Σφοδρή κριτική του Οικολογικού Ανέμου για της ανεμογεννήτριες της Χίου στην ανοιχτή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Χίου.
Ο επικεφαλής του συνδυασμού «Οικολογικός Άνεμος στο Βόρειο Αιγαίο» και περιφερειακός σύμβουλος Ηλίας Γιαννίρης συμμετείχε στην ανοιχτή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Χίου (9-4-2012) με θέμα το σχέδιο της ΡΟΚΑΣ-IBERDROLA για τις ανεμογεννήτριες (Α/Γ) της Χίου. Η συνεδρίαση έγινε στο πλαίσιο της διαβούλευσης για την περιβαλλοντική αδειοδότηση που έχει εκκινήσει η Περιφέρεια Β. Αιγαίου η οποία λήγει στις 25-5-2012. Το σχέδιο αφορά 75 Α/Γ για τη Χίο, 153 για τη Λέσβο και 125 για τη Λήμνο, εκάστη μεγέθους 2MW και τη διασύνδεσή τους με την ηπειρωτική χώρα με υποβρύχιο καλώδιο (Λέσβος-Λάρυμνα).
Ο κ. Γιαννίρης παρακολούθησε την εισήγηση της εταιρείας, την εισήγηση της τοπικής πρωτοβουλίας πολιτών Χίου και εγγράφτηκε στον κατάλογο ομιλητών.
Στην παρέμβαση του ανέφερε:
Α. Ότι οι κάτοικοι των νησιών Χίου, Λέσβου και Λήμνου βρίσκονται σε απαράδεκτο κενό ενημέρωσης των πολιτών της Χίου, της Λέσβου και της Λήμνου για το σχεδιαζόμενο έργο συνολικής ισχύος 706 MW και ότι παρούσα ενημέρωση του Δημοτικού Συμβουλίου Χίου, έστω και για το μέρος που αφορά τη Χίο, είναι πολύ θετική γιατί κατατίθενται διαφορετικές απόψεις και γίνεται ουσιαστική διαλογική διαδικασία.
Β. Ότι η νομοθεσία ορίζει ως γνωμοδοτικό όργανο την Περιφέρεια, ωστόσο το σχέδιο είναι καθοριστικό για το μέλλον του κάθε νησιού για τα επόμενα 25 ή 50 χρόνια και γι’ αυτό θα πρέπει να στείλουν τη γνώμη τους στη διαβούλευση τόσο τα δημοτικά συμβούλια όσο και οι φορείς και οι ενδιαφερόμενοι πολίτες των τριών νησιών, προκειμένου να ληφθούν υπόψη από την Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας και το ίδιο το Περιφερειακό Συμβούλιο. Ο κ. Γιαννίρης γνωστοποίησε ότι σε παλιότερη απόφασή του το Περιφερειακό Συμβούλιο, με αφορμή τη συζήτηση για τις σχεδιαζόμενες 110 Α/Γ της Ικαρίας, απεφάνθη ότι ο μόνος αρμόδιος να αποφασίσει είναι ο Ικαριακός λαός. Κατ’ αναλογία ο Χιακός λαός είναι αυτός που ουσιαστικά θα πρέπει να αποφασίσει.
Γ. Ότι, με τον τρόπο που έχουν οριστεί οι διαδικασίες από το ΥΠΕΚΑ, υπάρχει ο κίνδυνος τις 75 Α/Γ να διαδεχτούν και άλλες πολύ περισσότερες στο μέλλον, όχι μόνο λόγω νέων αδειοδοτήσεων από τη ΡΑΕ αλλά και λόγω της ευκολίας με την οποία γίνονται οι επεκτάσεις σε υφιστάμενα αιολικά πάρκα, πρακτικά χωρίς νέα διαβούλευση. Μάλιστα, υπενθύμισε ότι το αρχικό σχέδιο της ΡΟΚΑΣ-Iberdrola για τη Χίο προέβλεπε 125 Α/Γ. Ζήτησε να τεθεί ένα μέγιστο για κάθε νησί.
Δ. Ότι υπάρχει σαφής έλλειψη στην πληρότητα των μελετών που έχουν κατατεθεί. Συγκεκριμένα:
(1) Δεν έχει κατατεθεί τεχνική μελέτη και μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) για την καλωδιακή σύνδεση με την ηπειρωτική χώρα. Αυτά πρέπει να τεθούν ως προϋπόθεση για την εξέταση των όρων υλοποίησης των αιολικών πάρκων των τριών νησιών.
(2) Δεν έχει ολοκληρωθεί η ΜΠΕ για τη Χίο αφού λείπει η ειδική ορνιθολογική μελέτη που απαιτείται. Επομένως, η ΜΠΕ που έχει τεθεί σε διαβούλευση δεν είναι πλήρης.
(3) Δεν υπάρχει μελέτη για την ολοκλήρωση των διασυνδέσεων με βρόγχο προς τη Μακεδονία, κάτι που υπήρχε στον αρχικό σχεδιασμό, και μάλιστα συμφώνησε απολύτως και ο εκπρόσωπος της εταιρείας ότι απαιτείται και αυτός ο βρόγχος. Ωστόσο, δεν υπάρχει ούτε καν προμελέτη.
(4) Δεν έχει μελετηθεί η ενσωμάτωση του τοπικού ηλεκτρικού δικτύου με το δίκτυο των Α/Γ, ώστε να τεθεί σε ψυχρή εφεδρεία ο πετρελαϊκός σταθμός στη Χίο. Είναι ορατός ο κίνδυνος να παράγεται ρεύμα από τις Α/Γ μόνο για εξαγωγή και χωρίς τοπικό ενεργειακό όφελος.
(5) Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη στις μελέτες που έχουν κατατεθεί για τον τρόπο και τη μέθοδο της απομάκρυνσης των Α/Γ, των θεμελιώσεων των Α/Γ, των κτηρίων και των καλωδιώσεων μετά τη λήξη της άδειας και αντίστοιχη πρόβλεψη για την πλήρη αποκατάσταση του τοπίου.
(6) Δεν έχουν εκτιμηθεί σημαντικές διαστάσεις στην κατατεθείσα ΜΠΕ και δεν υπάρχει η εναρμόνισή της με τις διεθνείς συμβατικές υποχρεώσεις της χώρας που απορρέουν από την Σύμβαση για το Τοπίο, την προστασία της βιοποικιλότητας και την εκτίμηση της ενδεχόμενης επίπτωσης του έργου στις διεργασίες ερημοποίησης που είναι ενεργές στα νησιά του Αιγαίου.
Ε. Ότι τα ανταποδοτικά οφέλη των 870.000 ευρώ ετησίως προς το Δήμο Χίου που παρουσίασε η εταιρεία αφορούν τη λειτουργία όλων των Α/Γ 24 ώρες το 24ωρο επί 365 ημέρες το χρόνο και γι αυτό είναι υπερτιμημένα. Ο κ. Γιαννίρης παρουσίασε στο Δημοτικό Συμβούλιο στοιχεία από μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς με βάση τα οποία εκτίμησε ότι το πραγματικό ανταποδοτικό ποσό δεν θα ξεπερνά τις 500.000 ευρώ.
ΣΤ. Ότι πρέπει να γίνει οικονομική ανάλυση κόστους οφέλους που να συνεκτιμά την αναπτυξιακή παρεμπόδιση που θα προκαλέσει για δεκαετίες το έργο σε άλλες δράσεις όπως διαφόρων μορφών εναλλακτικού τουρισμού και οικοανάπτυξης. Ειδικότερα, το προτεινόμενο έργο θα προσφέρει μόνο 15 άμεσες θέσεις εργασίας για τα επόμενα 25 ή 50 χρόνια ενώ άλλες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες και δράσεις μπορούν να προσφέρουν πολύ περισσότερες θέσεις εργασίας.
Ζ. Ότι δεν έχει μελετηθεί ένα άλλο, μικρότερης κλίμακας, ολοκληρωμένο ενεργειακό σχέδιο για τη Χίο, που να περιλαμβάνει και άλλες μορφές όπως γεωθερμία, βιομάζα, τηλεθέρμανση, υβριδικά-αναστρέψιμα υδροηλεκτρικά έργα, βιοκλιματικά κτήρια, βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και προώθηση της κτηριακής αυτονομίας. Μια τέτοια ενεργειακή κατεύθυνση θα ήταν συμβατή με τη φυσιογνωμία του νησιού, θα απέφερε περισσότερα έσοδα στο Δήμο και θα υπερπληρούσε τους στόχους του 2020 για την κλιματική αλλαγή που αναλογούν στη Χίο.
Η. Ότι οι ΜΠΕ σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία πρέπει να προηγούνται των τεχνικών μελετών για να υποδεικνύουν τη βέλτιστη τεχνική λύση. Αυτό δεν τηρείται στην περίπτωση της «ΡΟΚΑΣ» γιατί κατατέθηκαν ταυτόχρονα οι ΜΠΕ και οι τεχνικές μελέτες, με αποτέλεσμα να καταστρατηγείται η πρόβλεψη του νομοθέτη για επιβολή περιβαλλοντικών όρων, οι οποίοι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στο στάδιο της μελέτης και εκτέλεσης του έργου με τελικό σκοπό την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Συνεκτιμώντας τα παραπάνω ο κ. Γιαννίρης υποστήριξε ότι με τις μελέτες που έχουν κατατεθεί από τον ενδιαφερόμενο επενδυτή οι τοπικές κοινωνίες και οι φορείς δεν έχουν όλα τα απαραίτητα δεδομένα για να βγάλουν ασφαλή συμπεράσματα και θα πρέπει να υπάρξουν πρώτα όλα τα στοιχεία και οι κατάλληλες μελέτες και μετά να ληφθεί η όποια απόφαση. Σε κάθε περίπτωση πάντως τάχθηκε κατά των γιγαντιαίων επενδύσεων που αλλοιώνουν το χαρακτήρα των νησιών και συνηγόρησε για αυτόνομα ενεργειακά συστήματα που θα στοχεύουν σε εξοικονόμηση ενέργειας και σε αξιοποίηση όλων των μορφών ΑΠΕ και όχι μόνο της αιολικής ενέργειας.
