Α
πό τη Μαρία Βερβέρη *«Η Πρωταρχική Σχέση Μητέρας – Βρέφους»
Η Μητέρα…
«Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παράλληλα με την ανάπτυξη του εμβρύου αναπτύσσεται και η ικανότητα της γυναίκας να γίνει μητέρα. Όταν φτάσει η ώρα του τοκετού θα πρέπει να είναι έτοιμη να δημιουργήσει ένα νέο δεσμό και να αναλάβει πλήρως τα νέα της καθήκοντα.
Όταν γεννιέται το παιδί η μητέρα έρχεται αρχικά αντιμέτωπη με τον σωματικό αποχωρισμό. Είναι ένα απότομο τέλος στο αίσθημα συμβίωσης που είχε με το έμβρυο και τις φαντασιώσεις πληρότητας και παντοδυναμίας που βίωσε κατά την εγκυμοσύνη. Ταυτόχρονα, οφείλει να προσαρμοστεί στο καινούργιο αυτό πρόσωπο που ήρθε στη ζωή της και της προκαλεί παράξενα συναισθήματα. Δεν είναι το τέλειο, ιδεατό παιδί που είχε φανταστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά το πραγματικό βρέφος με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του. Πρέπει να μάθει να αντιμετωπίζει τις τεράστιες απαιτήσεις που προκύπτουν από την απόλυτη εξάρτηση που έχει το βρέφος από εκείνη. Με το θηλασμό π.χ. ικανοποιεί με το ίδιο της το σώμα τις στοματικές απαιτήσεις του βρέφους. Οι προηγούμενες θέσεις της, οι σχέσεις της με άλλα άτομα του περιβάλλοντος της, η εικόνα του εαυτού της, όλα υπόκεινται σε αλλαγές.
Η φράση του D. Winnicott «ένα μωρό δεν υπάρχει μόνο του», εννοώντας ότι δεν μπορούμε να το απομονώσουμε από τις μητρικές φροντίδες, συμπληρώνεται από τον S.Lebovici «και μια μητέρα δεν υπάρχει μόνη της».
Οι τρόποι επικοινωνίας της μητέρας σ’ αυτή την πρώιμη φάση είναι εξωλεκτικοί. Τα συναισθήματα, οι συγκινήσεις, οι αντιθέσεις δεν εκφράζονται με λέξεις. Οι συνθήκες του διαλόγου που εγκαθιδρύει με το βρέφος περνούν από το σώμα της, π.χ. τη μυϊκή χαλάρωση που το βρέφος αντιλαμβάνεται όταν είναι στην αγκαλιά της. Το βρέφος είναι ευαίσθητο στη σιγουριά που του προσφέρει η εμπειρία των μητρικών φροντίδων και δείχνει απελπισία όταν αυτή η εμπειρία λείπει».
(Απόσπασμα από Πρόγραμμα Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης ΕΚΠΑ : ΨΥΧΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΒΡΕΦΟΥΣ, ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΦΗΒΟΥ)
* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.
