Γράφει η Τζώρτζια Ρασβίτσου *
Μια χούφτα άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους, μέσα στο κρύο για να διαμαρτυρηθούν για τη «θανατοπολιτική των συνόρων». Για τα ναυάγια. Για τους άδικους θανάτους. Για τους πνιγμένους. Γιατί εδώ στη Λέσβο συνεχίζουμε να θάβουμε πνιγμένους. Έτσι: «Άγνωστο αγόρι ετών 7», «Άγνωστη γυναίκα ετών 25»... Όλοι άγνωστοι, θαμμένοι σε ένα νεκροταφείο για αγνώστους, χιλιόμετρα μακριά από την πόλη.
Οι περισσότεροι όμως, αντί να θρηνούν, αναρωτιούνται «γιατί με τέτοιο καιρό μπαίνουν στις βάρκες». Λες και δεν ξέρουν ότι με τέτοιο διαολό-καιρο δεν υπάρχουν θαλάσσιες περιπολίες, λες και δεν ξέρουν ότι στις βάρκες μπαίνουν με το όπλο στην πλάτη, λες και δεν ξέρουν ότι η ελπίδα δεν λογαριάζει κύματα...
Και έτσι οι πολιτικές γίνονται τραγωδίες και οι τραγωδίες γίνονται πολιτικές. Γιατί ο πνιγμός, είναι πολιτική.
Όταν πριν από χρόνια κάποιοι μιλήσαμε δημόσια για τα push backs στο Αιγαίο, κατηγορηθήκαμε ακόμα και από δήθεν προοδευτικούς ότι «αναπαράγουμε την τουρκική προπαγάνδα»(!) Με αυτό το επιχείρημα τα τοπικά ΜΜΕ σιωπούσαν για μήνες... Με το ίδιο επιχείρημα (της αναπαραγωγής της τουρκικής προπαγάνδας) και μετρώντας το πολιτικό κόστος, οι τοπικοί πολιτευτές αποσιωπούσαν το έγκλημα για μήνες. Έτσι δόθηκε χώρος στην κυβέρνηση της ΝΔ να αναγάγει το έγκλημα των επαναπροωθήσεων σε καθημερινή απάνθρωπη πρακτική δήθεν διαφύλαξης των συνόρων.
Μόνο που όσο αφήνεις χώρο, τόσο το τέρας προχωρά. Οι επαναπροωθήσεις δεν γίνονται πια μόνο στη θάλασσα. Αφ’ότου έχουν φτάσει σε ευρωπαϊκό έδαφος, άνθρωποι συλλαμβάνονται στη στεριά και ξαναπετιούνται στα ανοιχτά. Κι αυτό πολιτική είναι. Όπως και το να προσποιείται κανείς ότι δεν το γνωρίζει. Κι αυτό πολιτική είναι...
Και κάπως έτσι, ήρθε η σιωπή. Μίλησαν οι αριθμοί. Ο προσφυγικός πληθυσμός στα νησιά μειώνεται. Οι κάτοικοι χαίρονται. Το τι γίνεται στη θάλασσα ή τη στεριά, λίγους ενδιαφέρει. Όταν ακούνε για ναυάγια λένε «κρίμα», κι όταν ξεβράζονται πτώματα χωρίς καμία είδηση για ναυάγιο, δεν αναρωτιούνται γιατί η θάλασσα του Αιγαίου δεν σταματά να ξεβράζει πνιγμένους.
Μόνο μιά λέξη, έμεινε να ενώνει τους πάντες. Ένα διακομματικό και πολιτικά ανώδυνο αίτημα: «Απεγκλωβισμός». ‘Όμως, τα πράγματα έχουν αλλάξει και ο «απεγκλωβισμός» είναι πλέον μια λέξη τρομακτική, που οδηγεί ή σε κλειστά κέντρα ή στον δρόμο και την πείνα. Αυτές είναι σήμερα οι επιλογές: ή στην πλατεία Βικτωρίας, στο Πεδίον του Άρεως, σε παράνομα κυκλώματα διακίνησης, σε Μανωλάδες ή σε κέντρα φυλακές μακριά από τις πόλεις.
Με τον τερματισμό του προγράμματος ΕΣΤΙΑΙΙ, οικογένειες που είχαν αρχίσει να ενσωματώνονται στην ελληνική κοινωνία, με παιδιά που φοιτούσαν σε δημόσια σχολεία, βρέθηκαν σε κοντέινερ μέσα στη λάσπη, φυλακισμένοι σε κλειστά κέντρα, καταδικασμένοι στην απομόνωση μακριά από τις πόλεις. (Οι δομές κοντά στις πόλεις κλείνουν).
Τα γραφειοκρατικά εμπόδια, οι καθυστερήσεις στην έκδοση και ανανέωση Δελτίων Αιτούντος Διεθνούς Προστασίας, το αλαλούμ με τον πρώην ΑΜΚΑ και σήμερα ΠΑΑΥΠΑ, κάνουν αδύνατη την εφαρμογή της ΚΥΑ 605869/2022 (ΦΕΚ 5392/18-10-2022 Ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της πρόσβασης των αιτούντων διεθνούς προστασίας στις υπηρεσίες υγείας, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, την κοινωνική ασφάλιση και την αγορά εργασίας.)
Κι έτσι η απομόνωση αποκλείει την ένταξη, η γραφειοκρατία αποκλείει το δικαίωμα πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας και εύρεσης εργασίας. Οι σημερινοί αιτούντες άσυλο χωρίς ΔΑΔΠ, χωρίς ΑΦΜ, χωρίς ΠΑΑΥΠΑ, δεν μπορούν να δουλέψουν, δεν μπορούν να μισθώσουν κατοικία, δεν έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δεν μπορούν να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό, δεν έχουν πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση, δεν μπορούν καν να έχουν πρόσβαση σε νομική συνδρομή, δεν μπορούν να λάβουν το οικονομικό βοήθημα, οπότε κυκλοφορούν άστεγοι, πεινασμένοι με τον φόβο της σύλληψης και απέλασης. Είναι μια εκβιαστική πολιτική, που έχει σκοπό να οδηγηθούν όλοι στις «ελεγχόμενες δομές» υπό την επίβλεψη φρουρών.
Δεν είναι λοιπόν μόνο η θάλασσα που καταστρέφει ζωές. Ναυάγια προκαλούν οι απάνθρωπες πολιτικές και η δική μας αφωνία.
* Η Τζώρτζια Ρασβίτσου είναι συμβολαιογράφος και συγγραφέας
