττά πράγματα και να ζαλίζονται, αδυνατώντας έτσι να διακρίνουν σωστά τα άλλα αυτοκίνητα και τους πεζούς. Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζεται μια νέα έρευνα αμερικανών νευροεπιστημόνων, υπό τον καθηγητή Duje Tadin, του πανεπιστημίου του Ρότσεστερ, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό νευροεπιστήμης "Neuroscience", σύμφωνα με τη βρετανική "Τέλεγκραφ"
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την τεχνική της "διακρανιακής μαγνητικής διέγερσης", μεταφέροντας ηλεκτρικά σήματα στον εγκέφαλο εθελοντών, αναστέλλοντας με αυτό τον τρόπο τη λειτουργία μιας συγκεκριμένης περιοχής, της μέσης βρεγματικής οπτικής περιοχής. Έχοντας μπλοκάρει τη δράση αυτής της περιοχής, οι ερευνητές έλεγξαν πόσο καλά οι εθελοντές μπορούσαν να διακρίνουν τις κινήσεις μικρότερων και μεγαλύτερων αντικειμένων. Διαπίστωσαν ότι οι εθελοντές μπορούσαν ευκολότερα να εντοπίσουν τα μεγαλύτερα αντικείμενα στο υπόβαθρο.
Οι ερευνητές συμπέραναν ότι η δυσλειτουργία αυτής της περιοχής του εγκεφάλου πιθανότατα ευθύνεται για την καλύτερη αντίληψη που έχουν οι ηλικιωμένοι, σε σχέση με τους νέους οδηγούς, όσον αφορά τις κινήσεις στο οπτικό υπόβαθρο. Οι ηλικιωμένοι φαίνεται πως αδυνατούν να "φιλτράρουν" και να βγάλουν από το οπτικό πεδίο τους τις περιττές πληροφορίες του υποβάθρου, πράγμα που τους προκαλεί σύγχυση. Αντίθετα, στους νέους η σωστή λειτουργία της συγκεκριμένης περιοχής του εγκεφάλου "μπλοκάρει" τις συνήθως άσχετες κινήσεις και τις άλλες πληροφορίες στο υπόβαθρο του οπτικού πεδίου, με αποτέλεσμα ο οδηγός να μπορεί να συγκεντρωθεί στα μικρότερα κινούμενα αντικείμενα μπροστά του κι έτσι να οδηγεί πιο εύκολα (και ακίνδυνα).
"Η ποσότητα οπτικών πληροφοριών γύρω μας είναι τεράστια και δεν έχουμε την εγκεφαλική δύναμη να τις επεξεργαστούμε όλες. Οι ηλικιωμένοι είναι καλύτεροι στο να αντιλαμβάνονται τις μεγάλες κινήσεις στο υπόβαθρο, ενώ οι νέοι καταστέλλουν αυτή την αντίληψη" δήλωσε ο υπεύθυνος της έρευνας και πρόσθεσε ότι η νέα ανακάλυψη θα μπορούσε μελλοντικά να οδηγήσει σε νέες τεχνικές εκπαίδευσης των ηλικιωμένων οδηγών, ώστε να εξασκηθούν να μπλοκάρουν τις περιττές οπτικές πληροφορίες που τους αποσπούν την προσοχή.
Μέχρι να αλλάξει κάτι ας υποβάλλονται οι ηλικιωμένοι οδηγοί σε πραγματικές εξετάσεις και ας μην ανανεώνονται τόσο εύκολα τα διπλώματα.