Ο Θεόφιλος "επέστρεψε" στη Νάπη! Η οικία Ζόλκου ως πολυχώρος πολιτισμού
Με επιτυχία και την παρουσία πλήθους κόσμου σε όλα τα στάδιά της, πραγματοποιήθηκε η αφιερωμένη εκδήλωση του Δήμου Δυτικής Λέσβου στα 90 χρόνια από το θάνατο του μεγάλου λαϊκού ζωγράφου Θεοφίλου Χατζημιχαήλ, την περασμένη Κυριακή, ανήμερα της επετείου του θανάτου του (24 Μαρτίου 1934).
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στη Νάπη, ένα χωριό που ο «φουστανελάς» ζωγράφος σφράγισε με την παρουσία του αφού εκεί έμεινε το 1928 ζωγραφίζοντας στα ντουβάρια σπιτιών και μαγαζιών ιστορίες με ήρωες της επανάστασης του 1821, Μεγαλέξανδρους και τοπία.
Αρχικά πραγματοποιήθηκε τρισάγιο στη μνήμη του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στο παρεκκλήσι της Παναγίτσας. Ακολούθησε επίσκεψη στο σπίτι της Μαριγώς Ζόλκου την λεγόμενη «οικία Ζόλκου». Πρόκειται για ακίνητο ιδιοκτησίας του Δήμου Δυτικής Λέσβου του οποίου την «καλή κάμαρη» είχε ζωγραφίσει στο σύνολο της ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ. Οι ζωγραφιές αυτές στο σύνολο τους αποτοιχίστηκαν στη διάρκεια της δικτατορίας και μεταφέρθηκαν στην Αθήνα όπου και εκτίθενται σήμερα στο Μουσείο Νεώτερου Ελληνικού Πολιτισμού.
Στο σχολείο του χωριού όπου μεταφέρθηκε η εκδήλωση απηύθυνε στους πολλούς συγκεντρωμένους χαιρετισμό, η Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Ταξιαρχούλα Παλαιολόγου. Η οποία αναφέρθηκε στο όνειρο των λιγοστών πια ανθρώπων του χωριού, να λειτουργήσει το σπίτι της Μαριγώς ως ένας χώρος πολιτισμού, τέτοιος που μπορεί να βοηθήσει στο ξαναζωντάνεμα της Νάπης.
Η οικία Ζόλκου ως πολυχώρος πολιτισμού
Ο Δήμαρχος Δυτικής Λέσβου Ταξιάρχης Βέρρος αναφέρθηκε στις δράσεις του Δήμου για την ανακαίνιση της ιδιοκτησίας του οικίας Ζόλκου και την τοποθέτηση σε αυτήν των αντιγράφων των έργων του Θεόφιλου που αποτοιχίστηκαν. Επίσης ανακοίνωσε τη προοπτική η οικία Ζόλκου να λειτουργήσει ως ένας πολυχώρος πολιτισμού που θα συνδέει την αρχαία ιστορία της περιοχής με τα αιολικά κιονόκρανα με τη σύγχρονη και τα έργα του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ.
Όπως ο κ. Βέρρος γνωστοποίησε, μέσα στο 2024 θα παραδοθεί από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Βορείου Αιγαίου του Υπουργείου Πολιτισμού η μελέτη της αποκατάστασης της. Στην «καλή κάμαρα» θα τοποθετηθούν αντίγραφα των έργων του Θεόφιλου και της οροφής της που κάποτε κοσμούσαν. Ο Δήμος με επιστολή του στο Υπουργείο Πολιτισμού έχει ζητήσει μάλιστα την παραχώρηση πιστών αντιγράφων των έργων ώστε να τοποθετηθούν όπου αυτά βρισκόταν μέχρι τα χρόνια της Δικτατορίας που στην πραγματικότητα, αρπάχτηκαν.
Επίσης στην οικία Ζόλκου θα εκτεθεί μόνιμα η Λαογραφική Συλλογή. Έκθεση έργων που προσέφεραν οι κάτοικοι της Νάπης. Στο ισόγειο της οικίας Ζόλκου θα ξαναστηθεί η έκθεση «Νάπη, πόλις Λέσβου» που εγκαινιάστηκε το Σεπτέμβριο του 2001 στον ισόγειο χώρο του Δημοτικού Σχολείου της Νάπης. Με την δημιουργία της Συλλογής είχε ικανοποιηθεί τότε η μακροχρόνια επιθυμία των κατοίκων της Κοινότητας να παραμείνουν τα αρχαία λείψανα στον οικισμό τους. Στην μια αίθουσα της έκθεσης φιλοξενούνται πέντε άριστα διατηρούμενα αιολικά κιονόκρανα, που μεταφέρθηκαν από τον αύλειο χώρο του ναϊδρίου του Ταξιάρχη, το οποίο βρίσκεται στην θέση Τρουλωτή της αγροτικής περιφέρειας της Νάπης. Μαζί με τα κιονόκρανα εκτίθενται αρράβδωτοι σφόνδυλοι και βάσεις κιόνων, που περισυνελέγησαν από αγροκτήματα και εξωκκλήσια της περιοχής. Τα αρχιτεκτονικά μέλη της Συλλογής προέρχονται από τον γειτονικό περίπτερο ναό της Κλοπεδής, η τελευταία φάση του οποίου χρονολογείται στα μέσα του 6ου αι. π.Χ.
Ακολούθησε προβολή του ντοκιμαντέρ «αίθουσα Θεόφιλου: Ολική επαναφορά», παραγωγής του Υπουργείου Πολιτισμού
Ας σημειωθεί ότι στη διάρκεια της εκδήλωσης, παρέμεινε ανοικτή για το κοινό η οικία Ζόλκου αλλά και η αρχαιολογική – λαογραφική συλλογή της Νάπης. Ενώ εκτέθηκε για πρώτη φορά μετά από περίπου 15 χρόνια και ο πίνακας του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ «Σμύρνη Χαλκά Μπουνάρ 1928». Ο πίνακας ιδιοκτησίας του Δήμου Δυτικής Λέσβου, είχε δωρηθεί στο Σχολείο της Νάπης από τον Κοινοτάρχη Παλαιολόγο Καραγιάννη. Σήμερα φυλάσσεται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου και θα εκτεθεί μόνιμα στην «οικία Ζόλκου» μετά την ολοκλήρωση των εργασιών σε αυτήν.
Αίτημα του Δήμου Δυτικής Λέσβου προς την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου είναι, η αρχαιολογική και λαογραφική συλλογή της Νάπης με τον χώρο έκθεσης του έργου του Θόφιλου Χατζημιχαήλ, να παραμείνει φέτος ανοικτή και προσβάσιμη στους επισκέπτες του νησιού.
«Η δημοτική αρχή στη Δυτική Λέσβο από την πρώτη μέρα της νέας της θητείας και αφού στήσαμε το νοσύστατο Δήμο γερά στα πόδια του ξετυλίγει ένα σημαντικό πρόγραμμα που δεν αφορά στενά τον πολιτισμό. Αλλά που είναι ένα πρόγραμμα πολιτισμού με στόχο της ανάπτυξη του τόπου μας. Ο πολιτισμός είναι και εργαλείο ανάπτυξης. Η Νάπη θα βρεθεί στο κέντρο μιας διαδρομής πολιτισμού από τα ιερά των Μέσων και του Ναπαίου Απόλλωνα στην Κλοπεδή, το Μουσείο Ελαιουργίας στην Αγία Παρασκευή μαζί με τη βιβλιοθήκη Πέπη Δαράκη τη μελέτη επισκευής της οποίας αναθέσαμε, το Μουσείο του πανηγυριού στον Ταύρο που ονειρευόμαστε και αυτό στην Αγία Παρασκευή, τις πεζοπορικές διαδρομές και θα καταλήγει στο Μανταμάδο του Ταξιάρχη και της κεραμικής. Και απ’ όπου θα αρχίσει άλλο ένα πολιτιστικό – αναπτυξιακό δίκτυο» σχολίασε ο Δήμαρχος Δυτικής Λέσβου Ταξιάρχης Βέρρος.
Να σημειωθεί ότι μήνυμα στην εκδήλωση έστειλε ο πρώην βουλευτής και Υπουργός Αιγαίου Νίκος Σηφουνάκης ο οποίος είχε συμβάλει στην απόκτηση και αποκατάσταση της οικίας Ζόλκου όπως και στη δημιουργία της αρχαιολογικής και λαογραφικής συλλογής Νάπης. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ακόμη ο Βουλευτής Λέσβου της ΝΔ και πρώην Υπουργός Χαράλαμπος Αθανασίου, η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Ζαχαρώ Ιωακείμ, οι Αντιδήμαρχοι Ασανούλα Γιαννή – Κοκκινέλλη, Αλέξανδρος Ροδίτης και Δημήτρης Αλεξίου, ο Αντιπρόεδρος της ΔΕΔΑΠΑΛ Στέφανος Αποστόλου και ο Πρόεδρος της Δευτεροβάθμιας Σχολικής Επιτροπής Παναγιώτης Δήσσος. Επίσης οι Πρόεδροι των κοινοτήτων Στύψης, Λεπετύμνου, Καλλονής και Πελόπης κ.κ. Δρακούλας, Καμμένος, Χαλκιώτης και Κεχαγιά.
*Ο Δήμος Δυτικής Λέσβου ευχαριστεί τα στελέχη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου και ιδιαίτερα τον προϊστάμενο της Παύλο Τριανταφυλλίδη για τη συμβολή τους στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης.
