Παιδιά και μικρά καθημερινά προβλήματα - Γράφει η Μαρία Βερβέρη

Γράφει: Μαρία Βερβέρη*

ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Όπως οι ενήλικες, έτσι και τα μικρά παιδιά αντιμετωπίζουν μέσα στην καθημερινότητα τους προβλήματα.  Κάποια από τα απλά προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσουν τα παιδιά είναι τα εξής: να θέλουν να παίξουν το ίδιο παιχνίδι την ίδια στιγμή με κάποιο άλλο παιδί, να τραβάνε το ένα τα παιχνίδια του άλλου, να τσακωθεί και να χτυπήσει ή και να χτυπηθεί από κάποιο άλλο παιδί, να χαλάσει η ζωγραφιά του από κάποιο άλλο παιδί είτε κατά λάθος είτε επίτηδες κ.ο.κ.

Όλα τα παραπάνω, λοιπόν, μπορεί σε εμάς να φαντάζουν απλά και χωρίς  ιδιαίτερη σημασία, ωστόσο ο τρόπος που θα μάθουν τα παιδιά σε αυτή την ηλικία να διαχειρίζονται και να επιλύουν τέτοιες καταστάσεις, θα αποτελέσει μια καλή βάση για μελλοντικές ενήλικες συμπεριφορές ως προς την επίλυση των προβλημάτων τους.

Το μήνυμα που σίγουρα πρέπει να μεταδοθεί στα παιδιά είναι ότι μπορούν και είναι ικανά να αντιμετωπίσουν μόνα τους τις όποιες διαμάχες τους. Το να επεμβαίνουν, τόσο οι γονείς όσο και οι παιδαγωγοί, άμεσα κάθε φορά που το παιδί αντιμετωπίζει κάποια δυσκολία, το μόνο που πετυχαίνεται είναι να δημιουργούν μια αίσθηση ανημποριάς στο παιδί και δεν το εκπαιδεύουν για τον πραγματικό κόσμο. Δεν χρειάζεται να λειτουργούμε «πριν από τα παιδιά για τα παιδιά», καθώς έτσι ενισχύουμε μια παθητική συμπεριφορά και τα κάνουμε απόλυτα εξαρτημένα από τους ενήλικες.

Σε αντίθεση με αυτό, ο ρόλος του γονιού είναι να διδάξει στο παιδί ότι μπορεί μόνο του να επιλύει τα προβλήματα του με τρόπο αποδεκτό και σεβαστό από όλους. Παρακάτω ακολουθούν κάποιες προτάσεις για το πώς μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο:

• Ενθαρρύνετε το παιδί (προτείνοντας κάποια λύση) να εκφράσει το ίδιο τα συναισθήματα του και τις αντιρρήσεις του απέναντι στο άλλο παιδί, αντί να το κάνετε εσείς για αυτά.
• Είναι σημαντικό να επιβραβεύετε την όποια προσπάθεια κάνουν, ακόμα και αν δεν πετυχαίνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να αποθαρρυνθούν και να θεωρήσουν ανώφελο το ότι προσπάθησαν από μόνα τους το να διεκδικήσουν κάτι.
• Παρουσιάστε στο παιδί άλλες νέες εναλλακτικές. Δηλαδή, τι άλλο θα μπορούσε να κάνει τώρα που δεν μπορεί να παίξει με ένα συγκεκριμένο παιχνίδι. Με αυτό τον τρόπο δείχνετε στο παιδί ότι δεν υπάρχει μόνο μια λύση για ένα πρόβλημα αλλά περισσότερες.

Κλείνοντας, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις όπου είτε ο γονιός είτε ο παιδαγωγός ανάλογα, κρίνεται απαραίτητο να επέμβουν. Για παράδειγμα, όταν υπάρχει κίνδυνος να τραυματιστεί το παιδί αλλά και σε περιπτώσεις που το παιδί έχει προσπαθήσει επαλειμμένα μόνο του και δεν έχει καταφέρει να λύσει το πρόβλημα του. Είναι σημαντικό, το παιδί να νιώθει ότι οι γονείς του είναι πάντα εκεί για να το βοηθήσουν και να του παρέχουν ασφάλεια. Χρειάζεται προσοχή έως ποιο σημείο και σε ποια θέματα δίνουμε αυτή την ελευθερία στο παιδί. Να τονιστεί ότι στην παρούσα ηλικιακή φάση, στόχος είναι να μάθει το παιδί να αντιμετωπίζει απλά καθημερινά προβλήματα και όχι να του δημιουργήσουμε μια ψευδαίσθηση παντοδυναμίας! Δηλαδή ότι μπορεί να τα αντιμετωπίσει όλα μόνο του, χωρίς τη συμβολή των γονιών του.

*Η Βερβέρη Μαρία είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933).

Η Βερβέρη Μαρία αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net