Η ιστορία του Εμμανουέλ Λουκάου, που νίκησε τον θάνατο στο Κονγκό, αλλά όχι τη γραφειοκρατία
Βγήκε ζωντανός από εκτέλεση στην πατρίδα του, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, έχοντας για πάντα μια σφαίρα σφηνωμένη στο κεφάλι του και πολλά προβλήματα υγείας ως συνέπεια αυτής. Ωστόσο, η ταλαιπωρία του συνεχίζεται στην Ελλάδα, όπου ζει σήμερα ως αναγνωρισμένος πρόσφυγας. Εδώ ήρθε αντιμέτωπος με την τραυματική εμπειρία της γραφειοκρατίας στην προσπάθειά του να ζήσει στη χώρα αξιοπρεπώς, μαζί με την οικογένειά του.
Η ιστορία του Εμμανουέλ Λουκάου από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό είναι συγκλονιστική, καθώς θεωρείται πρωτοφανές να ζει κάποιος με μια σφαίρα στον κρόταφο. «Όλα άρχισαν στο Κονγκό…» θυμάται και αφηγείται αποκλειστικά στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων αυτή την ιστορία επιβίωσης στην πατρίδα του, αλλά και τη μάχη για επιβίωση στην Ελλάδα, όπου ζει σήμερα.
Το 2006 ο Λουκάου, ενεργό μέλος του αντικαθεστωτικού κόμματος MLC στη χώρα του, με έντονη πολιτική δράση, συμμετείχε στις μεγάλες διαδηλώσεις που γίνονταν με αίτημα τη διεξαγωγή εκλογών. Μία ημέρα βρισκόταν στα γραφεία του κόμματος MLC στην πρωτεύουσα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, την Κινσάσα, από όπου απήχθη μαζί με άλλα μέλη του κόμματος.
Μεταφέρθηκαν στα προάστια της πόλης και πριν προλάβουν να καταλάβουν τι συνέβη, εκτελέστηκαν. «Εγώ έπεσα στο έδαφος και μετά δεν ξέρω τι έγινε. Έπειτα από κάποιο καιρό ξύπνησα, δεν υπήρχε κανείς. Μου είχαν καλύψει τα μάτια για να σταματήσουν το αίμα από το κεφάλι που έτρεχε. Άκουσα φωνές και νόμιζα ότι ήταν οι φωνές αυτών που μας είχαν πιάσει. Μετά κατάλαβα ότι κάποιοι πολίτες με εντόπισαν ζωντανό στον τόπο εκτέλεσης και με μετέφεραν σε μια πολυκλινική στην επαρχία Μπακόνγκο», περιγράφει.
Πολύ γρήγορα όμως μαθαίνει ότι οι απαγωγείς του, που επέστρεψαν στον τόπο εκτέλεσης για να εξαφανίσουν τα πτώματα, κατάλαβαν ότι είναι ζωντανός και άρχισαν να τον αναζητούν. Έτσι, ο Λουκάου φυγαδεύτηκε στο γειτονικό Κονγκό-Μπραζαβίλ. «Εκεί με βρήκαν κάποια μέλη του κόμματος και με βοήθησαν να φύγω στην Τουρκία, γιατί η περίπτωσή μου ήταν μια λεπτή γραμμή μεταξύ ζωής και θανάτου». Για λίγο καιρό ο Εμμανουέλ Λουκάου έμεινε στην Κωνσταντινούπολη, όπου περιγράφει τις συνθήκες ζωής «όχι τόσο καλές», με αποτέλεσμα να πάρει την απόφαση να διασχίσει τον Έβρο και να έρθει στην Ελλάδα το 2012. Πρώτος του σταθμός η Αλεξανδρούπολη και στη συνέχεια η Αθήνα.
Το 2016 αναγνωρίστηκε ως πρόσφυγας στην Ελλάδα έχοντας χαρακτηριστεί θύμα βασανιστηρίων. Την κατάσταση της υγείας του βεβαιώνει ακόμα και το νευρολογικό τμήμα της Ιατρικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, οι γιατροί του οποίου έδειξαν ιατρικό ενδιαφέρον να τον εξετάσουν, λόγω της σπανιότητας της περίπτωσής του και διαπίστωσαν ότι η σφαίρα βρίσκεται σε σημείο που δεν μπορεί να αφαιρεθεί (στη δεξιά πλευρά του κροτάφου). Η υγεία του είναι επιβαρυμένη εξαιτίας του πυροβολισμού. Ο 43χρονος σήμερα Λουκάου πάσχει από μετατραυματική επιληψία, διαβήτη, πίεση και έχει προβλήματα στο συκώτι και τα νεφρά.
Μετά την αναγνώρισή του ως πρόσφυγα και μέχρι τον Ιανουάριο του 2019 ο Λουκάου έπαιρνε επίδομα βαριάς αναπηρίας, ωστόσο το επίδομα κόπηκε γιατί από τον Ιανουάριο περιμένει να υπογραφεί η ανανέωση της άδειας διαμονής του στη χώρα. Παρά το γεγονός ότι το αίτημά του έχει χαρακτηριστεί επείγον, η υπογραφή παραμένει σε εκκρεμότητα, λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών. Το αποτέλεσμα είναι συχνά να μην έχει πρόσβαση ακόμα σε νοσοκομειακή περίθαλψη, ενώ, καθώς το επίδομα είναι ο μόνος πόρος που έχει για να ζήσει (η κατάσταση της υγείας του δεν του επιτρέπει να εργαστεί), είναι αντιμέτωπος με την πιθανότητα της αστεγίας, αφού δεν μπορεί να πληρώσει το ενοίκιό του.
Αμέσως μετά την αναγνώρισή του, ο Λουκάου κατέθεσε στις 5 Αυγούστου 2016 αίτηση για οικογενειακή επανένωση, προκειμένου να φέρει στην Ελλάδα τη σύζυγο και τα τρία παιδιά του. Θέλει να έχει την οικογένειά του κοντά του λόγω της εύθραυστης υγείας του, ενώ φοβάται και ότι κινδυνεύουν πίσω στην πατρίδα του.
Ωστόσο, η αρμόδια Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής της Ελληνικής Αστυνομίας απέρριψε το αίτημά του τον Μάρτιο του 2018, χωρίς καν να τον καλέσει σε συνέντευξη. Κατά της απόφασης άσκησε προσφυγή, η οποία απορρίφθηκε. Όπως αναφέρεται στη σχετική απόφαση, ο λόγος της απόρριψης είναι ότι παρήλθε η τρίμηνη προθεσμία εντός της οποίας θα έπρεπε να καταθέσει το αίτημα επανένωσης. Ωστόσο, η Διεύθυνση υπολόγισε την έναρξη του τριμήνου αυτού από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης (στις 24/2/2016) και όχι από την ημερομηνία επίδοσής της (σχεδόν τρεις μήνες μετά, στις 9/5/2016), όπως προβλέπεται στο νόμο, οπότε και έμαθε ο Λουκάου ότι πλέον θεωρείται αναγνωρισμένος πρόσφυγας. Ως δεύτερος λόγος αναφέρεται ότι ο υπάλληλος που σφράγισε τα απαιτούμενα έγγραφα απόδειξης οικογενειακών δεσμών στην ελληνική πρεσβεία της Κινσάσα, δεν είχε τέτοια αρμοδιότητα!
«Ο Λουκάου είναι ένα ζωντανό παράδειγμα κατάχρησης εξουσίας, καθώς και ελλιπούς και εσφαλμένης κρίσης της Διοίκησης», λένε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ οι δικηγόροι του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες που χειρίζονται την υπόθεσή του, Ελένη Κάγιου και Χαρά Κατσίγιαννη. Οι ίδιες εξηγούν: «Το ελληνικό κράτος τον υποχρεώνει στα αδύνατα: να γνωρίζει την απόφαση αναγνώρισής του πριν καν του επιδοθεί και να γνωρίζει εάν ο υπάλληλος που θα υπογράψει τα έγγραφά του στην ελληνική πρεσβεία του Κονγκό είναι αρμόδιος να το πράξει». Το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες άσκησε αίτηση ακύρωσης της απορριπτικής απόφασης, ωστόσο η απάντηση ήταν και πάλι αρνητική.
Ο Εμμανουέλ Λουκάου χαρακτηρίζει με παράπονο δύσκολη τη ζωή του στην Ελλάδα. «Είμαι άρρωστος, δεν μπορώ να κάνω κάτι γι’ αυτό, όλα είναι δύσκολα, πρέπει να πληρώσω το σπίτι, πρέπει να βρω χρήματα για να τρώω, πρέπει να κάνω συγκεκριμένη διατροφή λόγω της υγείας μου και δεν έχω χρήματα. Χρειάζομαι την οικογένειά μου κοντά μου», λέει με θλίψη στα μάτια του. Όπως προσθέτει, κανένας από τους φίλους του που έκαναν αίτημα οικογενειακής επανένωσης στην Αστυνομία δεν είχε θετική απάντηση. «Όντως, είναι πολύ λίγες οι παλιές υποθέσεις οικογενειακής επανένωσης που έγιναν δεκτές από την Ελληνική Αστυνομία. Αντίθετα, όσοι έκαναν αίτημα μετά το 2013 στην Υπηρεσία Ασύλου είχαν περισσότερες πιθανότητες για θετική απάντηση», εξηγεί η Χαρά Κατσίγιαννη.
Οι δύο δικηγόροι του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες έχουν προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια αυτή τη φορά, κάνοντας αίτηση ακύρωσης κατά της απορριπτικής απόφασης για οικογενειακή επανένωση. Την απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών αναμένει ο Εμμανουέλ Λουκάου με αγωνία για να καταφέρει να ζήσει και πάλι μαζί με την οικογένειά του, έπειτα από 13 χρόνια…
