Αποχαιρετισμός σ’ έναν σπουδαίο Λέσβιο ζωγράφο
Ο Αλέξανδρος Βακιρτζής (1952-2025), σπουδαίος Έλληνας ζωγράφος με ρίζες στη Λέσβο, απεβίωσε στις 4 Ιουνίου 2025. Με αφορμή την απώλειά του, το αφιέρωμα του Παναγιώτη Σκορδά αναδεικνύει το εκλεκτό έργο του - μια ζωγραφική που συνδύαζε ιμπρεσιονιστική ευαισθησία με διαχρονική αίσθηση του τόπου. Από τις γήινες χρωματικές του παλέτες έως τους εμβληματικούς πίνακες για την ΑΕΚ, η τέχνη του αποτελεί κληρονομιά.
Γράφει ο Παναγιώτης Σκορδάς
Σαν πώς να μετριέται η αγάπη ενός ανθρώπου για τον τόπο του; Κι όταν αυτός ο τόπος τυχαίνει (γιατί για τύχη αγαστή και σπάνια πράγματι πρόκειται) να λέγεται «Λέσβος», ένα μικρό νησί με τεράστια ιστορία και πολιτισμό που ίσως, όπως λέει ο Ποιητής, κάποτε κάποιος αθάνατος «έκοψε και φύσηξε μακριά ίδιο πλατανόφυλλο καταμεσής του πελάγους», πώς μπορεί κανείς να εκφράσει αυτό που νιώθει και να το συνταιριάξει μ’ αυτό που πραγματικά υπάρχει; Μήπως θα έπρεπε ν’ ανατρέξει στις Ιδέες; Στην εμπειρία; Στη βούληση; Στο απόλυτο πνεύμα; Ή μήπως θα πρέπει, όπως σοφά (;) μας συμβουλεύει ο Βιτγκενστάιν να σωπάσει μπρος στην απέραντη άγνοιά του;
Σε όλα αυτά τα απανωτά και μάλλον αναπάντητα ερωτήματα η Εικαστική δημιουργία απαντά απλά, αλλά σοφά και περιεκτικά: εφόσον η πραγματικότητα μάς διαφεύγει, ας την πλάσουμε όπως την αντιλαμβανόμαστε εμείς. Ως Ιδέα, ως εντύπωση, ως εμπειρία, βούληση, πνεύμα και, γιατί όχι, ακόμα και ως άγνοια. Ας αποδεχτούμε αυτό που έχουμε και ας το ανάγουμε σε Τέχνη. Ο Αλέξανδρος Βακιρτζής, έχοντας αφομοιώσει πλήρως αυτά τα διδάγματα, μας προσφέρει, μέσα από την εικαστική του ματιά, όψεις ιμπρεσσιονιστικές αλλά και διαχρονικές της Λέσβου του.
Εμμένοντας στη διαχείριση απαλής, και σίγουρα γήινης χρωματικής παλέτας, ο καλλιτέχνης αναδεικνύει στα έργα του όχι τόσο το θέμα (υπαιθριστικό ως επί το πλείστον) αλλά περισσότερο την αίσθηση που αυτό δημιουργεί στον ίδιον και, κατ’ επέκταση, στον θεατή: γαλήνη, νοσταλγία, ασφάλεια, σταθερότητα.
Μ’ αυτά τα λόγια η κριτικός τέχνης Αναστασία Αβούρη ξεκινά το κείμενό της με τίτλο «Η Λέσβος του Αλέξανδρου Βακιρτζή», που δημοσιεύτηκε στο πολυσέλιδο αφιέρωμα στο έργο του Λέσβιου ζωγράφου, στο «Λεσβιακό Ημερολόγιο 2022. Γράμματα - Τέχνες - Πολιτισμός» του Παναγιώτη Σκορδά, πίνακας του οποίου κοσμεί και το εξώφυλλο του τόμου.
Ο Αλέξανδρος Βακιρτζής, αυτός ο ευγενικός, ανήσυχος και δημιουργικός καλλιτέχνης, ζωγράφος και μουσικός, έπαιζε ντραμς, «έφυγε» από κοντά μας, πριν λίγες μέρες. Στην έκθεση Λεσβίων δημιουργών, που πραγματοποιήθηκε στο Πανελλήνιον, 8 -18 Μαΐου, παρουσίασε τρία έργα από τη νέα δουλειά του.
Ένθερμος φίλαθλος της ΑΕΚ και προσωπικός φίλος του Δημήτρη Μελισσανίδη είχε αφήσει την προσωπική του «σφραγίδα» στην «OPAP ARENA», έχοντας φιλοτεχνήσει σαράντα πίνακες με θέμα τον Ξεριζωμό και την Προσφυγιά του 1922, οι οποίοι κοσμούν τις σουίτες του γηπέδου.
Η ιστοσελίδα enwsi.gr τον αποχαιρέτησε με τα παρακάτω λόγια: «Όλη η οικογένεια της ΑΕΚ αλλά και οι απανταχού Ενωσίτες θρηνούν τον θάνατο του σπουδαίου ζωγράφου Αλέξανδρου Βακιρτζή, μεγάλου κι ένθερμου φίλου της. Ο ζωγράφος Αλέξανδρος Βακιρτζής ήταν ένας καλλιτέχνης με μεγάλο έργο και διεθνή αναγνώριση. Η ΠΑΕ ΑΕΚ συμμετέχει στο πένθος των οικείων του».
Στο «Λεσβιακό Ημερολόγιο 2022. Γράμματα - Τέχνες - Πολιτισμός» του Παναγιώτη Σκορδά φιλοξενείται μεγάλο αφιέρωμα που περιλαμβάνει πίνακες του, αφίσες εκθέσεων, κριτικά κείμενα και το παρακάτω βιογραφικό, όπως το έγραψε ο ίδιος:
«Ο Αλέξανδρος Βακιρτζής γεννήθηκε το 1952 στον Πειραιά από γονείς ζωγράφους. Με καταγωγή Μητέρας από τον Παπάδο Γέρας Λέσβου και Πατέρα από την Πέργαμο Μικράς Ασίας.
Μεγαλώνοντας σ’ ένα καλλιτεχνικό περιβάλλον, όπως είναι φυσικό, τα εφηβικά του χρόνια ήταν γεμάτα καλλιτεχνικές ανησυχίες. Έτσι άρχισε μουσικές σπουδές, φοιτώντας στο ωδείο σε τάξεις πιάνο και κρουστών. Παράλληλα συμμετείχε σε μουσικά σύνολα της εποχής εκείνης.
Σε ηλικία 18 ετών τον κέρδισε η τέχνη της ζωγραφικής, την οποία υπηρετεί μέχρι σήμερα. Από το 1975 παρουσιάζει έργα του σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις.
Το 1982 φεύγει από την Ελλάδα για να εγκατασταθεί μόνιμα στη Γαλλία. Με αφετηρία τη Γαλλία ταξιδεύει παρουσιάζοντας τη δουλειά του σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και στις USA.
Έχει λάβει ενδιάμεσα μέρος, σε πολλές άλλες ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι μέλος του Maison d’ artistes Paris.
Έργα του υπάρχουν στο υπουργείο Αιγαίου, στην πινακοθήκη Πιερρίδη, στο μουσείο Βορρέ, στην συλλογή της Εθνικής τράπεζας, στην τράπεζα Πειραιώς, στις Μινωικές ναυτιλιακές γραμμές Minoan Lines, στο προξενείο της Ελλάδος στην Washington USA και σε άλλες δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα, Γαλλία, Ελβετία, Ολλανδία, Γερμανία και USΑ. Επίσης, μεγάλων διαστάσεων έργα του, κοσμούν τα γραφεία της Aegean oil.
Αναφορά στο έργο του γίνεται στο Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών, Εκδόσεις Μέλισσα, στο βιβλίο του Κώστα Θεοφάνους Πειραιώτες Ζωγράφοι, στο βιβλίο Χρώμα και Φως Εκδόσεις Πίκουλα.
Η ζωή του είναι ένα συνεχές ταξίδι στα χρώματα και τους ήχους.
Τα τελευταία χρόνια έχει το ατελιέ του στην Αθήνα και μοιράζει το χρόνο του μεταξύ Αθήνας και Νότιας Γαλλίας. Έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές εκθέσεις στη Μυτιλήνη, στην Αθήνα, στην Κύπρο και στο εξωτερικό και έχει πάρει μέρος σε πολλές ομαδικές».
