Πώς να διδαχθούν τα παιδιά με νοητική υστέρηση;

Γράφει η Μαρία Βερβέρη *: Τα άτομα με νοητική υστέρηση έχουν ποικίλες και διαφορετικές ανάγκες, συγκριτικά με τα άτομα που δεν παρουσιάζουν δυσκολίες νόησης. Η σοβαρότητα της καθυστέρησης, η ποιότητα της παρέμβασης και φυσικά τα ατομικά χαρακτηριστικά παίζουν σπουδαίο ρόλο στην διαμόρφωση του προγράμματος για τη διδασκαλία ατόμων με δυσκολίες. Στη συνέχεια ακολουθούν κάποιες πρακτικές συμβουλές για την διδασκαλία παιδιών με νοητική υστέρηση.

1.    Η διδασκαλία πρέπει να γίνεται σε μικρά βήματα(baby steps). Ο όρος αυτός έχει ως στόχο να ενθαρρύνει όσους ασχολούνται με άτομα με νοητική υστέρηση να απλοποιήσουν και να κάνουν πιο εύκολα αυτά που θέλουν να διδάξουν. Μία τέτοια τεχνική είναι ικανή να κρατήσει χαμηλά τα επίπεδα απογοήτευσης και να επιτρέψει στην μάθηση να λάβει χώρα.
2.     Προσφέρεται συγκεκριμένες μαθησιακές εμπειρίες. Εισάγετε νέες ιδέες με μια φυσική, άμεση προσέγγιση. Για παράδειγμα, οργανώστε μικρές επισκέψεις σε δημόσιες υπηρεσίες για μια σημαντική διδακτική εμπειρία.
3.    Μην “βομβαρδίζετε” το παιδί με πολλαπλές και σύνθετες οδηγίες.
4.    Να είστε σαφής σε αυτό που ζητάτε από το παιδί να εκτελέσει ή να μάθει.
5.    Προσφέρεται άμεση και θετική ανατροφοδότηση. Η θετική ανατροφοδότηση τα ενθαρρύνει να συνεχίσουν να προσπαθούν. Εάν ένα παιδί κατακτήσει μία έννοια ή φτάσει σε έναν προκαθορισμένο και προαποφασισμένο στόχο, είναι σημαντικό να επιβραβεύεται αμέσως.
6.     Τραγουδήστε ένα τραγούδι. Η μουσική είναι ένας σημαντικός ενισχυτής για όλα τα παιδιά, και ιδιαίτερα για τα παιδιά με νοητική υστέρηση. Τραγουδώντας ένα απλό, παιχνιδιάρικο τραγούδι το οποίο συμβαδίζει με εκείνα που θέλουμε να διδάξουμε στο παιδί, ενθαρρύνεται το παιδί να συμμετάσχει στην όλη διαδικασία μάθησης με ένα διασκεδαστικό και εναλλακτικό τρόπο.
7.    Σημαντικό είναι να εμπλέκεται η οικογένεια και όσοι παίζουν κάποιο ρόλο στη ζωή του παιδιού και στην διδασκαλία του.
8.     Υπομονή. Η πιο σημαντική συμβουλή που μπορεί να δοθεί είναι να έχουμε υπομονή. Τα άτομα με νοητική υστέρηση συχνά είναι απρόβλεπτα στο τι μπορούν να μάθουν αλλά και στο τι μπορεί να πυροδοτήσει μία συγκεκριμένη συμπεριφορά. Αυτό που σε όλους εμάς φαίνεται σαν ξέσπασμα, είναι συχνά ο τρόπος τους να μας πουν κάτι, για παράδειγμα «Είναι τόσο δύσκολο αυτό που μου ζητάς να κάνω», «Είμαι απογοητευμένος”, ή  «Είμαι κουρασμένος», «Χρειάζομαι ένα διάλειμμα». Πάρτε το χρόνο να μάθετε τις ανάγκες του παιδιού.

    Σαν επίλογο, λοιπόν αυτού του κειμένου μπορούμε να πούμε ότι κάθε παιδί μπορεί να διδαχτεί. Το καθένα βέβαια, μαθαίνει με τον δικό του ρυθμό και τρόπο και μέσω διαφορετικών τεχνικών και μεθόδων. Βρείτε διασκεδαστικές τεχνικές οι οποίες ταιριάζουν στο συγκεκριμένο παιδί που απευθύνεστε. Φανείτε θετικοί και υπομονετικοί όταν αποτυγχάνουν και δώστε τους την επιβράβευση όταν πετύχουν τον επιθυμητό στόχο.

* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr/

Η Μαρία Βερβέρη  αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net